1922 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Događaji: dop. detalj iz en Wiki jun-avg. |
|||
Red 83:
* [[2. 5.]] - [[Isadora Duncan]] i [[Sergej Jesenjin]] se venčali u Moskvi.
* [[5. 5.]] - Uhapšen moskovski patrijarh [[Tihon (moskovski patrijarh)|Tihon]].
* [[6. 5.]] - Trojica crnaca linčovana u mestu [[Kirvin, Texas]] - neredi i ubistva se nastavljaju narednih mesec dana, mesto je skoro opustošeno.
* [[8. 5.]] - Osam sveštenika, dva laika i jedna žena osuđeni na smrt u Moskvi zbog protivljenja zapleni crkvene imovine.
* [[13. 5.]] - [[Benito Mussolini]] se borio u dvoboju mačevima sa novinarem [[Mario Missiroli (novinar)|Mariom Missirolijem]].
* [[14. 5.]] - U KSHS donet Zakon o osiguranju radnika.
* [[15. 5.]] - U Ženevi potpisan Nemačko-poljski sporazum o [[Gornja Šlezija|Istočnoj Šleziji]] - istočni delovi
* [[18. 5.]] - Umetnici [[Sergej Djagiljev]], [[Igor Stravinski]], [[Pablo Picasso]], [[Marcel Proust]], [[James Joyce]], [[Erik Satie]] i [[Clive Bell]] ručali u pariskom hotelu ''Majestic'', njihov jedini zajednički susret.
* [[19. 5.]] - U Sovjetskoj Rusiji osnovana [[Svesavezna pionirska organizacija V. I. Lenjin]].
Linija 105 ⟶ 106:
* [[11. 6.]] - U SAD prikazan dugometražni dokumentarac ''[[Nanook of the North]]''.
* jun - [[Moskovsko suđenje eserima (1922)|Moskovsko suđenje eserima]], članovima CK [[Eseri|esera]], jedan od prvih montiranih procesa u sovjetskoj Rusiji.
* [[20. 6.]] - Poljska vojska ulazi u [[Katowice]] u skladu sa prošlomesečnim sporazumom.
* [[21. 6.]] - Novi izborni zakon u KSHS favorizuje jače stranke.
* 21. 6. - Herrinski masakr: u sukobima između rudara štrajkača i štrajhbrehera u [[Herrin, Illinois]] gine 23 ljudi.
* [[22. 6.]] - Agenti [[IRA]]-e ubili u Londonu feldmaršala i poslanika [[Henry Hughes Wilson|Henryja Wilsona]].
* [[24. 6.]] - Ubijen nemački ministar inostranih poslova, [[Walther Rathenau]] (počinitelji su iz ultranacionalističke [[Organizacija Consul|organizacije Consul]].
* 24. 6. - [[Japanska intervencija u Sibiru]]: pod pritiskom domaćeg mnenja i velikih troškova, Japan objavljuje da će se povući iz Sibira, sem [[Sahalin]]a (Vladivostok napuštaju 25. oktobra).
* 24. 6. - Hitler započeo zatvorsku kaznu zbog prošlogodišnjeg napada na bavarskog secesionistu [[Otto Ballerstedt|Otta Ballerstedta]] (ostaje mesec dana).
* [[27. 6.]] - [[Louis II (Monako)|Louis II]] je novi knez [[Monako|Monaka]] (do [[1949]]).
* [[28. 6.]] - [[Irski građanski rat]] između pristalica i protivnika sporazuma sa Britancima o Irskoj Slobodnoj Državi počinje [[Dablinska bitka|Dablinskom bitkom]], napadom Privremene vlade na zgradu Four Courts.
Linija 114 ⟶ 118:
=== Jul/Juli/Srpanj ===
* [[1. 7.]] - Počeo veliki štrajk železničarskih radnika u SAD - slomljen u avgustu nakon nasilja i oštrih mera.
* [[3.7.|3]] - [[17. 7.]] -
* [[6. 7.]] - Fašisti [[Roberto Farinacci|Roberta Farinaccija]] okupirali [[Kremona|Kremonu]].
* [[9. 7.]] - [[Johnny Weissmuller]] je prvi čovek koji je preplivao 100 metara za manje od minut.
* [[20. 7.]] - Bivši nemački [[Togoland]] i formalno podeljen na [[Britanski Togoland|Britanski]] i [[Francuski Togoland]], prema manadu Društva naroda (Britanski od 1957. deo Gane a Francuski je od 1960. [[Togo]]).
* [[21. 7.]] - Reagujući na Rathenauovo ubistvo, u Nemačkoj donesen Zakon za zaštitu republike.
Linija 124 ⟶ 131:
[[Datoteka:Commander Michael Collins.jpg|mini|130px|left|† [[Michael Collins]]]]
* [[2. 8.]] - ''Swatow''-ski tajfun pogodio kineski grad [[Shantou]] u provinciji [[Guangdong]], najmanje 50.000 mrtvih.
* [[3. 8.]] - Sukobi između fašista i socijalista u [[Milano|Milanu]], zapaljena zgrada socijalističkih novina ''[[Avanti!]]''.
* [[4. 8.]] - Crvena konjica ubila Enver-pašu blizu [[Dušanbe]]a.
* [[5. 8.]] - U Los Angelesu prikazan film ''[[Blood and Sand (film, 1922)|Blood and Sand]]'' sa [[Rudolph Valentino|Rudolphom Valentinom]].
* 20 - [[22. 8.]] - Na Rožniku kod Ljubljane održana Prva konferencija [[SKOJ]].
* [[22. 8.]] - Irski građanski rat: u zasedi ubijen [[Michael Collins]].
[[Datoteka:GuerraGrecoTurca19191923.svg|mini|220px|Front u Turskoj avgusta 1922. (plavo)]]
* [[26. 8.]] - [[Grčko-turski rat (1919–1922)]]: posle 11 meseci neaktivnosti, [[Bitka kod Dumlupınara|Bitkom kod Dumlupınara]] počinje turska [[Velika ofanziva (Turska)|Velika ofanziva]] protiv [[Kraljevina Grčka|grčkih]] snaga u [[Anadolija|Anadoliji]].
* 26. 8. - Japanska [[zaštićena krstarica]] ''Niitaka'' se nasukala i prevrnula na obali Kamčatke, 284 poginulih.
* [[28. 8.]] - Čileanski parobrod ''Itata'' potonuo u oluji, preko 400 mrtvih.
* [[30. 8.]] - Umro gen. [[Milutin Vučinić]], predsednik crnogorske vlade u egzilu.
* [[31. 8.]] - [[Čehoslovačka]] i [[Kraljevina SHS]] obnovili savez iz 1920. - osnova [[Mala Antanta|Male Antante]].
Linija 137 ⟶ 148:
* [[13. 9.]] - Počinje [[Veliki požar u Smirni]].
* 13. 9. - U El Aziziji, Libija, izmereno 58 °C u hladu.
* septembar - [[Mahmud Barzanji]] ponovo digao pobunu u iračkom Kurdistanu.
* [[18. 9.]] - Mađarska ušla u [[Društvo naroda]].
* [[27. 9.]] - Posle vojne pobune abdicirao grčki kralj [[Konstantin I (Grčka)|Konstantin I]].
Linija 155 ⟶ 167:
* [[14. 11.]] - Komercijalna ''British Broadcasting Company'' počinje emitovanje (od 1926. to je [[British Broadcasting Corporation]] sa kraljevskom poveljom).
* novembar - Vrhunac [[Gruzijska afera (1922)|Gruzijska afere]], sukoba između lokalnih i moskovskih gruzinskih boljševika.
* novembar - [[Datoteka:Flag of Kingdom of Kurdistan (1922-1924).svg|25px]] [[Mahmud Barzanji]] proglasio [[Kraljevina Kurdistan|Kraljevinu Kurdistan]] u Iraku (Britanci ga porazili 1924.).
* [[15. 11.]] - [[Dalekoistočna Republika]] priključena [[Ruska Sovjetska Federalna Socijalistička Republika|Ruskoj SFSR]].
* [[18. 11.]] - [[HSP]]-F (frankovci) prekidaju pregovore sa demokratama.
| |||