Antička Grčka – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m Undid edits by 2A06:63C0:8A07:E700:ED77:834A:1DFE:6C72 (talk) to last version by Inokosni organ: test edits, please use the sandbox oznake: poništenje SWViewer [1.6] |
oznake: vraćena izmjena vizualno uređivanje |
||
Red 49:
Grčko-persijski ratovi su najavili vek atinske prevlasti u grčkim poslovima. Atina je bila neizazvan gospodar mora i takođe vodeća trgovačka sila, iako je Korint ostao njen ozbiljni protivnik. Vodeći državnik tog perioda bio je [[Periklo]] koji je iskoristio porez koji su plaćali članovi Delskog saveza za izgradnju [[Partenon]]a i ostalih velikih spomenika klasične Atine. Do sredine 5. veka Savez je preimenovan u [[Atinsko Carstvo]], simbolizujući prijenos zajedničke riznice s Dela na Partenon [[454. pne.|454]].
Bogatstvo Atine je privlačilo mnoge talentovane ljude iz svih dijelova Grčke, te je stvorilo bogati besposleni sloj koji su postali zaštitnici umjetnosti. Atinska država je podupirala i nauku i umjetnost, a naročito arhitekturu. Atina je postala centar grčke književnosti, filozofije (vidi [[grčka filozofija|grčku filozofiju]]) i umjetnosti (vidi [[grčko pozorište]]). Neka od najvećih imena zapadnoevropske kulturne i intelektualne istorije živjela su u Atini tokom toga perioda: dramatičari [[Eshil]], [[Aristofan]], [[Euripid]] i [[Sofoklo]], filozofi [[Aristotel]], [[Platon]] i [[Sokrat]], povjesničari [[Herodot]], [[Tukidid]] i [[Ksenofon]], pjesnici [[Simonid]] i kipar [[Fidija]]. Grad je postao, po Periklovim riječima, "škola Helade".okej karakteristika
Ostale grčke države u početku su prihvatile atinsko vodstvo u nastavku rata protiv Persijanaca, ali nakon pada konzervativnog političara [[Kimon]]a [[461. pne.|461]]., Atina je postala sve izraženije imperijalistička sila. Nakon grčke pobjede u [[bitka kod Eurimedonta|bitci kod Eurimedonta]] [[466. pne.|466]]., Persijanci više nisu bili prijetnja, pa su neke države, poput [[Naksos]]a, pokušali istupiti iz saveza, ali su bili prisiljeni da se pokore. Nove atinske vođe, [[Perikle]] i [[Efijalt]], pustili su da se odnosi između Atine i Sparte pogoršaju, pa je [[458. pne.|458]]. izbio rat. Nakon nekoliko godina beskrajnog rata potpisan je 30-godišnji mir između Delskog i [[Peloponeski savez|Peloponeskog saveza]] (Sparta i njeni saveznici). To se podudarilo sa pomorskom bitkom kod [[Bitka kod Salamine (na Kipru)|Salamine]] na [[Kipar|Kipru]], zadnjom bitkom između Grka i Persijanaca, a nakon koje je zaključen [[Kalijin mir]] ([[450. pne.|450]].) između Grka i Persijanaca.
| |||