Šajkaši
Šajkaši, isto nasadisti (nem. Tschaikisten), bili su deo dunavskih pomorskih snaga. Prvo se javljaju u sastavu rečne flotile Ugarske, kasnije pak Carske Austrije. Kao vojnici imali su poseban status.
Šajkaši dobijaju na značaju u vremenu kada Turci počinju da upadaju sa balkanskog na panonsko područje. To je navelo ugarskog kralja Matiju Korvina da preduzme korake u pravcu reorganizacije šajkaške flotile. Njen sastav pojačalo je srpsko stanovništvo posle pada srpske despotovine. Uvažavajući njihov način života u staroj postojbini, Matija Korvin organizuje šajkaše po načelu porodične zadruge ili družine. Zadruzi su pripadale one porodice čiji su članovi služili po rekama pod zastavom šajkaškog kapetana „sa mačem ili veslom“. Ugarski kralj je dozvoljavao šajkašima da sa porodicama žive u logorima, tako da su ih u ratovima pratili žene i deca. Po prestanku ratovanja, živeli su na svojim imanjima u krugu porodice. U miru, šajkaši su bili gospodari u svojim naseljima, autonomno upravljajući poslovima, uživajući određene plemićke povlastice. Govoreći o šajkašima, istoričar Gavrilo Vitković je naglasio: „Junaštvom i durašnošću nadmašili su i same Špartance.“ Matiji Korvinu je dobro došla pomoć ratobornih Srba, „koji su se odlikovali građenjem ubojnih lađa i veštinom vojevanja na vodi“.
U bici kod Petrovaradina 1526, uoči mohačke bitke, šajkaši su pod komandom despota Radiča Božića uspešno pobedili osmansku flotilu. Sa druge strane, jedan razlog za tursko osvajanje Beograda 1521 vidi se u odbijanje šajkaša pod komandom Petra Ovčarevića da se bore, nakon što im godinama nije bila isplaćena plata. Posle osvajanja Ugarske od strane Turaka, Austrija, koja je nasledila deo Ugarske, naselila je veliki broj šajkaša u Gornju zemlju u današnjoj Slovačkoj i sa njima pokrenula svoju dunavsku flotilu.
Šajkaši su bili u čvrstom sastavu austrijske rečne flote na Dunavu sve do 19. veka, a po njima osnovana je i provincija Šajkaška u današnjoj Bačkoj. Po jednom predanju, šajkača potiče od šajkaša, to da je prvo bila njihova kapa. Glavni brodovi šajkaša bile su šajke, veslački brodovi ili lađe slične malim galijama, sa jednim jarbolom ili bez jarbola, i obično sa jednim topom naoružane.