Der Golem, wie er in die Welt kam
Der Golem, wie er in die Welt kam (sh. Golem, kako je došao na svijet) je njemački crno-bijeli nijemi horor film snimljen 1920. u režiji Paula Wegenera i Carla Boesea. Inspiriran je romanom Der Golem austrijskog književnika Gustava Meyrinka, a ponekad se navodi kao treći film u Wegenerovoj trilogiji o Golemu. Radnja je smještena u Prag u 16. vijeku gdje vođa jevrejske zajednice rabin Jehuda ben Bacalel (čiji lik tumači Albert Steinrück) koristeći svoje poznavanje magije pravi orijaško stvorenje od gline koje bi trebalo braniti njegove sunarodnjake, ali koje se zbog ljubavnog trokuta koje izaziva njegova kćer okreće protiv svih. Der Golem se smatra jednim od najboljih nijemih horor-filmova, a zbog upečatljive scenografije i jednim od najpoznatijih ostvarenja njemačkog filmskog ekspresionizma.
| Der Golem, wie er in die Welt kam | |
|---|---|
 | |
| Režija | Paul Wegener Carl Boese |
| Producent | Paul Davidson |
| Scenario | Henrik Galeen Paul Wegener |
| Uloge | Paul Wegener Albert Steinrück Lyda Salmonova Ernst Deutsch Lothar Müthel |
| Fotografija | Karl Freund |
| Datum(i) premijere | 29. 10. 1920
|
| Trajanje | 85 min. |
| Zemlja |  Njemačka |
| Jezik | nijemi film njemački međutitlovi |
Godine 1936. je u Pragu snimljen francuski zvučni remake pod naslovom Le Golem.
Nikica Gilić za Filmski leksikon piše sljedeće o filmu:
Ideja o rabinu koji se upleće u mistični čin stvaranja života podsjeća na druge priče o ljudima koji žele više znanja i moći nego što im pripada (npr. Faust), no utjecaj ovoga filma na kasnije horore (Frankenstein) i znanstvenofantastične filmove ne bi bio moguć bez iznimne umjetničke dojmljivosti: kontrast realistički uvjerljivih prizora sa simfonijom terora (ostvarenom nelagodnim vizualnim motivima i varijacijama u izlagačkom ritmu) čine ovo djelo usporedivim čak i s Nosferatuom[1]
Filmski vodič je zapisao:
Preteča filma o Frankensteinu, Golem je bio čovjek od gline koji je pozvan da zaštiti Židove od progona. Verzija iz 1920. je treća i najpoznatija od tri filma u kojima je Paul Wegener glumio Golema. Wegener je također režirao sve tri verzije...Kao i Boris Karloff u Frankensteinu, Wegener nije imao dijaloga te je imao samo ograničen repertoar gesta, ali je svejedno elokventan. Zna biti primjereno sablasan, pogotovo u krupnim kadrovima njegova lica.[2]
Glavne uloge
uredi- Albert Steinrück - Rabin Loew
- Paul Wegener - Golem
- Lyda Salmonova - Miriam
- Ernst Deutsch - Famulus
- Lothar Müthel - Florian
- Otto Gebühr - Car Luhois
- Hans Stürm - Rabin Jehuda
- Max Kronert - Čuvar vrata
- Greta Schröder - Dama na sudu
- Loni Nest - mala djevojka
Izvori
uredi- ↑ N. Gilić. „Golem, kako je došao na svijet”. Filmski leksikon. Pristupljeno 9. lipnja 2013.
- ↑ „The Golem: How He Came Into The World: Revie”. Movies TV Guide. Pristupljeno 9. lipnja 2013.[mrtav link]
Vanjske veze
uredi- The Golem: How He Came Into the World na sajtu IMDb
- Der Golem dostupan kao besplatni download na Internet Archive
- The Golem: How He Came Into the World na AllMovie-u (en)
- The Golem at Rotten Tomatoes