Operacija Mačva – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 5:
Operacija je trajala od 26. septembar do 10. oktobar 1941. godine. Nemci su za operaciju odvojili znatne snage i provodili je sa besprimernom surovošću i bezobzirnošću. U svom nastupanju [[342. pešadijska divizija (Nemačka)|342. pešadijska divizija]] [[Wehrmacht|Vermahta]] pregazila je [[narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije|partizane]] i [[četnici|četnike]] koji su im se našli na putu, bezobzirno uništavajući civilno stanovništvo.
Bio je to uvod u operacije poznate pod nazivom [[operacija Užice|prva neprijateljska ofanziva]].
== Pozadina ==
{{main|Ustanak u Srbiji 1941.|Bitka za Šabac 1941.}}
Dok su ustaničke snage napadale [[Šabac]] i držale Mačvansku Mitrovicu u blokadi, Nemci su vršili pripreme za svoju prvu ofanzivu u Srbiji i dovukli jake snage prema Šapcu i Mitrovici. 13. septembra 1941. godine zapovednik nemačkih oružanih snaga na Jugoistoku, feldmaršal [[Wilhelm List|Vilhelm List]], poslao je telegram nemačkoj vrhovnoj komandi o uznemiravajućem razvoju situacije u Srbiji i zahteva energične mere. Predlaže »čvrsto i jedinstveno vođenje operacija« kao i da sva izvršna vlast, uključujući i komandovanje nemačkim trupama, bude objedinjena u jednom čoveku. Kao najpogodniju ličnost za to predlaže generala pešadije [[Franz Böhme|Franc Bemea]] koji je »odličan poznavalac prilika na Balkanu«. On kaže:
{{citat|Za izvođenje borbenih operacija ni u kom slučaju nisu dovoljne nemačke snage u Srbiji, pa ni dovođenje ojačanog 125. peš(adijskog) puka... Stoga sam prisiljen, iako sam svestan opšte situacije, da predložim hitno dodeljivanje najmanje jedne efikasne operativne divizije pojačane tenkovima.<ref>Zbornik I/l, str. 422 i 423.</ref>}}
[[Datoteka:Bundesarchiv Bild 183-J21813, Franz Böhme.jpg|minijatura|175px|[[Franz Böhme|Franc Beme]], »opunomoćeni general za Srbiju«.]]
Red 39:
=== Posedanje Šapca ===
[[Datoteka:Streljanje Šabac 1941.jpg|minijatura|Zločin Nemaca u Šapcu 1941.]]
Nemci su na prostoru Šapca, Sremske i Mačvanske Mitrovice imali [[342. pešadijska divizija (Nemačka)|342. pešadijsku diviziju]] sastava: 687, 688. i 689. pešadijski puk, 342. artiljerijski puk, 342. izviđački bataljon i druge prištapske i dopunske jedinice. Uz to su bili pojačani bataljonom 100. tenkovske brigade i sa oko 20 štuka. Nemci su imali oko 40 000 vojnika. Brojni odnos nemačkih snaga prema [[narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije|partizanskim]] bio je 20:1 u korist Nemaca.<ref>[http://www.znaci.net/00001/37_11_12.htm POVLAČENJE ODREDA KA CERU]</ref>
Linija 55 ⟶ 54:
=== Krvavi marš ===
{{main|Krvavi marš}}
[[Datoteka:
Do 26. septembra 342. divizija je ustrojila koncentracioni logor kod sela Jarka u Sremu. Na kraju sela, levo od puta Šabac — Ruma, jedna čista poljana ograđena je bodljikavom žicom, sa nekoliko kula-osmatračnica na uglovima, na kojima su bili postavljeni stražari sa mitraljezima. Šapčani su postrojeni u kolonu po 5 i usiljenim maršem sprovedeni za Jarak. Put od 23 kilometra pređen je za 4 časa, te je skoro cela kolona, a, naročito začelje, prešla ovaj put u trku. Nemački vojnici i ustaše-sprovodnici kolone išli su na kolima, konjima ili biciklima. Iznemogle, bolesne i nesposobne Šapčane, koji su padali od umora ili zaostajali, eprovodnici su usput sve poubijali. Posle višednevnog mučenja žeđu, glađu i batinanjem, Nemci su „raseljene" Šapčane vratili u Šabac 30. septembra, ali ponovo u logor u šabačkoj južnoj kasarni.Meštani sela Jarka su izdejstvovali kod komande koncentracionog logora da pohapšenim Šapčanima mogu pružiti pomoć. Voda, koju su im seljaci iz Jarka na kolima donosili od 28. septembra, bila je namučenim ljudima dragocena kao krv, kao sam život.
Linija 94 ⟶ 93:
[[Kategorija:Borbe između NOVJ i Nemaca]]
[[Kategorija:Borbe između JVUO i Nemaca]]
[[Kategorija:
| |||