Blizanci (zviježđe)
Blizanci (lat. Gemini) je jedno od zviježđa zodijaka. Konstelacija sjeverne polutke vidljiva za vrijeme zime, pozicionirana između Bika, Raka, Kočijaša, Risa, Jednoroga i Malog Psa.
Blizanci (lat.:Gemini) | |
---|---|
klikni za veću sliku | |
Kratica | Gem |
Genitiv | Geminorum |
Simbolizira: | Kastor i Polideuk |
Rektascenzija | 7 h |
Deklinacija | 20° |
Površina | 514 sq. deg. (rang: 30.) |
Broj zvijezda sjajnijih od m = 3 |
4 |
Najsjanija zvijezda | Poluks (β Gem) (Priv. mag. 1.1) |
Meteorski pljuskovi | |
Susjedna zviježđa |
|
Vidljivo u rasponu zemljopisnih širina: +90° i −60° U najboljem položaju za promatranje u 21h je u mjesecu veljači. | |
vidi i Kategorija:Blizanci (zviježđe) |
Značajni objekti dubokog svemira
urediNajpoznatiji objekt je otvoreni skup M35. Pokraj njega se nalazi tamniji i udaljeniji otvoreni skup NGC 2158. Zviježđe sadrži i nekoliko planetarnih maglice od kojih se ističu Maglica Eskim. Zbog specifičnog oblika plinske ovojnice, maglica u teleskopu izgleda kao glava Eskima s parkom. U središtu zviježđa nalazi se tamnija planetarna maglica, NGC 2371. Maglice je specifična po tome što je podjeljena na dva dijela.
U Blizancima nalazi se i pulsar Geminga. Geminga je nama najbliži pulsar, udaljen samo 552 ly. Pulsar je nastao u eksploziji supernove prije otprilike 300,000 godina.
Zvijezde
uredi- Kastorr (α Blizanaca) - šesterostruka zvijezda, magnitude + 1.58, udaljena oko 49.8 ly
- Poluks (β Blizanaca) - narančasti div, magnitude + 1.15, udaljena oko 33.7 ly
- Alhena (γ Blizanaca) - magnitude + 1.93, udaljena oko 105 ly
- μ Blizanaca - magnitude + 2.87, udaljena oko 232 ly
- η Blizanaca - dvostruka zvijezda, magnitude + 3.15, udaljena oko 350 ly, pratioc ima sjaj od + 8.80 magnituda
Mitologija
urediNajsvjetlije zvijezde ovoga zviježđa zovu se Kastor i Poluks (α i β Geminorum), po istoimenim božanskim blizancima iz grčke mitologije. Nazivani su još i Dioskuri, a bili su sinovi boga Zeusa i Lede, te braća Helene i Klitemnestre. Rimska mitologija odaje mnogo veće poštovanje Kastoru (Castore). Latinsko Polideukovo ime glasi Poluks (Pollux). Njihov se dan slavio 15. srpnja, a hram im je stajao na rimskom forumu. Drevni ih izvori vežu i uz jutarnju i večernju zvijezdu.