Verzija na datum 17 decembar 2008 u 23:56 uredi Mardetanha (razgovor \| doprinos) 5 izmena m Vraćene izmene korisnika 77.237.101.209 na poslednju izmenu korisnika 64.46.5.62 ← Starija izmjena		Verzija na datum 17 novembar 2009 u 11:39 uredi poništi OC Ripper (razgovor \| doprinos) Birokrati, Administratori interfejsa, Administratori 279.275 izmena Nema sažetka izmjene Novija izmjena →
Red 1: <big>'''[[Србохрвати\|Ћирилична верзија]]'''</big> ---- Srbohrvati su slovenski narod u čije je postojanje krajem 19. i početkom 20. veka verovala grupa hrvatskih i srpskih intelektualaca, zagovornika južnoslovenske unitarističke ideologije, okupljena oko hrvatskog književnika i političara [http://hr.wikipedia.org/wiki/Milan_Marjanović Milana Marjanovića]. Po shvatanju Marjanovića i njegovih istomišljenika, Srbi i Hrvati su bili odvojena slovenska plemena pre dolaska Turaka na Balkan, ali je doba otomanske prevlasti (pogotovo neprestane narodne seobe) u potpunosti razorilo stara južnoslovenska plemena i njihove plemensko-državne tvorevine, i stvorilo jednu južnoslovensku narodnu i etničku masu na srpskohrvatskom (odnosno štokavskom) govornom području. Po Marjanovićevom shvatanju, Srbohrvati su kao narod sastavljeni od (u današnjim okvirima) Srba, Hrvata štokavaca, Bošnjaka i Crnogoraca, a srpskohrvatski narodni prostor je (takođe u današnjim okvirima) prostor bivše Jugoslavije bez teritorije Slovenije i Makedonije. Postojanje zajedničkog jezika koji stanovništvu nikada nije bio nametnut je ovde uzeto kao dokaz biološkog jedinstva Srbohrvata. Po Marjanoviću, ovo narodno jedinstvo je početkom 19. veka već bilo utemeljeno, iako je Srbohrvatima falila svest o jedinstvu kao i zajedničko narodno ime (koje je Marjanović predložio).▼ '''Srbohrvati''' je naziv za [[Južni Sloveni\|južnoslovenski]] narod, odnosno [[nacija\|naciju]]u čije je postojanje krajem 19. i početkom 20. veka verovala grupa hrvatskih i srpskih intelektualaca, okupljena oko hrvatskog književnika i političara [[Milan Marjanović\|Milana Marjanovića]], a koje je delimično priznavala i [[Austro-Ugarska]] kao svojevrsnu alternativu [[jugoslovenstvo\|jugoslovenskoj]] ideji. ~~==Oblasna podela==~~ == Marjanovićeva shvatanja == ▲Srbohrvati su slovenski narod u čije je postojanje krajem 19. i početkom 20. veka verovala grupa hrvatskih i srpskih intelektualaca, zagovornika južnoslovenske unitarističke ideologije, okupljena oko hrvatskog književnika i političara [http://hr.wikipedia.org/wiki/Milan_Marjanović Milana Marjanovića]. Po shvatanju Marjanovića i njegovih istomišljenika, [[Srbi]] i [[Hrvati]] su bili odvojena slovenska plemena pre dolaska [[Otomansko Carstvo\|Turaka]] na Balkan, ali je doba otomanske prevlasti (pogotovo neprestane narodne seobe) u potpunosti razorilo stara južnoslovenska plemena i njihove plemensko-državne tvorevine, i stvorilo jednu južnoslovensku narodnu i etničku masu na [[srpskohrvatski jezik\|srpskohrvatskom]] (odnosno [[štokavština\|štokavskom]]) govornom području. Po Marjanovićevom shvatanju, Srbohrvati su kao narod sastavljeni od (u današnjim okvirima) Srba, Hrvata štokavaca, [[Bošnjaci\|Bošnjaka]] i [[Crna Gora\|Crnogoraca]], a srpskohrvatski narodni prostor je (takođe u današnjim okvirima) prostor bivše [[SFRJ\|Jugoslavije]] bez teritorije Slovenije i Makedonije. Postojanje zajedničkog jezika koji stanovništvu nikada nije bio nametnut je ovde uzeto kao dokaz biološkog jedinstva Srbohrvata. Po Marjanoviću, ovo narodno jedinstvo je početkom 19. veka već bilo utemeljeno, iako je Srbohrvatima falila svest o jedinstvu kao i zajedničko narodno ime (koje je Marjanović predložio). Po Marjanoviću Srbohrvati se mogu podeliti u sedam oblasti na osnovu mentaliteta i običaja: * 1. [[Stara Srbija\|Starosrbijanska]] (Raška oblast, Kosovo, Metohija, i donekle severni deo Makedonije) * 2. [[Hercegovina\|Hercegovačka]] (Hercegovina, Crna Gora i južna Dalmacija) * 3. [[Bosna\|Bosanska]] (Bosna i srednja Dalmacija) * 4. [[Srbija\|Srbijanska]] (Centralna Srbija) * 5. [[Slavonija\|Slavonska]] (Slavonija sa Bosanskom Posavinom, Baranja i Vojvodina) * 6. [[Hrvatska\|Hrvatska]] (gornja Hrvatska odnosno hrvatski provincijal) * 7. [[Lika\|Ličko]]-[[Hrvatsko primorje\|primorska]] (Lika i ~~hrvatsko~~Hrvatsko primorje) Marjanovićeve ideje nisu zagovarale šire jugoslovensko ujedinjenje, već samo izgradnju srpskohrvatske nacionalne države koja bi objedinila sve Srbohrvate. Po Marjanoviću, na Balkanu su živela samo tri slovenska naroda - [[Slovenci]], Srbohrvati i [[Bugari]] - ali ujedinjenje ova tri naroda u zajedničku državu nije smatrano za osnovni cilj. U ovome pogledu Marjanović i njegovi istomišljenici su predstavljali alternativu raznim pro-jugoslovenski ~~orjentisanim~~orijentisanim grupama svoga vremena.▼ ~~==Alternativa jugoslovenskoj ideji==~~ Koncept Srbohrvata kao jedinstvene nacije nije zaživeo među tadašnjom javnosti, ali su ga službeno prihvatile vlasti u [[Austrija\|austrijskom]] delu Austro-Ugarske, odnosno [[Kraljevina Dalmacija\|Kraljevini Dalmaciji]] i [[Istra\|Istri]], gde su Srbohrvati u službenim statistikama navedeni kao jedinstven narod. ▲Marjanovićeve ideje nisu zagovarale šire jugoslovensko ujedinjenje, već samo izgradnju srpskohrvatske nacionalne države koja bi objedinila sve Srbohrvate. Po Marjanoviću, na Balkanu su živela samo tri slovenska naroda - Slovenci, Srbohrvati i Bugari - ali ujedinjenje ova tri naroda u zajedničku državu nije smatrano za osnovni cilj. U ovome pogledu Marjanović i njegovi istomišljenici su predstavljali alternativu raznim pro-jugoslovenski orjentisanim grupama svoga vremena. ==Kritike== ~~Srpsko-hrvatsko~~Koncept ~~narodno jedinstvo je~~Srbohrvata kao ~~ideal~~jedinstvenog ~~bilo najbliže nemačkoj definiciji nacionalne pripadnosti koja~~naroda je ~~artikulisana~~početkom ~~sredinom 19~~20. veka. Podošao ~~ovoj~~pod ~~definiciji~~udar ~~zajednički~~ideologija ~~jezik~~koje jesu ~~glavno~~tada ~~merilo~~dominirale ~~zajedničog~~na ~~narodnog~~jugoslovenskom ~~porekla, odnosno zajednički jezik odnosi prevagu nad verskim i regionalnim razlikama u određivanju narodnog identiteta~~prostoru. ~~Međutim,~~Tako ~~Marjanovićevi Srbohrvati kao narodni ideal nisu odgovarali gotovo nikome na prostoru bivše Jugoslavije početkom 20 veka.~~je Marjanović je oštro napadan od strane hrvatskih nacionalista kao nacionalni izdajnik koji želi da pretopi Hrvate u dvostruko brojnije Srbe;. Srpski nacionalisti su Marjanoviću jako zamerali na stavu da je stanovništvo [[Republika Makedonija\|Makedonije]] (sudeći po jeziku) deo bugarske etničke mase, i da kao takvo treba da bude isključeno iz buduće srpskohrvatske države. Sa obzirom da Marjanović nije bio zainteresovan za sudbinu Slovenaca (i Bugara), njegovi ideli su došli pod vatru jugoslovenih udruženja u kojima su Slovenci imali uticaja. Marjanovićevi stavovi su takođe došli pod udar katoličke i pravoslavne crkve na prostoru bivše Jugoslavije, jer su se obe bojale da bi srpsko-hrvatsko narodno objedinjenje dovelo do stvaranja unijatske (Grkokatoličke) srpsko-hrvatske narodne crvke, što nije odgovaralo ni jednoj crkvenoj organizaciji. Posle [[1918]]. i stvaranja [[Kraljevina SHS\|prve jugoslovenske države]], koncept Srbohrvata je odbačen od strane vlasti u korist koncepta "troimenog" naroda, a kasnije i integralnog jugoslovenstva. Stvaranjem [[SFRJ\|druge Jugoslavije]] koncept je dodatno izgubio na važnosti priznanjem [[Crna Gora\|Crnogoraca]], [[Jugosloveni\|Jugoslovena]], a kasnije i [[Muslimani (narod)\|Muslimana]] kao posebnih naroda. Izraz "Srbohrvati" se posle toga uglavnom koriste [[Velika Srbija\|velikosrpski]] ideolozi kao [[Vojislav Šešelj]], nastojeći dokazati kako su Hrvati koji govore štokavštinom u stvari Srbi, odnosno da sva područja na kojima ti "Srbohrvati" žive trebaju pripasti budućoj srpskoj državi. ==Literatura== Linija 33 ⟶ 40: [[Category:Narodi]] [[sr: Србохрвати]]

Srbohrvati – razlika između verzija