Crkva sv Vasilija Velikog u Konjicu

Crkva sv. Vasilija Velikog u Konjicu, u opštini Konjic, je crkva Srpske pravoslavne crkve i pripada Eparhiji zahumsko-hercegovačkoj i primorskoj. Proglašena je za nacionalni spomenik BiH. ^[1] Nalazi se na lokalitetu Varda u Konjicu. Vasilije Veliki (329-379) je bio asketa, teolog i episkop Kesarije u Kapadokiji. Osnivač je monaške tradicije u istočnom hrišćanstvu.

Historija

U periodu 1878-1918, na području današnje opštine Konjic, izgrađena su dva vjerska objekta: Crkva svetog Vasilija Velikog u Konjicu, 1886. godine i Crkva svetih apostola Petra i Pavla na Borcima, 1896. godine. ^[2]

Enterijer crkve je građen postupno kroz period duži od četrdeset godina. U ratu 1992 –1995. godine objekat i unutrašnjost crkve pretrpjeli su znatna oštećenja. Ikone koje su bile postavljene na ikonostasnu pregradu su u tom periodu nestale. Sačuvane su dvije, Ikona sv. Jovana i Ikona sv. Prepodobne mati Paraskeve.

Opis

Crkva je orijentisana svojom podužnom osovinom u smjeru istok–zapad, s tim da se ulaz nalazi na zapadnoj strani. Osnova je pravougaone osnove čije spoljne dimenzija iznose 9,0 x 18,0 m. Crkva ima jednu polukružno završenu apsidu na istočnoj strani i dvije apside prislonjene uz južni i sjeverni zid. Apside imaju osnovu u obliku polukruga čiji unutrašnji radijus iznosi 1,60 m.

Zvonik je smješten iznad prostora priprate. Kvadratne je osnove a krov zvonika ima oblik lukovice sa izduženim kubičnim nastavkom koji je prekriven pocinčanim limom. Prema konceptu prostorne organizacije crkva ima pripratu, naos i oltarski prostor.

Ikonostas sa ikonama je tokom rata 1992. do 1995. godine uništen. Ikone su odnesene, a donji dio ikonostasne pregrade je uništen. Na njegovom mjestu umetnut je jednostavan drveni ram. Druga, treća i četvrta horizontalna zona ikonostasne pregrade nije uništena. U prostore predviđene za smještaj ikona na ikonostasnoj pregradi postavljene su štampane kopije ikona.

Literatura

Đoko Slijepčević, Historija Srpske pravoslavne crkve, II knjiga, Od početka XIX vijeka do kraja Drugog svjetskog rata, Munchen, 1966. (korištene usluge biblioteke Bošnjačkog instituta, fondacija Adila Zulfikarpašića-Sarajevo), 1966.
Mulić, Jusuf, Konjic i njegova okolina u vrijeme austrougarske vladavine (1878-1918), Konjic, mart 1990.

Reference

↑ „Crkva sv. Vasilija Velikog u Konjicu”. KONS.gov.ba. Pristupljeno 13. 11. 2016. ^{[mrtav link]}
↑ „Pravoslavna crkva sv. Vasilija Velikog”. Službene stranice općine Konjic. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-29. Pristupljeno 13. 11. 2016.

Vanjske veze

Eparhija Zahumsko-hercegovačka i primorska

Portal Bosna i Hercegovina

[1] „Crkva sv. Vasilija Velikog u Konjicu”. KONS.gov.ba. Pristupljeno 13. 11. 2016. ^{[mrtav link]}

[2] „Pravoslavna crkva sv. Vasilija Velikog”. Službene stranice općine Konjic. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-29. Pristupljeno 13. 11. 2016.

[1]

[2]