Veljko Gortan (Preko kod Zadra, 4. maj 1907 –– 23. maj 1985., Zagreb) klasični filolog, prevodilac, redovni profesor latinskog jezika i književnosti Filozofskog fakulteta u Zagrebu.

Život

uredi

Klasičnu gimnaziju pohađao u Zadru i Splitu. Studirao klasičnu filologiju u Zagrebu (1925–1929). Školsku 1932/1933 provodi u Francuskoj kao stipendist. Doktorat iz klasične filologije postigao je u Zagrebu 1936. Radio je kao gimnazijski profesor u Splitu od 1931. i profesor Prve klasične gimnazije u Zagrebu. Od 1936., uz rad u gimnaziji, honorarno je predavao latinski na Filozofskom fakultetu u Zagrebu. Imenovan je za asistenta na Klasičnom seminaru tog fakulteta 1945. godine, iste godine za docenta na Katedri za latinski jezik i književnost, 1952. postaje izvanredni, a 1958. redovni profesor. Dekan Filozofskog fakulteta u Zagrebu 1950–1952 i član Savjeta toga fakulteta do odlaska u penziju 1977. godine.

Član Jugoslavenske akademije postaje dopisni 1959., redovni 1965. Njen je predsednik od 1972. do 1978.

Glavno područje rada mu je bio hrvatski latinitet i njegova književnost, za što je bio najveći autoritet i u svetu. Izdajući hrvatske latiniste, bavio se i kritikom teksta, prevođenjem i metrikom. Prevodio je i s grčkog i s latinskog, književnike, filozofe, pravnike klasične i srednjovekovne (između ostalih Dekarta, Grocija i Boškovića). Sarađivao je u časopisu Živa antika, Historijski zbornik, Jezik, Filologija. Bio je član upravnog odbora Hrvatskog filološkog društva, član Hrvatskog društva klasičnih filologa, Matice srpske, Matice hrvatske i Sociéte de Linguistique de Paris. Bio je član redakcije Lexicon Latinitatis medii aevi Iugoslaviae (Rječnika srednjovjekovnog latiniteta Jugoslavije) i međuakademijskog odbora za izradu Rječnika novovjekovnog latiniteta Jugoslavije.

Nagrade:

  • 1972: Božidar Adžija za delo Hrvatski latinisti I–II s Vladimirom Vratovićem
  • 1975: Republička nagrada za životno djelo
  • 1965: Orden rada sa zlatnim vijencem
  • 1978: Orden rada s crvenom zastavom

Objavio je preko 150 naučnih radova i recenzija.