1969 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 103:
=== Maj/Svibanj ===
* [[1. 5.]] - U 14 zapadnoevropskih zemalja pokrenut sistem [[Eurocheque]] - čekovi prihvatani i preko granica, u različitim valutama.
* [[10. 5.|10]] - [[20. 5.]] - [[Vijetnamski rat]] — [[Bitka za Hamburger Hill]]: Amerikanci i Južnovijetnamci zauzimaju fortifikovani položaj, da bi ga napustili već sledećeg meseca - kontroverzno u vojsci i javnosti.
* [[11. 5.]] - Predsednik Tito upozorava SSSR da Jugoslavija nikada neće priznati "ograničeni suverenitet" (→ [[Brežnjevljeva doktrina]]).
Linija 161 ⟶ 162:
* jul - Premijerka Indije [[Indira Gandhi]] nacionalizovala 14 najvećih banaka. Ona je u sukobu sa starom gardom Indijskog nacionalnog kongresa ("Sindikat") oko izbora novog predsednika zemlje.
* [[18. 7.]] - Incident u Čapakvidiku okončava predsedničke nade [[Ted Kennedy|Teda Kenedija]] (saobraćajni udes u kome gine devojka koja se vozila s njim).
* 18. 7. - [[Thor Heyerdahl]] napustio sa posadom brod ''Ra'' blizu Barbadosa, nakon 56 dana putovanja iz Maroka, zbog loše konstrukcije (zamisao je ostvarena brodom ''Ra II'' 1970).
* [[19. 7.]] - Operacija Bulmus 6: izraelski komandosi uništili egipatsku radarsku stanicu na Zelenom ostrvu u Sueckom zalivu, što narednih dana omogućuje Operaciju Boxer, dejstva izraelskog vazduhoplovstva duž Sueckog kanala.
* [[20. 7.]] - Posada [[Apollo 11|Apolla 11]]: [[Neil Armstrong]], [[Edwin 'Buzz' Aldrin]] i [[Michael Collins]], posle 4 dana putovanja, izvela prvo spuštanje na [[Mjesec]] (Armstrong, kao prvi čovjek uopće na nekom drugom tlu osim zemaljskog; i Aldrin, dok je Collins upravljao lunarnim modulom u mjesečevoj orbiti; vidi i [[Program Apolo]]).
Linija 173 ⟶ 175:
* [[31. 7.]] - "Cestna afera" - Republičko izvršno veće [[SR Slovenija|SR Slovenije]] ([[Stane Kavčič]]) osudilo odluku SIV-a da se odustane od gradnje nekih cesta u Sloveniji, a nakon što je Svetska banka dala kredite za infrastrukturu (prvi put da neka republika protestuje zbog savezne odluke).
* 31. 7. - Železnička nesreća u "južnoj Jugoslaviji" sa 29 mrtvih - voz udario u cisterne<ref name="NYtimessrc3"></ref>
* jul-avgust - Predstavnici [[Zapadna Nova Gvineja|Zapadne Nove Gvineje]] se navodno izjašnjavanju za priključenje [[Indonezija|Indoneziji]]. [[Pokret za slobodnu Papuu]] je i danas aktivan
=== Avgust/August/Kolovoz ===
Linija 188 ⟶ 191:
* [[16. 8.]] - [[V. V. Giri]] izabran za predsednika Indije, što je pobeda premijerke Indire Gandhi.
* [[17. 8.]] - Uragan ''Camille'' kategorije 5 razara američku državu Misisipi, 248 mrtvih.
* 18. i 20. 8. - Atlantski uragan Debbie je meta projekta Stormfury - [[srebro jodid]] naizgled smanjuje brzinu vetra.
* 19 - 21. 8. - Demonstracije povodom godišnjice invazije na Čehoslovačku, najviše u Pragu i Brnu - petoro mrtvih u sukobu s milicijom i vojskom<ref name="Navrátil1998">{{cite book|author=Jaromír Navrátil|title=The Prague Spring 1968: A National Security Archive Documents Reader|url=https://books.google.com/books?id=Ayky5eit0DIC&pg=PR39|year=1998|publisher=Central European University Press|isbn=978-963-9116-15-3|pages=39–}}</ref>.
* [[21. 8.]] - Ludi Australac pokušao da zapali džamiju [[Al Aksa]].
Linija 218 ⟶ 222:
* [[1. 10.]] - Prvi [[Concorde]]ov supersonični let.
* [[3. 10.]] - U Istočnom Berlinu završen [[Berlinski televizijski toranj|televizijski toranj]] ukupne visine 368 metara.
* 3. 10. - [[MMF]] uveo [[posebna prava vučenja]] usled nestašice zlata i američkih dolara
* [[5. 10.]] - Premijera [[Leteći cirkus Montija Pajtona|Letećeg cirkusa Montija Pajtona]] na [[BBC]] One.
* 5. 10. - Autobus sleteo s puta kod Vranja, najmanje 10 mrtvih.
Linija 250 ⟶ 255:
* [[3. 11.]] - Predsednik Nikson poziva "tihu većinu" da mu se pridruži u solidarnosti sa naporima u Vijetnamskom ratu; potpredsednik [[Spiro T. Agnew]] vređa predsednikove kritičare.
* [[9. 11.]] - Grupa američkih Indijanaca zauzima [[Alkatraz]] na 19 meseci.
* 9. 11. - Levičarska nemačka organizacija ''Tupamaros West-Berlin'' pokušala postavila neispravnu bombu u centar jevrejske zajednice u Zapadnom Berlinu.
* [[10. 11.]] - Premijera [[Ulica Sezam|Ulice Sezam]].
* [[12. 11.]] - Nezavisni istraživački novinar Seymour Hersh objavljuje priču o [[masakr u Mi Laju|masakru u Mi Laju]] prošle godine u Vijetnamu - sledećeg meseca priču objavljuje i ''Life''.
* [[14. 11.|14]] - [[24. 11.]] - Misija [[Apollo 12]] ([[Charles Conrad]] i [[Alan Bean]] se iskrcali na Mesec 19. 11.).
* [[15. 11.]] - Stotine hiljada demonstrira u Vašingtonu ("Marš protiv smrti").
Linija 304 ⟶ 310:
* Zvanično odobreno isticanje [[albanska zastava|albanske zastave]] u SFRJ (praktično od '67).
* U Čikagu završen ''[[John Hancock Center]]'', sa 100 spratova i 343 m arhitekturne visine - druga najviša na svetu. U San Franciscu završen ''Bank of America Center'', tada najviša zgrada u SAD zapadno od Misisipija.
* [[George Soros]] osnovao svoj prvi [[hedž fond]].
=== U toku ===
| |||