Allada
Allada je grad i općina na jugu Benina, u sklopu departmana Atlantique. Allada je danas mali grad od oko 20,000 stanovnika, prema procjeni iz 2019. godine,[1] međutim imao je vrlo značajnu ulogu u historiji Benina te se danas smatra važnim kulturološkim središtem.
| Allada | |
|---|---|
| grad | |
.jpg) Ulica u Alladi, 1999. godine | |
  Allada | |
| Koordinate: 6°39′N 2°9′E / 6.650°N 2.150°E | |
| Opći podaci | |
| Država |  Benin |
| Departman | Atlantique |
| Uprava | |
| Načelnik | Mathias Djigla |
| Geografija | |
| • Ukupna površina | 381 km2 (147 sq mi) |
| Stanovništvo | |
| • Procena (2019.) | 20,094 |
| Ostale informacije | |
| Vremenska zona | WAT (UTC+1) |
Allada je ranije bila sjedište fonskog (Aja) kraljevstva Adanwssa (srpskohrvatski: Sjedište gnjeva); kroz historiju su se grad koristili nazivi Arda ili Velika Ardra. Kraljevstvo Allada je bilo najvažnije i najmoćnije regionalno kraljevstvo u XVI. i XVII. vijeku, dok ga 1724. godine nije osvojilo susjedno Kraljevstvo Dahomej. Iako je Allada formalno izgubila nezavisnost, tradicija izbora kraljeva nastavila se duboko kroz francusku upravu pa čak i danas; najrecentniji kralj je izabran 1992. godine, a uzeo je kraljevski naziv Kpɔɖegbe (srpskohrvatski: "Leopard riče").
Zanimljivost je kako je slavni haićanski revolucionar Toussaint Louverture bio sin aladskog princa Gaoa Guinoa, sina tadašnjeg aladskog kralja Sosa, koji je bio posljednji vladar nezavisne Allade, do 1724. godine.