Seyyid Vehbi

Seyyid Vehbî (oko 1674 – Istanbul, 1736) bio je osmanski divanski pjesnik 18. stoljeća. Smatra se kao jedan od najistaknutijih autora iz doba tulipana.

Seyyid Vehbî سيّد وهبي Hüseyin
Minijature iz knjige Surname-i Vehbi
Biografske informacije
Rođenje	1674
Smrt	1736 Istanbul
Opus
Jezik	Osmansko-turski
Znamenita djela
Surname-i Vehbi (1720.)

Životopis

Rođen je u Istanbulu negdje oko 1674. godine, njegovo pravo ime je bilo Hüseyin. Poeziju je počeo pjevati u mladosti i koristio se pseudonimom Hüsami. Dobio je dobro obrazovanje. Postao je učenik Mirzazade Ahmeta Neyli Efendije, koji je bio jedna od uglednih književnih i političkih ličnosti tog perioda. Nešto kasnije je ga učitelj Neyli nazvao «Vehbi». Osim toga, uzeo je titulu «Sayyid» jer je se jedan njegov predak smatrao jednim od Sayyida. Postao je književnik i bibliofil u službi državnih dostojanstvenika. Dugo je radio kao nastavnik u istanbulskim medresama.
Zahvaljujući odama i kronikama koje je napisao za moskovski pohod 1711. godine, sultan Ahmed III. je okrenuo pažnju prema njemu. Uz narudžbu velikog vezira Damat İbrahim-paše napisao je mali hvalospjev o Pasarofskom sporazumu (21. jul 1718.) pod nazivom «Sulhiyye». 1720. je napisao «Surnâme-i Vehbî», spjev obogaćen minijaturama u časti obrezivanja četiri šehzada (prinčeva) od sultana Ahmeda. Djelo je dobilo velike pohvale i nakon toga je Seyyid Vehbi vrlo brzo napredovao u svom profesionalnom životu. Potom je pobijedio na natječaju za stihove na bunaru sultana Ahmeda III. ispred dvorca Topkapi.
Nakon toga je imenova sudca u Tabrizu. Kasnije je držao mevlevije u Kajseriju, Manisi i Halepu. Napuštavši Halep, otišao je na hodočašće (Hadž). Po povratku je se razbolio i umro u svojoj kući u Aksarayu u Istanbulu, što je danas mahala Aksaray, te je pokopan na groblju od džamije Džambazije (tur. Cambaziye Camii) u mahali Cerrahpaşa (Fatih).

Djela

Seyyid Vehbi je u svojim pjesmama prenio čitateljima doba i okruženje u kojem je živio.
Njegovo glavno djelo je Surnâme-i Vehbî. 1720. godine je sultan Ahmed III priredio 15-dnevnu proslavu za obrezivanje svojih četiri sinova: Şehzade Süleyman (1710–1732), Şehzade Mehmed (1717–1756), Şehzade Mustafa (1717–1774), Şehzade Bayezid (1718–1771). Seyyid Vehbi je opisao u svome spjevu taj svečani događaj. Knjiga je obogaćena sa mnogobrojnim minijaturama od slikara Levni i smatra se remek-djelo osmanske kulture 18. stoljeća. Sačuvana je u Museju Topkapija.
Na česmi Ahmeda III. ispred Topkapija su urezani njegovi stihovi, što je i slučaj i za tvrđavu Yedikule gdje se nad vratima nalazi njegov natpis, koji je Ahmed III naručio prilikom popravka zidova nakon potresa.

Bibliografija

• (tr) „«Seyyid Vehbî» u TDV İslâm Ansiklopedisi”. Pristupljeno 20. 02. 2022.