Verzija na datum 20 mart 2008 u 23:08 uredi 77.105.11.231 (razgovor) Nova stranica: Ikonoklazam, ikonoborstvo, protivljenje postovanju ikona i slika u crkvi.		Verzija na datum 21 mart 2008 u 20:27 uredi poništi OC Ripper (razgovor \| doprinos) Birokrati, Administratori interfejsa, Administratori 279.275 izmena djelomično preuzeto sa srpske Wikipedije Novija izmjena →
Red 1: '''Ikonoklazam''' ili '''ikonoborstvo''' je izraz kojim se u užem smislu opisuje protivljenje postavljanju ili štovanju [[ikona]] unutar nečije kulture, najčešće iz vjerskih ili političkih motiva. Ikonoklazam je pokret koji se obično vezuje uz društvena previranja i revolucije. Ikonoklazam valja razlikovati od uništenja nečijih spomenika od strane pripadnika tuđe kulture (npr. špansko uništenje mezoameričkih spomenika) ili [[damnatio memoriae]] karakterističan za [[Drevni Egipat]]. ~~Ikonoklazam, ikonoborstvo, protivljenje postovanju ikona i slika u crkvi.~~ Izraz ikonoklazam potječe iz [[Bizantsko Carstvo\|Bizanta]]. Izraz ikonoklazam odnosno '''ikonoklast''' ili '''ikonoklastik''' je kasnije postao sinonim za osobe i pokrete koje preziru uvriježene dogme i istine. == Ikonoklazam u Bizantu == '''Ikonoborstvo''' je bilo religiozni pokret protiv ikona i relikvija u hrišćanstvu, koji se javio u 6. i 7. veku, da bi tokom jednog perioda u 8. veku postao državnom politikom Vizantije. Ikonoborci su smatrali da je klanjanje ikonama, a posebno ikonama careva, idolopoklonstvo. Na [[Sedmi Vaseljenski Sabor\|Sedmom Vaseljenskom Saboru]] 787. godine u Nikeji ikonoborstvo osuđeno kao jeres, a ikone su ponovo uvedene kao predmet poštovanja. [[Lav III Isavrijanac]] je bio vizantijski car od [[717]] do [[741]]. koji je prihvatio politiku ikonoborstva. Započeo je i seriju zakonodavnih reformi o religioznim pitanjima, posebno o ikonoborstvu. Izdaje seriju edikata protiv klanjanja ikonama (726-729). Carigradski patrijarh German I je dao ostavku na mesto patrijarha, jer nije mogao da potpiše taj dekret o ikonama. Car Lav III ga je zamenio patrijarhom Anastazijem, koji je bio carev istomišljenik. Car [[Konstantin V Kopronim]] je u februaru [[754]]. sazvao [[ikonoborski sabor]] u [[Carigrad]]u, na kome su prisustvovali samo ikonoborački episkopi. Sabor je osudio ikone kao idolopoklonstvo i izbrao novoga patrijarha, koji je bio protivnik ikona. Nakon toga je usledila je obimna akcija uklanjanja slika sa zidova crkvava i čistka dvora i administracija od ikonodula, tj. pobornika ikona. Pošto su manastiri bili posebno vezani za ikone, Konstantin je ciljao na manastire vršeći veliku represiju na manastirima. Otimao je manastirsku imovinu u korist države ili vojske, prisiljavao je monahe da se žene. Mnogi monasi su zbog toga pobegli u južnu Italiju i Siciliju. Do kraja Konstantinove vlasti ikonoborstvo je išlo do toga stupnja da su proglašavali jeretičkim relikvije i molitve svecima. Na [[Sedmi Vaseljenski Sabor\|Sedmom Vaseljenskom Saboru]], održan tokom septembra i oktobra [[787]]. godine u Nikeji, ikone su ponovo uvedene kao predmet poštovanja.Stav iznesen na Saboru je bio da treba praviti razliku između obožavanja, koje je usmereno Bogu, i poštovanja koje je usmereno prema Svecima. Vizantijski car [[Lav V Jermenin]] ([[813]]-[[820]]) ponovo započinje, pod uticajem islama, kampanju protiv kulta ikona u hrišćanstvu; ovo gonjenje poznato je pod imenom ikonoklazam (rušenje ikona). Vizantijska [[Sveta Teodora\|carica Teodora]] je sazvala sabor u Carigradu gde je konačno rešeno poštovanje ikona. Da bi se obeležilo obnavljanje poštovanja kulta ikona i kraj ikonoboračkog gonjenja, ustanovila je [[11. mart]]a [[842]]. godine Praznik Pravoslavlja, koji se danas proslavlja prve nedelje Velikoga posta, kad se pravi "hod" odnosno crkvena litija sa sv ikonama. == Spoljašnje veze == *[http://www.verujem.org/sveti_oci/damaskin_oikonama.html Sveti Jovan Damaskin, Protiv ikonoboraca] [[category:Istorija Vizantije]] [[category:Istorija hrišćanstva]] [[category:Jeresi]] [[bg:Иконоборство]] [[ca:Iconoclàstia]] [[cs:Obrazoborectví]] [[de:Ikonoklasmus]] [[en:Iconoclasm]] [[eo:Ikonoklasmo]] [[es:Iconoclasta]] [[fi:Ikonoklasmi]] [[fr:Iconoclasme]] [[gl:Iconoclasta]] [[he:איקונוקלאזם]] [[hu:Képrombolás]] [[it:Iconoclastia]] [[ja:聖像破壊運動]] [[ko:성상파괴운동]] [[lb:Ikonoklasmus]] [[nl:Iconoclasme]] [[nn:Ikonoklast]] [[no:Ikonoklasme]] [[pl:Ikonoklazm]] [[pt:Iconoclastia]] [[ro:Iconoclasm]] [[ru:Иконоборчество]] [[simple:Iconoclasm]] [[sk:Obrazoborectvo]] [[sl:Ikonoklazem]] [[sr:Иконоборство]] [[sv:Ikonoklasm]] [[th:ลัทธิทำลายรูปสัญลักษณ์]] [[uk:Іконоборство]]

Ikonoklazam – razlika između verzija