Loeb Classical Library
Loebova klasična biblioteka (engleski: Loeb Classical Library, skraćeno LCL, nazvana po Jamesu Loebu) skupni je naziv za ediciju knjiga koju danas publikuje Harvard University Press i u kojoj se objavljuju najznačajnija dela antičke grčke i rimske književnosti, i to na način da ih se učini pristupačnim najširoj mogućoj publici, tako što se grčki i latinski tekst štampaju na svakoj levoj stranici knjige, a relativno doslovan engleski prevod na desnoj stranici.
Historija uredi
Loebovu klasičnu biblioteku osmislio je i u početku finansirao jevrejsko-nemačko-američki bankar i filantrop James Loeb (1867–1933). Prva izdanja uredili su T. E. Page, W. H. D. Rouse i Edward Capps, a štampala ih je 1912. izdavačka kuća William Heinemann, Ltd.. Već tada knjige su štampane u čvrstom povezu, i to u zelenoj boji (za grčke tekstove) i u crvenoj boji (za latinske tekstove), i taj će njihov vanjski izgled ostati do danas. Od tada je objavljeno mnogo novih naslova, a najstariji prevodi nekoliko su puta u međuvremenu revidirani. Poslednjih godina ta revizija obuhvata i uklanjanje ranije cenzure, koja je u starijim izdanjima uključivala i zamenu roda u prevodima kako bi se prikrile homoseksualne aluzije. Profit koji se ostvaruje od prodaje knjiga iz ove edicije i dalje se koristi za finansiranje postdiplomskih stipendija na Harvardskom univerzitetu.
Virginia Woolf napisala je 1917. u The Times Literary Supplement:
Loebova biblioteka, s grčkim ili latinskim tekstom na jednoj strani i engleskim prevodom na drugoj, došla je kao dar slobode [...] Objavljivanjem ove edicije priznato je da postoje laici i, u velikoj meri, da zaslužuju poštovanje [...] Ne bavimo se dovoljno teškoćama povezanim s grčkim jezikom, možda najviše zato što se sirene koje nas mame u te opasne vode uglavnom pojavljuju u obliku filologa koji su te teškoće zaboravili. Ali za običnog laika te su teškoće vrlo stvarne i vrlo velike; i trebalo bi da priznamo tu činjenicu, kao i da shvatimo da nikad nećemo biti nezavisni od našeg Loeba.
Harvardski je univerzitet 1989. preuzeo potpunu odgovornost za ovu ediciju, a u poslednje vreme četiri ili pet revidiranih izdanja objavljuje se svake godine.
Harvard University Press počeo je 2001. objavljivati drugu ediciju u sličnom formatu, pod naslovom I Tatti Renaissance Library. U toj se ediciji objavljuju ključna renesansna dela na latinskom jeziku, s engleskim prevodom na suprotnoj stranici. Povez je sličan onome koji se koristi za Loebovu klasičnu biblioteku, ali je plave boje i u većem formatu. Godine 2010. utemeljena je i treća edicija, Dumbarton Oaks Medieval Library, u kojoj se objavljuju dela iz vizantijske, srednjolatinske i staroengleske književnosti. Knjige iz ove edicije imaju sličan format kao i knjige iz edicije I Tatti, ali se štampaju u braon boji.
Godine 2014. Fondacija za Loebovu klasičnu biblioteku (Loeb Classical Library Foundation) i Harvard University Press pokrenuli su digitalnu Loebovu klasičnu biblioteku, koja je opisana kao "virtualna biblioteka svega onoga što je važno u grčkoj i rimskoj književnosti, koja je međusobno povezana, u potpunosti pretraživa i stalno raste".[1][2]
Kritike uredi
Kako se tokom 20. veka poznavanje latinskog jezika među historičarima i arheolozima smanjivalo, naučnici su se sve više oslanjali na ove tekstove namenjene laicima. Kako je 2001. Birgitta Hoffmann primetila za Tacitovog Agrikolu, "nažalost, prvo što se dešava u dvojezičnim izdanjima kao što su Loebova jeste da veći deo kritičkog aparata nestane, a ako korstite prevod, obično ne možete znati da pre svega postoje problemi u vezi s utvrđivanjem tačnog antičkog teksta".[3]
Reference uredi
- ↑ Harvard's Loeb Classical Library goes digital, Francesca Annicchiarico, Harvard Magazine, September-October 2014
- ↑ About the Library | Loeb Classical Library
- ↑ Birgitta Hoffmann, "Archaeology versus Tacitus' "Agricola: a first-century worst-case scenario" Arhivirano 2019-01-25 na Wayback Machine-u, predavanje održano na konferenciji Grupe za teorijsku arehologiju u Dublinu 15. decmbra 2001.
Izvori i vanjske veze uredi
- The Loeb Classical Library Arhivirano 2010-04-10 na Wayback Machine-u (zvanična stranica): potpuni katalog izdanja, informaciji o povesti edicije i novim izdanjima
- The Digital Loeb Classical Library
- James Loeb, The Loeb Classical Library: a word about its purpose and scope (1912)
- Tracy Lee Simmons (2006-07-03). „Little Big Books: The red and green guides to the wisdom of the ancient world”. The Weekly Standard 11 (40).
- Deo s antičkim tekstovima na internetskoj stranici LacusCurtius i Grčko-rimska kolekcija na Perseus Project sadrže nekoliko najranijih izdanja, za koja su autorska prava u međuvremenu istekla. U nekim se slučajevima ova izdanja samo neznatno razlikuju od izdanja koja LCL danas objavljuje; u drugim slučajevima tekst je pretrpeo značajne izmene.
- Loeb Classical Knjige iz ove edicije koje su dostupne na internetu
- Loeb Classical Library 1.0