Stadijumi u razvoju raka grlića materice

Stadijumi u razvoju raka grlića materice su razvojni procesi (faze) kroz koji prolazi ovaj, kao i svi drugi maligni procesi u telu čoveka. Njihovo određivanje pomaže lekarima u: planiranju terapijskih postupaka, poređenju rezultata lečenja i ukazuje na moguću prognozu.

Kako se određuje stadijum? uredi

Stadijum raka grlića materice može se odrediti klinički, hirurški i patološki. Prema preporukama Internacionalnog udruženja ginekologa i opstetričara (FIGO) određivanje stadijuma karcinoma grlića materice, zasniva se na kliničkoj evaluaciji bolesti, pre otpočinjanja lečenja.

Stadijum bolesti koji se odredi na osnovu kliničkog pregleda kasnije ne podleže promenama, niti zbog dodatnih dijagnostičkih procedura, niti kao posledica lečenja ili progresije bolesti.^[1]

U cilju postavljanja dijagnoze karcinoma grlića i određivanja stadijuma koriste se: kliničke,^[2] citološke,^[3] histopatološke,^[4] radiološke, laboratorijske i druge dijagnostičke metode.

Metode koje se koriste za određivanje stadijuma raka grlića materice uredi

Neophodni pregledi	Dopunska ispitivanja
Anamneza Klinički pregled (lokalni nalaz, bimanuelni vaginalni i rektalni pregled) Kolposkopija, eksfolijativna citologija ‒ Papanikolau test, biopsija, kiretaža, konizacija Histopatološki nalaz sa svim standardnim parametrima tumora Kompletna krvna slika i biohemijske analize (uključujući i testove funkcije bubrega i Hgb) Kompjuterizovana tomografija (CT) abdomena Magnetna rezonanca (MR) male karlice Radiografija pluća u dva pravca Abdominalni i pelvični ultrazvučni pregled kod stadijuma Ia; transrektalni ekspertski ultrazvuk (veličina i položaj tumora, odnos između volumena tumora i grlića) kod stadijuma Ib.	CT urografija, intravenska urografija (IVU) ili ultrazvučni pregled bubrega cistoskopija i rektoskopija CT grudnog koša.

FIGO sistem stadiranja karcinoma grlića materice, 2009 uredi

Sa nalazima svih potrebnih pregleda, rak grlića materice se svrstava u jedan od stadijuma bolesti određenih FIGO klasifikacijom, na sledeći način:

STADIJUM I

Karcinom je striktno ograničen na grlić (širenje na korpus ne treba da bude uzeto u obzir)

Prikaz progresije histoloških promena u grliću materice za koju je kod najtežih formi intraepitelijalna neoplazije u invazivni karcinom potrebno 3 do 10 godina. U nekih bolesnica ovaj latentni period je toliko dug da možda do invazije, u toku života, neće ni doći. Sa druge strane, u nekih bolesnica tok bolesti je veoma brz i može biti meren mesecima. U tom smislu vreme javljanja i trajanja pojedinih stadijuma je različito kod različitih bolesnica

Stadijum IA — Invazivni karcinom koji se može dijagnostikovati samo mikroskopski, sa najdubljom invazijom ≤ 5 mm i najvećim širenjem ≤ 7 mm.

Stadijum IA1 — Izmerena stromalna invazija od ≤ 3,0 mm u dubinu i širenje ≤ 7,0 mm.

Stadijum IA2 — Izmerena stromalna invazija od > 3,0 mm, a ≤ 5,0 mm, sa širenjem ne većim od > 7,0 mm.

Stadijum IB — Klinički vidljive lezije ograničene na grlić materice ili preklinički kancer veći od stadijuma IA

Stadijum IB1 — Klinički vidljiva lezija ≤ 4,0 cm u najvećoj dimenziji

Stadijum IB2 — Klinički vidljiva lezija > 4,0 cm u najvećoj dimenziji

STADIJUM II

Karcinom grlića koji vrši invaziju izvan uterusa, ali ne na pelvični zid, niti na donju trećinu vagine.

Stadijum IIA — Bez invazije u parametrijume

Stadijum IIA1 — Klinički vidljiva lezija ≤ 4,0 cm u najvećoj dimenziji

Stadijum IIA2 — Klinički vidljiva lezija > 4 cm u najvećoj dimenziji

Stadijum IIB — Sa jasnom invazijom parametrija

STADIJUM III

Tumor se širi do pelvičnog zida i/ili zahvata donju trećinu vagine i/ili dovodi do hidronefroze ili nefunkcionalnog bubrega.

Stadijum IIIA — Tumor zahvata donju trećinu vagine, bez širenja na pelvični zid

Stadijum IIIB — Širenje do pelvičnog zida i/ili hidronefroza ili nefunkcionalni bubreg

STADIJUM IV

Karcinom se proširio izvan male karlice i zahvatio je (dokazano biopsijom) mukozu bešike ili rektuma. Bulozni edem, sam po sebi, ne dozvoljava da se slučaj označi stadijumom IV

Stadijum IVA — Širenje tumora na okolne organe

Stadijum IVB — Širenje na udaljene organe

Galerija uredi

Stadijum1A
Stadijum 1B
Stadijum 2A
Stadijum 2B
Stadijum 3B
Stadijum 4A
Stadijum 4B

Izvori uredi

↑ Šimunić V. Ginekologija. 2. izd. Zagreb: Naklada Ljevak; 2001.
↑ Milenkovic V, Sparic R, Dotlic J, Tulic L, Mirkovic L, Milenkovic S. Reliability and relationship of colposcopical, cytological and hystopathological findings in the diagnostic process. Vojnosanit Pregl. 2012;69:869–73.
↑ Junquiera LC. Osnove histologije. 10. izd. Zagreb: Školska knjiga; 2005.
↑ Zhao C, Amin M, Weng B, Chen X, Kanbour-Shakir A, Austin RM. Cytology and human papillomavirus screening test results associated with 2827 histopathologic diagnoses of cervical intraepithelial neoplasia 2/3. Arch Pathol Lab Med. 2013;137:942–7.

Spoljašnje veze uredi

[1] Šimunić V. Ginekologija. 2. izd. Zagreb: Naklada Ljevak; 2001.

[2] Milenkovic V, Sparic R, Dotlic J, Tulic L, Mirkovic L, Milenkovic S. Reliability and relationship of colposcopical, cytological and hystopathological findings in the diagnostic process. Vojnosanit Pregl. 2012;69:869–73.

[3] Junquiera LC. Osnove histologije. 10. izd. Zagreb: Školska knjiga; 2005.

[4] Zhao C, Amin M, Weng B, Chen X, Kanbour-Shakir A, Austin RM. Cytology and human papillomavirus screening test results associated with 2827 histopathologic diagnoses of cervical intraepithelial neoplasia 2/3. Arch Pathol Lab Med. 2013;137:942–7.

[1]

[2]

[3]

[4]