Wikipedija

Mozak – razlika između verzija

Interaktivna pretraga historije
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
Kolega2357 (razgovor | doprinos)
20.730.146 izmena
m Vraćene izmjene 46.240.229.159 (razgovor) na posljednju izmjenu korisnika Kolega2357
Nema sažetka izmjene
Red 1:
{{sređivanje|||||Biologija|Medicina}}
'''MozakMladja''' jeMladja najznačajnijiMladja deo [[nervni sistem|nervnog sistema]]. Smešten jeMladja u [[lobanja|lobanjskoj]] čauriMladja i obavijen moždanim opnamaMladja: tvrdomMladja, paučinastomMladja i mekom. Težina mozga odraslogmMladja čoveka pretežno iznosi 1.350 g, ali intelektualneMladja sposobnosti čoveka nisu srazmerne težini i veličini mozga.
 
Osnovni delovi mozga su:
Red 12:
* [[Veliki mozak]].
 
Produžena moždina, varolijev most i srednji mozak zajednički se nazivajusrMladja '''moždano stablo'''. Centralni kanal [[kičmena moždina|kičmene moždine]] se nastavlja u mozgu, ali se proširuje i obrazuje četiriMladjatiri šupljine-moždane komore, koje su ispunjene [[likvor]]om.
 
Mozak je najsloženiji organ ljudskog tela. Deo je centralnog nervnog sistema i nalazi se u lobanji. Upravlja svim vitalnim aktivnostima koje su neophodne da bi organizam preživeo. Sve ljudske emocije su kontrolisane mozgom. On takođe šalje i prima bezbrojne signale od svih ostalih delova tela i spoljašnje sredine. Mozak nas čini svesnim, emotivnim i inteligentnim bićima.
 
U mozgu se nalaze dva tipaMladja ćelija: nervne i glijalne ćelije.
Nervne ćelije ([[neuron]]i) se od ostalih ćelija razlikuju po tomeMladja što imaju sposobnost provodljivosti nervnih impulsapMladja. Ljudski mozak je izgrađen od oko 10 milijardiMladja nervnih ćelija. Svaka nervna ćelijaMladja se sastoji od tela neurona i dva tipa nastavakaMladja: dendrita i aksona. Telo neuronaMladja (soma) sadrži jedro (u kome je smeštena DNK), endoplazmatični retikulum i ribozomeMladja (za sintezu proteina) i mitohondrije (za dobijanje energije) – ono obavlja sve one funkcije koje su ćeliji neophodne da bi preživelaMladja. Aksoni i dendriti služe za komunikaciju između ćelijakMladja. Dendriti su kratki, razgranati nastavci koji sprovode nadražaj ka telu nervne ćelijeMladja. Akson (neurit, nervno vlakno) prenosi nadražaj od tela neurona ka sledećem neuronu, on može biti prekriven posebnom opnomMladja koja je izgrađena od glijalnih ćelija (oligodendrocita) i koja ubrzava protok impulsaMladja kroz akson. Svaka nervna ćelija je preko sinapsiMladja (veza između aksona jedne i dendrita druge ćelije) povezana sa oko 10.000 drugih nervnih ćelijaMladja.
Glijalne ćelije (glije) imaju niz funkcija koje omogućavaju opstanakMladja i pravilno funkcionisanje nervnih ćelija: potporna (svojim produžecima grade potpornu mrežu moždanog tkiva), izolatorna (u predelu sinapse vrše električnu izolaciju), odbrambena (mogu da se transformišu u makrofage), transportna (transportuju hranljive materije od krvnih sudova do nervnih ćelija mozga), imaju ulogu u lokalnoj homeostazi, vrše fagocitozu nepotrebnih materijaMladja, grade mijelinski omotač aksona. U mozgu ih ima oko 10 puta više nego nervnih ćelija.
U mozgu možemo razlikovati svetlijeMladja i tamnije delove. Tamni deo je siva masaMladja koju grade tela nervnih ćelija, dendriti, početni delovi aksona i glijalne ćelije. Svetli delovi su bela masa koju čine aksonski produžeci nervnih ćelija sa oligodendrocitima i dendriti. Siva masa se uglavnom nalazi na površini, a bela u unutrašnjosti mozga.
 
Mozak je okružen i zaštićen lobanjom i pomoću tri membrane (meninge). Spoljašnja membrana je tvrda, naleže na koštani zid lobanje i naziva se dura mater. Zalazi među pojedine delove mozga: u rascep između hemisfera, između malog mozga i moždanog stabla. Ispod ove opne nalazi se paučinasta membrana (arhanoidea), a između njih je kapilarni prostor. Arhanoidea je tanka i prozračna i prelazi preko žlebova i udubljenja u mozgu. Treća membrana je meka i naziva se pia mater. Ona naleže na površinu mozga i uvlači se u sva udubljenja, žlebove i pukotine. Između arhanoidee i pia mater nalazi se subarhanoidalni prostor ispunjen cerebrospinalnom tečnošću - likvorom. Ova tečnost štiti mozak od potresa, a ima i ulogu u transportu materija. Mozak sadrži i četiri moždane komore koje su ispunjene likvorom (leva, desna, treća i četvrta moždana komora).
Izvor: https://sh.wikipedia.org/wiki/Mozak