Posle devedeset godina

Posle devedeset godina je pripovetka srpskog književnika Milovana Glišića originalno napisana 1880. godine. Predstavlja jedno retkih ostvarenja horor žanra u srpskoj književnosti svog vremena, a danas je najpoznatija kao predložak za jugoslovenski TV-film Leptirica iz 1973. godine.

Radnja

uredi

Radnja se odvija u selima u Bajinoj Bašti, i prati mladog i snaznog momka Strahinju, koji namerava da se oženi sa lepom Radojkom, kćerkom kmeta Živana, kojeg zbog loše naravi zovu "Živan Dušman". I koji ne odobrava Strahinju kao mladoženju, mada je odbio i sve ostale prosce. Zbog čega Strahinja ljutito napušta selo i kreće u svet.

U medjuvremenu se u susednom selu nadvio velik problem nad narodom, jer je vodenični mlin već neko vreme uklet i svako ko pokuša tu da prenoći, završi mrtav. Lokalno stanovništvo i kmet sela objasne svoj problem Strahinji, koji se dobrovoljno ponudi da čuva mlin.

Te večeri Strahinja, naoružan pištoljima i nožem, priprema zsedu za ubicu. Nakon što je ubica shvatio da je nasamaren, on grdi sebe, te Strahinja saznaje da se pred njim nalazi Sava Savanovoć, stari vampir. Strahinja ga napada, i nakon ranjavanja vampiru se izgubio svaki trag.

Sledećeg jutra seljaci su zaprepašćeni Strahinjinom pričom i kreću u potragu za navodnim vampirom. Potraga ih vodi kod starice Mirjane, jedine osobe koja pamti Savanovića, i zna gdje je sahranjen. Nakon što su se organizovali i naoružali, seljaci kreću na mesto o kojem im je starica pričala, koje nakon višesatnog lutanja, i prinalaze.

Otkrivaju skrinju sa vampirom u njoj, kog glogovim kolcem ubijaju, ali im promiče njegova duša u vidu leptira. Srećni što su se rešili ubice, ljudi prave slavlje i poneseni rakijom, odlučuju da otmu Radojku od Živana. Strahinja i šačica drugih ljudi odlaze do Živanove kuće i otimaju devojku, ali nehotice bude gazdu koji se daje u poteru za njima. Nakon dugog bežanja obe grupe počinju pucati jedna na drugu, iz čega Strahinjina izlazi kao pobjednička, jer su im se pridružili ostali seljaci (mada ne postoji naznaka da je iko poginuo). Sledećeg jutra Živan ponovo dolazi sa naoružanim seljacima da povrati kćerku, ali nakon što su seljaci shvatili da će se Strahinja i Radojka venčati, silaze i pridružuju se svatovima. Živan popušta i blagosilja brak, a nakon višednevnog slavljenja, Strahinja se konačno vraća kući, dok vodenica ponovo neometano radi.