Hazael
Hazael (hebrejski Hazael, što znači "Bog je vidio") bio je dvorski službenik, a kasnije i aramejski kralj čije se ime spominje u Bibliji. Prvi put se spominje u 1 Kraljevima 19 kada je bog rekao proroku Elijahu da ga pomaže kao kralja Sirije.
Godinama nakon tog događaja Hadadezer se razbolio te poslao dvorskog službenika Hazaela Elijahovom nasljedniku Eliši. Eliša je rekao Hazaelu da kaže Hadadezeru kako će se oporaviti, ali je otkrio Hazaelu da će kralj umrijeti. Dan kasnije Hazael se vratio Hadadezeru u Damask, te ugušio kralja i sam sebe postavio na prijestolje.
Za vrijeme svoje vladavine koja je trajala otprilike 37 godina (cca. 842. pne.- 805. pne.), kralj Hazael je Aramejce vodio u ratu protiv snaga kralja Jehorama od Izraela i kralja Ahazije od Jude. Nakon što ih je porazio kod Ramoth-Gileada, Hazael odbio dva asirska napada, osvojio izraelitsku teritoriju istočno od Jordana, filistejski grad Gath, te pokušao isto tako osvojitiJeruzalem (2 Kraljevi 12:17). Monumentalni aramejski natpis iskopan kod Tel Dana za većinu naučnika je Hazaelovo djelo, s obzirom da se njime slavi pobjeda nad kraljevima Izraela i Jude. Nedavna iskopavanja kod Tell es-Safi/Gatha su otkrila dokaze o opsadi i osvajanju Gath od strane Hazaela. Uništenje naselja Tell Zeitah u 9. vijeku pne. također može biti rezultata Hazael'ovog pohoda. Kralj Joaš od Jude je spriječio Hazaelovu najezdu tako što ga je potkupio s blagom iz kraljevske palače i hrama, nakon čega je Hazael nestao iz daljih biblijskih svjedočanstava.
Izvori
uredi- Biran, A., and Naveh, J. 1995. The Tel Dan Inscription: A New Fragment. Israel Exploration Journal 45(1):1–18.
- Ephal, I., and Naveh, J. 1989. Hazael’s Booty Inscriptions. Israel Exploration Journal 39(3–4):192–200.
- Lemaire, A. 1991. Hazaël, de Damas, Roi d’Aram. Pp. 91–108 in Marchands, Diplomates et Empereurs, Études sur la civilisation mésopotamienne offertés à P. Garelli. Paris: Éditions Recherche sur la Civilisations.
- Maeir, A. 2004. The Historical Background and Dating of Amos VI 2: An Archaeological Perspective from Tell es-Safi/Gath. Vetus Testamentum 54(3):319–34.
Eksterni linkovi
uredi- Tell es-Safi/Gath Excavation Project Blog
- Tell es-Safi/Gath Excavation Project website Arhivirano 2009-04-19 na Stanford Web Archive-u
- Tel Dan Inscription Webpage
Prethodi: Hadadezer |
Kralj Aram-Damaska 842. pne.-796. pne. |
Slijedi: Ben-Hadad III |