Huambo
Huambo, ranije Novi Lisabon (portugalski: Nova Lisboa), je grad u Angoli i središte istoimene provincije. Sa nešto više od 660,000 stanovnika, Huambo je danas treći najveći grad u Angoli, iza Luande (od koje je udaljen 600 km jugoistočno) i Lubanga.
| Huambo | |
|---|---|
| Grad • Općina | |
 Pogled na grad | |
  Huambo | |
| Koordinate: 12°46′S 15°44′E / 12.767°S 15.733°E | |
| Opći podaci | |
| Država |  Angola |
| Provincija | Huambo |
| Historija | |
| Osnivanje | 8. kolovoza 1912. |
| Osnivač | José Norton de Matos |
| Geografija | |
| • Ukupna površina | 2,609 km2 (1,007 sq mi) |
| • Nadmorska visina | 1,721 |
| Stanovništvo (2014) | |
| • Ukupno | 665,574 |
Historija uredi
Huambo je svoj današnji naziv dobio prema Kraljevstvu Wambu, jednom od 14 povijesnih kraljevstava plemena Ovimbundu. Iako su okolna kraljevstva bila povijesno poznatija, Wambu je ostvario prominanciju tek u trenutku početka izgradnje Beneguelske pruge, koja i danas prolazi kroz grad. Iako je lokalno stanovništvo pružalo otpor, Portugalci su isti slomili, a general José Mendes Norton de Matos je 8. kolovoza 1912. godine službeno osnovao grad Huambo.
Huambo je imao velik gospodarski značaj za Portugal s obzirom da je spajao obalni grad Lobito s rudarskom provincijom Katangom. Tokom 1920-ih godina, Huambo je bio jedan od gospodarskih centara u Portugalskoj Angoli. Tokom 1928. godine, ime grada promijenjeno je u Novi Lisabon (prema portugalskom glavnom gradu), što je indiciralo namjeru Portugala da preseli središte Angole u taj grad. Do 1975. godine, Huambo je doživio veliki urbani i gospodarski rast te je bio jedan od glavnih centara Portugalske Angole.
Nakon sticanja nezavisnosti, gradu je vraćen naziv Huambo. U periodu građanskog rata, grad je doživio osjetnu stagnaciju u razvoju te je pretrpio brojne napade. Naime, Huambo je bio središte nepriznate DNR Angole, koju su zajednički proglasili oporbeni vođe Jonas Savimbi i Holden Roberto. Kao uporište UNITA-e i FNLA, Huambo je trpio teške napade od strane vladinih snaga što je dovelo do razaranja grada i ubijanja civila. Situacija se smirila tek nakon smrti Jonasa Savimbija 2002. godine, nakon koje je završen građanski rat.
Nakon rata, Huambo je ušao u period velike obnove.
Geografija uredi
Huambo je smješten na području visoravni Bié, nedaleko od izvoršta rijeke Cunene.
Klima uredi
| Klimatološki medijani za Huambo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Apsolutni maksimum (°C) | 31,2 | 31,1 | 29,8 | 29,6 | 29,0 | 28,4 | 28,5 | 30,9 | 32,0 | 32,0 | 30,7 | 30,4 | 32,0 |
| Srednji maksimum (°C) | 24,9 | 25,2 | 25,0 | 25,5 | 25,4 | 24,6 | 25,0 | 27,2 | 28,7 | 27,3 | 25,2 | 24,9 | 25,7 |
| Srednja dnevna (°C) | 19,8 | 19,8 | 19,8 | 19,6 | 18,0 | 16,2 | 16,6 | 18,8 | 21,0 | 20,8 | 19,8 | 19,8 | 19,2 |
| Srednji minimum (°C) | 14,4 | 14,2 | 14,4 | 13,7 | 10,5 | 7,8 | 7,9 | 10,3 | 13,0 | 14,2 | 14,3 | 14,3 | 12,4 |
| Apsolutni minimum (°C) | 8,9 | 8,4 | 9,3 | 7,4 | 4,6 | 2,1 | 2,0 | 4,7 | 7,7 | 9,4 | 7,5 | 9,2 | 2,0 |
| Precipitacija (mm) | 220 | 179 | 239 | 146 | 14 | 0 | 0 | 1 | 19 | 119 | 227 | 234 | 1398 |
| Relativna vlažnost (%) | 72 | 67 | 73 | 66 | 48 | 38 | 33 | 29 | 38 | 57 | 69 | 71 | 55,1 |
| Broj sunčanih sati | 142,6 | 141,3 | 142,6 | 171,0 | 241,8 | 270,0 | 269,7 | 254,2 | 201,0 | 164,3 | 135,0 | 139,5 | 2273 |
| Izvor: DWD | |||||||||||||
Promet uredi
Huambo je jedno od glavnih stajališta na Beneguelskoj pruzi, koja spaja Lobito s Katangom u DR Kongu. Grad ima i aerodrom, nazvan aerodrom Albano Machado.
Vanjske poveznice uredi
- „Reconstructing the breadbasket of Huambo”. afrol News. Pristupljeno 28 April 2011.