Crnogorci – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 33:
== Politička istorija ==
Politička istorija Crnogoraca neraskidivo je vezana sa srednjevekovnom državom Dukljom/Zetom. Crnogorska država, kao ključni element nacionalnog identiteta Crnogoraca, nastala je iz državnosti Duklje, odnosno Zete. Stoga istorija državnosti Crnogoraca ne počinje samo sa državnošću Stare Crne Gore, jer su političke institucije srednjevekovne Zete/Duklje i njena državotvorna svest preseljene na teritoriju Stare Crne Gore, geografske oblasti Zete, za vreme Crnojevića gde će vremenom dobiti novo crnogorsko ime. Prestonica Zete i Zetska mitropolija preseljene su na Cetinje <ref> Živko Andrijašević, Politička upotreba tradicije Crnojevića u XVIII i XIX vijeku, Matica crnogorska, Podgorica, zima 2010, str. 563.</ref>, a crnojevićki Zbor Zete, koji seže do doba dukljanskih sabora iz vremena Vojislavljevića, prerasta u Opštecrnogorski zbor <ref>Sreten Zeković, Sijamstvo svjetovne i crkvene (SPC) opozicije, Matica crnogorska br. 81, Podgorica, 2020, str. 153. i 154. </ref>.
Svest o pripadnosti Crne Gore srednjevekovnoj Duklji/Zeti i da Crna Gora ima istorijsko pravo na posede stare Duklje/Zete prisutna je u državotvornoj svesti Crnogoraca:
{{citat| U XVI vijeku zadržala se tradicija da je Crna Gora dio Zete. Tako je 1559.godine jedan kaluđer zapisao: "I pisa se knjiga na mjesto rekomo Cetinje, v Črnej Gori, v predjeleh Zete zemlje" Dakle Zeta predstavlja širu oblast - zemlju, a Crna Gora samo jednu njenu oblast. <ref> Istorija Crne Gore, Knjiga III, Tom I, Titograd (Podgorica), 1975, str. 8</ref>}}
{{citat| ...Teritoriju Crne Gore mitropolit Vasilije je ograničavao: Jadranskim morem, Bosnom i Albanijom, ubrajajući u njene „istorijske oblasti“ primorski dio od ušća Bojane do Kotora, prostor od Jadranskog mora do Lima,i od Prokletija do Popova polja. Unutar tih granica nalazile su se, kako on kaže, „crnogorske kneževske provincije“: Katunska, Riječka, Lješanska i Šestanka nahija, Spič i Šušanj, Zeta, Grahovo i Vilusi, Pješivci, Bjelopavlići, Piperi, Rovca, Crmnica,Paštrovići, Grbalj, Miholjski srez, Kuči, Bratonožići, Vasojevići, Klimenti, Tuzi, Grude, Hoti i Kastrati. U crnogorske oblasti,koje se nalaze pod turskom vlašću, mitropolit Vasilije takođe ubraja: Nikšićki kraj, Banjane, Pivu, Drobnjak, Gacko, Trebinje,Zupce i Popovo polje. Neke od tih oblasti, Osmanlije su, kako smatra mitropolit Vasilije, silom uzele od Ivana Crnojevića...<ref> Živko Andrijašević, Politička upotreba tradicije Crnojevića u XVIII i XIX vijeku, Matica crnogorska, Podgorica, zima 2010, str. 581 </ref>}}
{{citat| ... Crna Gora i sa njom susjedni okrug Gornja Zeta činili su jedno knjaževstvo,kojim su poslije pada Srpskog carstva upravljali kneževi iz porodice Crnojević. Posljednji knez iz te porodice bio je Đurađ,koji je, nemajući nasljednika, pred smrt predao upravu narodnim mitropolitima (tako nazvanim) crnogorskim i zetskim... Okrug Gornja Zeta nasilno su oteli Turci od kneza Ivana Crnojevića, i od tada se nalazi u njihovom posjedu... U toj nadi, molimo Vaše imperatorsko veličanstvo da se od Turske izdejstvuje pristanak da se Crnoj Gori prisajedini susjedni okrug Gornja Zeta, koji joj od davnina pripada... Memorandum Petra II Petrovića Njegoša ruskom caru, 23. 12. 1836,Crnogorski zakonici, knj. 1, Podgorica, 1998, 110-111..<ref> Živko Andrijašević, Politička upotreba tradicije Crnojevića u XVIII i XIX vijeku, Matica crnogorska, Podgorica, zima 2010, str. 576 </ref>}}
{{citat|...Kao vladar koji śedi na prijestolu koji je naslijeđen od Crnojevića, knjaz Danilo traži da se njegovoj zemlji vrate oblasti koje su joj pripadale u Ivanovo doba, a te oblasti su: Zetska ravnica, primorje od Bara do Spiča, Grahovski kraj, Župa Nikšićka, plemenske oblasti Drobnjaka i Banjana, Rudine, Trebinjska oblast i prostor plemena Vasojevića do Tare i Lima. To je teritorija „Ivanbegovine“, čijem obnavljanju teži knjaz Danilo... <ref> Živko Andrijašević, Politička upotreba tradicije Crnojevića u XVIII i XIX vijeku, Matica crnogorska, Podgorica, zima 2010, str. 580.</ref>}}
{{citat| Duboki su temelji ovoj obnovljenoj kraljevini našoj. Oni silaze do nekadašnjih zetskih kraljeva Vojislava, Mihaila i Bodina. Vrijeme je rušilo samo ono, što je nad zemljom bilo, ali što je izidano bilo u njoj i što je usađeno bilo u srcima slobodnih gorštaka ovih planina, to nijedan silnik, koji je na našu otadžbinu nasrtao, nije mogao porušiti. Na tome dubokom temelju počeli smo mi zidati, i danas evo staroga kraljevstva našeg opet da blista pod suncem nebeskim. Savili smo nad njim svod od blagoslova božjeg i pribiramo narod svoj za dalje pregnuće na putu napretka i jačanja. (PROGLAS KRALJA NIKOLE I PETROVIĆA POVODOM PROGLAŠENJA CRNE GORE ZA KRALJEVINU) <ref> https://www.rastko.rs/rastko-cg/povijest/kralj_nikola/npetrovic_2.html#govor </ref>}}
=== Doseljavanje Slovena i Duklja ===
| |||