Debelo Brdo (Sarajevo) – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
Nema sažetka izmjene |
||
Red 2:
== Historija ==
Život na Debelom brdu je trajao od [[eneolit]]a 2000/1700. godine p. n. e., preko [[Bronzano doba|bronzanog doba]], starijeg i mlađeg [[Željezno doba|željeznog doba]], do početka naše ere. Tu su ljudi živjeli tokom cijelog antičkog i kasnoantičkog perioda, sve do kraja 6. vijeka.<ref name="Basler">{{Cite web |url= https://de.scribd.com/
=== Neolit ===
Najstariji keramički nalazi na Debelom brdu pripadaju kasnom [[neolit]]u (u III mileniju prije naše ere). Debelo Brdo bilo je posljednje pribježište neke male neolitske zajednice iz doline Bosne, koja se tu sklonila pred naletom stočarskih plemena (stepski nomadi iz Azije - [[Indoevropljani]])<ref name="ČovićIlir">{{Cite web |url= https://vdocuments.mx/od-butmira-do-ilira-borivoj-covic-sarajevo-1976-569cd78dbb971.html |title= Borivoj Čović: OD BUTMIRA DO ILIRA -Desitijati |work= Kulturno naslijeđe, Sarajevo, 1976 |accessdate= 9. 2. 2016}}</ref>]]
=== Eneolit ===
Drugi stratum pripada eneolitskom dobu, kasnoj fazi [[Vučedolska kultura|Vučedolske kulture]], datiranoj u 2000-1800 (1700) godinu prije naše ere. Zastupljena je u velikom broju primjeraka vučedolska keramika, kalupi za livenje raznih metalnih predmeta, igle, šila, lisnati bodeži, sjekire i dijelovi cijevi za mijeh. Nađeni materijal ima i svoje posebnosti pa se u nauci govori o južnobosanskom podtipu Vučedolske kulture ili podtipu Debelo Brdo.
=== Bronzano doba ===
Iz ovog perioda je gradina. Radi se o naselju sa manjim utvrđenim dijelovima i sa otvorenim naseljima, smještenim ispod stijena nad Soukbunarom i na području Zlatišta. Od oruđa i oružja nađene su šuplje sjekire, bronzana koplja, kratki mačevi-bodeži, te kalupi za livenje ovog oružja. Naselje na Debelom brdu je ujedno bio već ustaljen i dugovječan zanatski i proizvodni centar, i odaje stabilnu i čvrsto organiziranu društvenu zajednicu.
=== Željezno doba ===
Iz starijeg željeznog doba, od 900. do 300. godine prije naše ere, prema keramičkom materijalu na Debelom brdu i Varvari kod Prozora, izveden je zaključak da su veze i kontakti plemena ([[Desitijati]]), koja su živjela u srednjem toku rijeke Bosne i gornjem toku [[Vrbas]]a ([[srednjobosanska kulturna grupa]]) sa onim koja su živjela južnije, u gornjem toku [[Bosna (rijeka)|rijeke Bosne]], bile intenzivne i trajnog karaktera, s tim da su plemena koja pripadaju srednjobosanskoj kulturnoj grupi bila vjerovatno nadmoćnija. Pored toga, na materijalu sa Debelog brda javlja se i import iz Italije (sjekire sa lepezasto proširenom oštricom). Izuzetan geografski položaj doveo je do razvoja naselja u značajan zanatski i trgovinski centar.
Kod nađenog materijala uočava se sličnost sa materijalom na [[Glasinačka kultura|Glasinačkom području]].▼
Predmeti od bronze su se i dalje proizvodili (šila, igle, nakit), ali je za te predmete bilo potrebno neuporedivo manje rude nego što je trebalo za mačeve, koplja, sjekire, motike...). Rudarstvo i metalurgija dobili su veliki zamah.
▲
=== Antičko doba ===
Linija 33 ⟶ 36:
== Reference ==
{{Reference}}
== Vanjski linkovi ==
* [http://sarajevo.ba/sarajevo-kroz-historiju/p-n-e/?lang=hr Sarajevo kroz historiju]
* [https://www.zemaljskimuzej.ba/en/archaeology/prehistory/fibula-figure-eight-decoration Zemaljski muzej Sarajevo]
[[Kategorija:Sarajevo]]
[[Kategorija:Tvrđave u Bosni i Hercegovini]]
| |||