Antioh III Veliki – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 44:
Shvativši da Ahej nema namjere pomoći Egipćanima, Antioh se potom mogao posvetiti Egipćanima. Godine [[219. pne.]] je prodro u Siriju, a do [[217. pne.]] uspio prodrijeti sve do [[Gaza|Gaze]]. Njegovo dalje napredovanje su zaustavili pregovori sa egipatskim ministrom [[Sosibije]]m, koji je njima samo kupovao vrijeme. Kada je došlo do velike [[Bitka kod Rafije|bitke kod Rafije]], seleukidska vojska je poražena i prisiljena na povlačenje. Usprkos tome, Antioh je uspio na mirovnim pregovorima očuvati dio svojih osvajanja na [[Levant]]u, prije svega strateški važnu luku [[Seleukija Pijerija]].
Antioh se potom mogao okrenuti vraćanju teritorija na zapadu, sjeveru i istoku koje su izgubili njegovi prethodnici. Nastojeći riješiti Ahejev problem, sklopio je privremeni savez sa Atalom I te godine [[215. pne.]] uspio osvojiti najveći dio Male Azije, kao i [[Sard]]. Potom se okrenuo Armenija|Armeniji gdje je prisilio kralja [[Kserks od Armenije|Kserksa]] da 212. pne. prizna njegovu vlast. Potom je krenuo na istok i napao [[Partsko Carstvo|partsku]] državu i 209. pne. zauzeo njenu prijestolnicu [[Hekatompil]] i prisilio kralja [[Arsak II|Arsaka II]] da također prizna njegovu vlast. Iste je godine Antioh prodro i u [[Baktrija|Baktriju]], nekadašpnju satrapiju koja je nekoliko decenija prije [[Grčko-Baktrijsko Kraljevstvo|proglasila nezavisnost]] i opsjeo njen glavni grad [[Balh|Baktra]]. Iako grad nije zauzet, tamošnji kralj [[Eutidem II od Baktrije|Eutidem]] je također priznao seleukidsku vlast. Antioh je nastavio pohod na istok, došavši u područje današnjeg [[Kabul]]a gdje je "obnovio prijateljstvo" s lokalnim kraljem Sofasagenom, a potom nastavio na jug u Indiju, gdje je tako seleukidsku vlast doveo do nekadašnjih granica carstva [[Aleksandar Veliki|Aleksandra Velikog]]. Kada se vratio na zapad, godine 205/204. pne. je poduzeo pohod protiv grada [[Gerrha]] na zapadnoj obali [[Perzijski zaljev|Perzijskog zaljeva]]. Tada je zbog svojih dostignuća preuzeo naslov ''Veliki''.
[[Datoteka:Seleucid-Empire 200bc.jpg|200px|right|thumb|Teritorije pod Antiohovom vlašću cca. 200. pne.]]
Godine 204. pne. je u Egiptu umro kralj [[Ptolemej IV]], a borba za vlast među dvorjanima je dovela do ustanaka i političke nestabilnosti. Antioh je odlučio to iskoristiti, sklopivši prethodno savez sa [[Antička Makedonija|makedonskim]] kraljem [[Filip V Makedonski|Filipom V]] i pokrenuvši [[peti sirijski rat]]. Godine 198. pne. je Egipćanima nanio poraz u [[Bitka kod Panijuma|bitci kod Panijuma]], a mirovnim sporazumom je svom carstvu pripojio cijeli [[Levant]]. Tada se Antioh nalazio na vrhuncu moći te postao najmoćniji zapadni vladar nakon Aleksandra Velikog.
Antiohovoj hegemoniji je pomoglo i to što je Makedonija poražena i oslabljena u [[drugi makedonski rat|drugom makedonskom ratu]], što je Antiohu stvorilo preduvjete za ekspanziju na zapad. Antiohove su trupe tako 190-ih pne. prešle [[Helespont]] i prodrle u [[Trakija|Trakiju]]. Taj je potez, međutim, Antioha doveo u sukob s [[Rimska Republika|Rimskom Republikom]] koja je pod parolom "oslobođenja" malih polisa od velikih tiranskih monarhija nastojala stvoriti vlastitu hegemoniju u [[Grčka|Grčkoj]]. Rimljane su takpđer zabrinule i Antiohove namjere da zauzme Pergam koji se u prethodnim ratovima pokazao vrijednim rimskim saveznikom. Tako su nastale višegodišnje napetosti, a nakon bezuspješnih pokušaja da se spor riješi diplomatskim putem, godine [[192. pne.]] su izbila otvorena neprijateljstva. Antioh je pokušao preduhitriti Rimljane invazijom Grčke, ali je godine 191. pne. poražen u [[Bitka kod Termopila (191. pne.)|kod Termopila]]. Antioh se nakon nje povukao u [[Mala Azija|Malu Aziju]], a nakon još jednog pokušaja spor riješi mirnim putem je poražen kod Bitka kod Magnezije|Magnezije 190. pne. Zbog toga je dvije godine kasnije bio prisiljen potpisati [[mir u Apameji]] kojima su gotovo sva njegova područja u Maloj Aziji pripala Pergamu. Istovremeno su se uz rimsku pomoć pobunili i njegovi satrapi u Armeniji i izborili vlastite nezavisne države.
{{s-start}}
| |||