Jovan Cvijić – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m Vraćene izmjene 91.185.123.135 (razgovor) na posljednju izmjenu korisnika Kolega2357-Bot |
m razne ispravke; kozmetičke promjene |
||
Red 10:
|polje = [[geografija]], [[geologija]], [[folklor]]
|alma_mater = [[Univerzitet u Beogradu]], [[Univerzitet u Beču]]
|znameniti_studenti = [[Pavle Vujević]] <br /> [[Petar Jovanović (geograf)|Petar Jovanović]]
|nacionalnost = [[Srbi
|religija = [[Srpska pravoslavna crkva|pravoslavac]]
}}
Red 30:
Osim čisto geografskih proučavanja, bavio se i [[geologija|geologijom]] (geomorfologijom, tektonikom, paleogeografijom, neotektonikom). Njegova monografija o karstu izazvala je veoma povoljne ocene u evropskim naučnim krugovima, a pristupna akademska beseda o strukturi i podeli planina Balkanskog poluostrva na osnovu geološko-tektonske građe proslavila ga je kao prvog južnoslovenskog geotektoničara. I u geografskim delima Cvijić je uvek uključivao geologiju. Dvotomna „Geomorfologija“ ni danas nije izgubila aktuelnost i predstavlja izvanrednu polaznu osnovu u savremenim proučavanjima. Bavio se proučavanjem balkanskih psiholoških tipova.
Prilikom osnivanja [[Univerzitet u Beogradu|Beogradskog univerziteta]] 1905. bio je među prvih osam redovnih profesora koji su zatim birali ceo ostali nastavni kadar, jer tada su svi profesori i saradnici ukinute Velike škole stavljeni na raspolaganje.
Osnovao je Geografski zavod Filozofskog fakulteta 1893. godine i bio njegov upravnik od osnivanja do 1927. godine. Zajedno sa grupom geografa i prirodnjaka osnovao je [[Srpsko geografsko društvo]] 1910. u Beogradu. Bio je predsednik ovog društva od osnivanja do svoje smrti. Bio je dva puta [[rektori Beogradskog univerziteta|rektor Beogradskog univerziteta]] 1906/07 i 1919/20.
Postao je naučnik svetskog glasa i dobio je mnoga priznanja. Dopisni član [[Srpska akademija nauka i umetnosti|Srpske kraljevske akademije]] postao je 5. februara 1896, a redovni član 4. februara 1899. Postavljen je ukazom za predsednika Srpske kraljevske akademije, [[12. 4.|12. aprila]] [[1921]]. Na ovom položaju bio je do svoje smrti 1927. godine. Osim toga bio je dopisni član Akademije nauka SSSR, [[Jugoslovenska akademija znanosti i umjetnosti|Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti]], Učenog društva Parnasos ([[Atena|Atina]]), počasni doktor [[Sorbonne|Sorbone]] i Češkog univerziteta ([[Prag]]). Bio je počasni član mnogih geografskih, etnografskih, prirodnjačkih i drugih društava širom sveta ([[Sankt Peterburg|Petrograd]], [[Budimpešta]], [[Bukurešt]], ...). Bio je nosilac engleske, francuske i američke medalje za naučne radove.
Red 38:
Preko trideset godina je putovao kroz naše krajeve, što je rezultiralo brojnim radovima i utemeljenjem "antropogeografske škole".
Ono što karakteriše njegov naučni rad, jeste uticaj klime i reljefa na građu (morfologiju čoveka, naglašavajući praktično među prvima da je čovek ekosenzibilno biće. Kad se radi o formiranju antropoloških tipova, Cvijić u primarne faktore ubraja socijalnu strukturu, odnosno zanimanje, endogamiju i egzogamiju, kao i migracije. Posebno je naglašeno delovanje geografske sredine na etnopsihološke karakteristike stanovništva. - Osnovnu koncepciju ovakvog stava je dao u radu Antropogeografski problemi Balkanskog poluostrva, što je prošireno u Balkanskom poluostrvu i južnoslovenskim zemljama (Cvijić, J.: Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje, II, Beograd 1931.) Ovaj rad je najpre objavljen na francuskom jeziku, a potom 1922. godine znatno proširen i štampan na srpskom jeziku.
== Dela ==
Za trideset i nekoliko godina intenzivnog naučnog rada objavio je mnoga značajna dela. Jedno od najvažnijih dela je „Balkansko poluostrvo“.
Važnija dela (vezana za geologiju):
* Geografska ispitivanja u oblasti Kučaja u ist. Srbiji, 1893;
* Das Karstphänomen, 1893, Wien;
* Karst, 1895;
* Struktura i podela planina Balkanskog poluostrva, 1902;
* Die Tektonik der Balkanhalbinsel mit besonderer Berückichtigung der neueren Fortschritte in der Kenntnis der Geologie von Bulgarien, Serbien und Mazedonien, 1904, Wien;
* Osnove za geografiju i geologiju Makedonije i Stare Srbije I-III, 1906-1911;
* Grundlinien der Geographie und Geologie von Mazedonien und Alt-Serbien. Nebst Beobachtungen in Thrazien, Thessalien, Epirus und Nordalbanien, 1908, Gotha;
* Jezerska plastika Šumadije, 1909;
* Geomorfologija I-II, 1924, 1926.
== Kontroverze ==
Linija 76 ⟶ 75:
U Beogradu postoji geografski institut „Jovan Cvijić“, veliki broj osnovnih škola i ulica nosi njegovo ime. Bez ikakve sumnje može se reći da je Jovan Cvijić najveći i najznačajniji srpski geograf. Njegovi učenici su nastavi započeto delo, šestorica od njih su kasnije postali akademici. Bili su to: [[Pavle Vujević]], [[Borivoje Ž. Milojević]], [[Atanasije Urošević]], ..., [[Milisav Lutovac]].
Njegov život je naročito proučavao geograf [[Milorad Vasović]] koji je napisao knjigu „Jovan Cvijić - naučnik, javni radnik, državnik“ na 454. strane, 1994. godine.
[[17. 9.|17. septembra]], [[2004]], [[NBS|Narodna Banka Srbije]] je pustila u opticaj novčanicu od 500 [[dinar]]a sa likom Jovana Cvijića
== Izvori ==
{{
== Vanjske veze ==
Linija 96 ⟶ 95:
* [http://www.promacedonia.org/serb/cvijc/cvijic_balkansko_poluostrvo_2.pdf Jovan Cvijić, Balkansko poluostrvo i Južnoslovenske zemlje (2. deo)]
* [http://toolserver.org/~nikola/antologijasrpskeknjizevnosti.php?id1=17&id2=25 Jovan Cvijić, Psihičke osobine Južnih Slovena] (doc)
{{Link FA|sr}}▼
{{Lifetime|1865|1927|Cvijicć, Jovan}}
[[Kategorija:Srpski geografi]]
[[Kategorija:Akademici SANU]]
[[Kategorija:Velikosrpska ideologija]]
▲{{Link FA|sr}}
| |||