1889 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Smrti: +26.7. |
→Događaji: dop. iz proleksis |
||
Red 5:
== Događaji ==
=== Januar/Siječanj ===
* [[1. 1.]] -
* 1. 1 - Osnovana [[Socijaldemokratska partija Austrije]], prvi lider je [[Victor Adler]].
* 1. 1. Indijanac [[Wovoka]] iz [[Nevada|Nevade]] imao religioznu viziju tokom pomračenja Sunca, iz čega će nastati [[Ples duhova]].
* [[3. 1.]] (22. 12. 1888. po [[julijanski kalendar|julijanskom kalendaru]]) - [[Datoteka:Coat of arms of Serbia.svg|25px|Grb Kr. Srbije]] U Srbiji usvojen [[Ustav Srbije iz 1888. godine|novi Ustav]] (poznat kao Ustav iz 1888., po starom kalendaru), kojim je u Srbiji uveden parlamentarizam.
Linija 54 ⟶ 55:
=== Jun/Juni/Lipanj ===
[[Datoteka:VanGogh-starry night edit.jpg|thumb|250px|[[Van Gog]]ova "[[Zvjezdana noć]]"]]
* jun, početkom? - Ekspedicija [[Henry Morton Stanley|H. M. Stanleyja]] videla planine [[Rwenzori]] na istoku Afrike.
* [[1. 6.]] (20. 5. po j.k.) - Srpska država ukazom preuzela železnice od stranog društva (negativne reakcije na strani).
* [[6. 6.]] - Veliki požar u [[Seattle|Seattlu]] uništio centar grada, niko nije poginuo.
Linija 61 ⟶ 63:
* jun - [[Vincent van Gogh]] naslikao ''[[Zvjezdana noć|Zvjezdanu noć]]''.
* jun - Napuljski pekar [[Raffaele Esposito]] navodno izmislio [[Pizza|Pizzu]] Margherita, nazvanu po kraljici [[Margherita Savojska|Margheriti Savojskoj]].
* jun - [[Mihajlo Pupin]] doktorirao u Berlinu nakon čega se vraća u New York i postaje predavač na [[Columbia University]].
* [[22. 6.]] - Zakon o starosnom i invalidskom osiguranju u Nemačkoj.
* [[26. 6.]] - Osnovan grad [[Bangui]], početak francuske penetracije na prostor današnje [[Centralnoafrička republika|Centralnoafričke republike]] (Ubangi-Šari).
Linija 77 ⟶ 80:
=== Avgust/August/Kolovoz ===
* [[1. 8.]] - Umro [[Ivan Kukuljević Sakcinski]], predsjednik [[Matica hrvatska|Matice hrvatske]], slijedi mu [[Tadija Smičiklas]] (do 1901).
* [[3. 8.]] - [[Mahdistički rat]]: [[Bitka kod Toskija]] je ubedljiva anglo-egipatska pobeda na jugu Egipta.
* 3. 8. - Italijani zauzeli [[Asmara|Asmaru]], biće glavni grad njihove Eritreje.
* 3. 8. - Osnovan grad Novo-Mariinsk, kasnije [[Anadir (grad)|Anadir]], najistočniji grad Rusije.
* [[6. 8.]] - U Londonu otvoren luksuzni [[Hotel Savoy]], prvi sa električnim svetlima i liftovima, kupatilima u većini soba i stalnom hladnom i toplom vodom.
* [[7. 8.]] (26. 7. po j.k.) - Crnogorska kneginjica [[Milica Petrović]] se udala za velikog kneza [[Petar Nikolajevič Romanov|Petra Nikolajeviča Romanova]], brata od strica cara [[Aleksandar III., ruski car|Aleksandra III.]]
Linija 120 ⟶ 125:
=== Kroz godinu ===
* [[Izbori za Dalmatinski sabor 1889.|Izbori za Dalmatinski sabor]]: [[Narodna stranka (Dalmacija)|Narodna stranka]] 26, Srpska stranka 9, [[Autonomaška stranka|Autonomaška]] 6 mandata.
* Otvoreni srpski konzulati u [[Bitolj]]u i [[Priština|Prištini]].
* [[Gracija Kotorski]] proglašen blaženim.
* [[Opatija]] (Abbazia) proglašena prvim morskim klimatskim lječilištem na Jadranu.
* Osnovan [[Botanički vrt Prirodoslovno-matematičkog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu]].
* Osnovan Komitet osmanskog jedinstva, kasnije [[Komitet jedinstva i progresa]], čiji su deo [[Mladoturci]].
* Britanci priznali Francuzima suverenitet u području [[Obala Slonovače|Obali Slonovače]], za titularnog guvernera postavljen [[Marcel Treich-Laplène]].
Linija 129 ⟶ 138:
** Englez [[Frederick Abel]] izmislio propelant [[kordit]] (zamena za barut).
** Jedna italijanska kompanija primenila sistem [[visokonaponska istosmjerna struja|visokonaponske istosmjerne struje]] švicarskog inženjera [[René Thury|Renéa Thuryja]].
** [[Kilogram]] i [[metar]] definisani u odnosu na međunarodni prototipski kilogram odn. metar, objekte napravljene od iridijuma i platine.
=== Književnost ===
* ''[[Die Waffen nieder!]]'', [[Bertha von Suttner|Berthe von Suttner]].
* Objavljen Ničeov [[Sumrak idola]].
* "Mrtvi kapitali" [[Josip Kozarac|Josipa Kozarca]].
== Rođenja ==
| |||