Alpska orogeneza
Alpska orogeneza je orogenska faza u kasnom mezozoiku i u kenozoiku tokom kojeg je nastao Alpsko-himalajski lanac planina. Taj pojas uključuje (sa zapada na istok) planine i gorja Atlas, Rif, Pirineje, Alpe, Apenine, Dinaride, Pind, Karpate, Balkansko gorje, Taurus, Kavkaz, Alborz, Zagros, Hindukuš, Pamir, Karakorum i Himalaje. Alpska orogeneza je također imala svoje faze od kojih su nastale neke od navedinih planina kao npr. Karpatska orogeneza ili Himalajska orogeneza.
Alpska orogeneza sudjelovala je i u stvaranju ostalih, manjih planinskih lanaca i gorja. Alpska orogeneza započela je kada su se Afrički kontinent i Indijski potkontinent s juga, sudarili sa Evroazijskom pločom na sjeveru. Konvergentni pokreti između tektonskih ploča započeli su već u kredi, ali su se glavne faze događale tek u paleocenu i eocenu. Alpska orogeneza smatra se jednim od tri glavne orogeneze u Evropi, zajedno još s Kaledonijskom i Hercinskom orogenezom.
Faze
uredi- Starokimirska (gornji trijas; prije oko 205 mil. godina)
- Mladokimirska (kraj jure - početak krede; prije oko 145 mil. godina)
- Austrijska (gornja kreda; prije oko 80 mil. godina)
- Laramijska (kreda - tercijar; prije oko 65 mil. godina)
- Pirinejska (gornji eocen - gornji oligocen; prije oko 35 mil. godina)
- Savska (gornji oligocen - donji miocen; prije oko 27—23 mil. godina)
- Štajerska granica (donji i srednji miocen; prije oko 15 mil. godina)
- Atička (srednji sarmat - pont; prije oko 5 mil. godina)
- Rodanska granica (donji i srednji sarmat; prije oko 7 mi. godina)
- Vlaška granica (gornji pliocen - kvartar; prije oko 1,8 mil. godina)
- Pasadenska (pleistocen; prije oko 1 mil. godina do danas)