Lebane
Lebane je gradsko naselje u Srbiji koje administrativno pripada opštini Lebane u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 10004 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 9528 stanovnika).
| Lebane | |
|---|---|
|
| |
 Grb | |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Jablanički |
| Opština | Lebane |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) | 10004 |
| Geografija | |
| Koordinate | 42°55′16″N 21°44′09″E / 42.921°N 21.735833°E |
  Lebane Lebane na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 16230 |
| Pozivni broj | 016 |
| Registarska oznaka | LB / LB |
Koordinate: 42° 55′ 16" SGŠ, 21° 44′ 09" IGD
Geografski položajUredi
Centar grada je na nadmorskoj visini od 275,2 m, što je ujedno i najniža tačka u gradu, dok najviša tačka (vrh brda Čukljenik) leži na visini od 432 m. Sa svojom površinom od 337 km², Lebane spada u opštine srednje veličine.
Grad je smešten na ušću Šumanke (Šumanske reke) u Jablanicu, koja u daljem toku prolazi kroz Leskovačko polje i poznata je kao najveća sušica u Srbiji (presušuje u letnjim i zimskim mesecima). Lebane se nalazi na magistralnom putu Leskovac – Priština, 21 km jugozapadno od Leskovca, koji je središte Jablaničkog okruga.
Lebane spaja Južno Pomoravlje sa Kosovom i Metohijom, a time i čitav jugoistok Srbije sa Jadranskim morem, što ga je (pre NATO agresije) činilo značajnom tranzitnom zonom. Na povoljan geografski položaj opštine utiče i njena blizina Nišu, koji predstavlja jedno od glavnih saobraćajnih čvorišta Evrope i granici Srbije sa Makedonijom, ali i relativna blizina autoputa (20 km).
Najbliži susedi Lebana su opštine: Medveđa, Bojnik i Leskovac.
Udaljenost od značajnijih srpskih gradova:
Kulturno-istorijski spomeniciUredi
Najznačajniji istorijski spomenik u blizini grada je Caričin Grad. Smešten 7 km od Lebana, on predstavlja ostatke ranog vizantijskog grada Justinijana Prima. Grad je sagradio car Justinijan I, na mestu svog rođenja. Caričin grad je najznačajnija turistička atrakcija Lebana, ali ne i jedina. Među posećenijim lokacijama je i Radan planinu, koja obiluje brojnim prirodnim fenomenima: Đavolja Varoš, Delivode, voda koja prividno teče uzvodno itd.
PrivredaUredi
Opština Lebane je devedesetih godina imala intezivnu industriju − tekstilna industrija "15. maj − Eksportekst", "Trikotaža", "Kožara", metalska industrija "1. maj", "8. novembar", "Polet", "DGP Radan", "Zdravlje - Pogon tube i doze", itd. Nakon tranzicije i privatizacije posle 2000. godine veliki broj navedenih fabrika je privatizovan i ugašen. U poslednjih par godina beleži se oporavak privrede i industrije otvaranjem fabrike "Lebanteks" sa stranim kapitalom kao i brojnih firmi. Od poljoprivrede najrazvijenije je povrtarstvo i ratarstvo. Stanovništvo u ravničarskom delu okrenuto je ka povrtarstvu a u brdsko planinskom delu opštine bavi se stočarstvom i voćarstvom.
SportUredi
Od sportskih klubova u opštini, najpoznatiji su srpskoligaš FK Radan, koji je novembra 2006. god. proslavio 80 godina od osnivanja, i srpskoligaš FK Jedinstvo Bošnjace koje poslednjih par godina beleži odlične rezultate u srpskoj ligi istok i trenutno je najbolji sportski kolektiv opštine Lebane. Klub RK Radan, OK Radan i opštinski Ženski odbojkaški klub. Od košarkaških klubova KK Radan koji se takmici u drugoj reginalnoj ligi. Tokom 2006. godine bila je aktuelna inicijativa da se osnuje opštinski atletski klub, ali opšta nezainteresovanost i nedostatak sportskih terena i hale su bili prepreka. Od ostalih sportova postoji i nekoliko privatnih škola borilačkih veština.
Slavni ljudiUredi
- Aca Kovačević, reprezentativac Jugoslavije u malom fudbalu i selektor reprezentacije Srbije
DemografijaUredi
U naselju Lebane živi 7575 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 36,1 godina (35,3 kod muškaraca i 36,8 kod žena). U naselju ima 3046 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,28.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. | ||||
|---|---|---|---|---|
| Srbi | 9241 | 92.37% | ||
| Romi | 617 | 6.16% | ||
| Crnogorci | 17 | 0.16% | ||
| Makedonci | 15 | 0.14% | ||
| Jugosloveni | 4 | 0.03% | ||
| Hrvati | 3 | 0.02% | ||
| Bugari | 3 | 0.02% | ||
| Slovenci | 2 | 0.01% | ||
| Rusini | 1 | 0.00% | ||
| Mađari | 1 | 0.00% | ||
| Albanci | 1 | 0.00% | ||
| nepoznato | 16 | 0.15% | ||
| m | ž | |||
| ? | 52 | 77 | ||
| 80+ | 33 | 68 | ||
| 75-79 | 63 | 111 | ||
| 70-74 | 123 | 168 | ||
| 65-69 | 178 | 215 | ||
| 60-64 | 236 | 260 | ||
| 55-59 | 283 | 291 | ||
| 50-54 | 407 | 421 | ||
| 45-49 | 379 | 356 | ||
| 40-44 | 354 | 329 | ||
| 35-39 | 350 | 364 | ||
| 30-34 | 375 | 379 | ||
| 25-29 | 389 | 370 | ||
| 20-24 | 317 | 325 | ||
| 15-19 | 386 | 377 | ||
| 10-14 | 371 | 379 | ||
| 5-9 | 346 | 314 | ||
| 0-4 | 271 | 287 | ||
| prosek | 35.3 | 36.8 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 1983 | 105 | - | 5 | 565 | 46 | 306 | 197 | 69 | 53 |
| Ženski | 1374 | 34 | - | - | 651 | 10 | 31 | 158 | 56 | 11 |
| Oba | 3357 | 139 | - | 5 | 1216 | 56 | 337 | 355 | 125 | 64 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 6 | 30 | 173 | 120 | 66 | 44 | - | - | 198 | |
| Ženski | 11 | 21 | 64 | 118 | 123 | 20 | 1 | - | 65 | |
| Oba | 17 | 51 | 237 | 238 | 189 | 64 | 1 | - | 263 |
ReferenceUredi
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
