Kasetna bomba – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
/* Korišćenje kasetnih bombi u konfliktima - Još jedna zemlja koja je koristila kasetnu municiju |
Ovde sam pravio preusmerenja i na jedno mesto sam boldirao da bi bilo isto kao i sa svim ostalim nabrojanim zemljama u kojima su korišćene kasetne |
||
Red 13:
Kasetna bomba je sastavljena od kontejnera u kome ima od nekoliko desetina do nekoliko stotina kasetnih bombica, gde se prilikom dejstva oslobađa veći broj manjih bombica nad širom okolinom, koje predstavljaju opasnost po civilno stanovništvo još dugo godina posle toga. Takvu neeksplodiranu municiju je vrlo skupo pronaći i ukloniti. Stoga za kasetne bombe možemo da kažemo da su jedno od najmonstruoznijih oružja današnjice od koga i nakon završetka rata većinom stradaju civili u preko 95% slučajeva, kao na primer u [[Vijetnam]]u i [[Laos]]u gde i posle 30 godina veliki broj njih strada. <ref name="Golubović">Golubović Z. i sar. ''Kasetne bombe-karakteristike, mehanizmi dejstva, vrste i posledice bombardovanja civilnog stanovništva''. Acta Fac.Med Naiss 1999, 16 (1) 14 UDK 616-014</ref>
Norveška vlada je započela proces [[s:Konvencija o kasetnoj municiji|konvencije o kasetnoj municije]] u februaru 2007. godine, sa namerom da postigne međunarodni sporazum kojim bi se zabranila upotreba kasetnih bombi, čiji je tekst usaglašen u Dablinu maja 2008. godine, a potpisalo ga je 95 država u Oslu decembra 2008. <ref name="ref1">{{en}}[http://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XXVI-6&chapter=26&lang=en 6. Convention on Cluster Munitions Dublin, 30 May 2008], Pristupljeno 8. 4. 2013.</ref><ref>{{en}} [http://treaties.un.org/doc/publication/CN/2008/CN.776.2008-Eng.pdf CONVENTION ON CLUSTER MUNITIONS DUBLIN, 30 MAY 2008] </ref>. Ratifikovan je 1. avgusta 2010. godine u UN u
== Opis kasetnih bombi ==
Red 98:
[[Datoteka:Demonstration cluster bomb.jpg|thumb|SAD Hemijska kasetna M134 Sarin bombica, (fotografija oko 1960)]]
'''Hemijske kasetne''' su [[Sjedinjene Američke Države|SAD]] i [[Savez Sovjetskih Socijalističkih Republika|Sovjetski Savez]] tokom 1950-ih i 1960-ih godina razvijali i dizajnirali tako da u njihovom sastavu budu sem klasičnog eksploziva i neki hemijski sastojci. Zbog teških i pogubnih posledica koje to oružje nanosi civilima, a koje je korišćeno u nekim konfliktima u građanskim ratovima, dovelo je do toga da se pokrene velika kampanja za zabranu ovog oružja. [[Konvencija o hemijskom oružju]] je od 1993. godine zabranila njihovu upotrebu. [[Sjedinjene Američke Države|SAD]] i [[Rusija]] su u procesu uništavanja svojih zaliha, ali nisu uspeli da u zadatom terminu unište sve svoje zalihe do 2007. godine, pa su dobili produženje tog roka.
==== Kasetne za prekid protoka električne energije ====
Red 213:
U svetu postoji 38 država kontaminiranih kasetnim bombama, <ref>{{en}} [http://www.stopclustermunitions.org/the-problem/ Kontaminirane zemlje i regioni] - AFFECTED COUNTRIES AND TERRITORIES</ref> uključujući i sporne teritorije i to su: [[Avganistan]], [[Albanija]], [[Angola]], [[Azerbejdžan]] (uključujući i [[Nagorno-Karabah]]), [[Bosna i Hercegovina]], [[Čad]], [[Crna Gora]], [[Eritreja]], [[Etiopija]], [[Grenada]], [[Gruzija]], [[Hrvatska]], [[Iran]], [[Irak]], [[Izrael]], [[Jemen]], [[Južni Sudan]], [[Kambodža]], [[Kolumbija]], [[Demokratska Republika Kongo]], [[Kuvajt]], [[Laos]], [[Liban]], [[Libija]], [[Mauritanija]], [[Maroko]] (uključujući i [[Zapadna Sahara|Zapadnu Saharu]]), [[Mozambik]], [[Rusija|Ruska Federacija]] ([[Čečenija]]), [[Saudijska Arabija]], [[Srbija]] ([[Kosovo i Metohija|Kosovo]]), [[Sijera Leone]], [[Sirija]], [[Sudan]], [[Tadžikistan]], [[Uganda]], [[Ujedinjeno Kraljevstvo|Velika Britanija]] ([[Folklandska Ostrva]]), [[Vijetnam]], [[Zambija]].
Tokom 2010. godine kontaminirani teren je očišćen i uništene su kasetne bombe u:
== Korisnici kasetne municije <ref>{{en}} [http://www.the-monitor.org/index.php/publications/display?url=cmm/2011/ Monitor za 2011. godinu] - ("Monitor“ tabela skinuti u PDF formatu, 13 strana)</ref> ==
Red 320:
|}
'''Napomena:''' Ovo su podaci iz 2010. godine i na ovom spisku nema mnogih država zato što nisu dostavile izveštaje o količinama zaliha u svojim skladištima. Neke od ovih država sa spiska su već završile sa uništavanjem a druge su u poodmakloj fazi uništavanja zaliha ove municije. Prema jednom izveštaju iz 2004. godine [[Sjedinjene Američke Države|SAD]] su prijavile da poseduju zalihe od oko 5,5 miliona kasetnih bombi, koje sadrže oko 730 miliona bombica.
Zemlje koje su završile uništavanje zaliha kasetne municije su: [[Ekvador]] 2004, [[Španija]] 2009, [[Angola]], [[Avganistan]], [[Austrija]], [[Belgija]], [[Češka]], [[Crna Gora]], [[Moldavija]] i [[Norveška]] u 2010, [[Mađarska]] i [[Portugalija]] u 2011. Dve zemlje članice sa najvećim zalihama skladišta kasetnih bombi: Nemačka (67 miliona bombica) i [[Velika Britanija]] (39 miliona bombica) su do polovine 2011 uništile više od polovine svojih zaliha.
== Transfer kasetnih bombi ==
Red 338:
'''1943:''' U '''[[Ujedinjeno Kraljevstvo|Ujedinjenom Kraljevstvu]]''' su za vreme [[Drugi svetski rat|II svetskog rata]] 1943. godine kasetne bombe upotrebljene od strane nemačkih borbenih snaga pri napadu na lučki grad [[Grimsbi]] gde je bačeno preko 1.000 kasetnih SD-2.
'''1964-1975:''' U '''[[Kambodža|Kambodži]], [[Laos]]u, [[Vijetnam]]u i [[Tajland]]u''' [[Sjedinjene Američke Države|američke snage]] su upotrebile ogromnu količinu kasetne municije. Prema nekim procenama na svetskom nivou, Laos je jedna od zemalja koja su najviše nastradale. Tamo je bačeno preko 414.000 kasetnih bombi koje su sadržale oko 270 miliona kasetnih bombica a prema izveštajima, oko trećina tih bombica nije odmah eksplodirala. Prema nekim procenama iz 2011. godine ostalo je još oko 26 miliona neeksplodirane kasetne municije za čišćenje. Prema grubim procenama, samo jedna desetina od ukupne kontaminirane površine zemljišta koje je ostalo za čišćenje je oko 8.750 km², a ukupna površina je oko 38% teritorije u Laosu. Kontaminiranost onemogućava obradu zemljišta, razvoj regionalne ekonomije i predstavlja životnu opasnost za desetine hiljada meštana. Timovi za čišćenje u Laosu su pronašli 19 različitih tipova kasetnih bombi. Prema zvaničnim podacima ubijeno ili ranjeno je više od 11.000 osoba, a od tog broja 30% su deca. Jedna od procena američke vojne baze podataka je da je tokom 9.500 letova u Kambodži bačeno oko 87.000 avio kasetnih bombi, koje su sadržale preko 26 miliona bombica, uglavnom u istočnim i severoistočnim delovima zemlje, koji se graniče sa Laosom i Vijetnamom. Tamo je prema procenama ostalo između 2 i 5,8 miliona neeksplodiranih kasetnih bombica, a broj žrtava, pošto ne postoje pouzdani podaci, procenjen je na više od 5.000. Ostaci od kasetnih bombi koji su pronađeni su: [[BLU-24]], [[BLU-26]], [[BLU-36]], [[BLU-42]], [[BLU-43]], [[BLU-49]], kao i [[BLU-61]]. U Vijetnamu je bačeno preko 296.000 kasetnih bombi, koje sadrže oko 97 miliona bombica, a prema nezvaničnim informacijama vojnih stručnjaka, ako bi se čišćenje kontaminiranih teritorija odvijalo ovim tempom kojim oni rade, bilo bi završeno za oko 300 godina. Prema nekim izveštajima iz Vijetnama oko 300 osoba svake godine strada od kasetnih bombi, međutim procenjuje se da je ukupan broj žrtava preko 34.000. Pronađeno je 15 različitih tipova kasetne municije koje su [[Sjedinjene Američke Države|SAD]] koristile a kontaminirano je 64 provincija i gradova, uključujući [[Hajfong]], [[Hanoj]], [[Ho Ši Min]], i [[Vin]]. Najviše kontaminirana područja su u tri provincije: [[Kvang Binj]], [[Kvang Nam]], i [[Tija Tijen — Hue]]. Na Tajlandu je 2010. godine istraživanje pokazalo da je od neeksplodirane kasetne municije SAD [[MK-118]], koje datira još od [[Vijetnamski rat|Vijetnamskom rata]], kontaminirano oko 315.000m² zemljišta u [[Fakta]] okrugu na severu pokrajine [[Utaradit]]. Kasetna municija je očigledno bila bačena kada su se avioni SAD vraćali u svoje baze na Tajlandu posle bombardovanja Vijetnama i Laosa.
'''1970:''' U '''[[Zambija|Zambiji]]''' su pronađeni ostaci od avio kasetnih bombi u dve oblasti i to u [[Jifumba]], [[Solvezi]] okrugu (severozapadnoj provinciji), a drugi u [[Majva]], [[Shangombo]] okrugu (zapadna provincija). Nema podataka koje to mogao da baci, pretpostavlja se da je to moglo da se desi između 1970. i početka 1990. U Junu 2010. godine zambijska vojska i [[Norveška narodna pomoć]] su očistile ove oblasti, koje pokrivaju ukupnu površinu od 484.000m2 i uništile 22 kasetne bombice tipa [[CB-470]].
Red 404:
'''2006:''' Na severni deo '''[[Izrael]]a''' Hezbolah je ispalio više od 100 kasetnih bombi [[Kina|kineske proizvodnje]] [[Tip-81 od 122mm]], a svaki projektil je sadržao po 39 bombica. Tačan broj ispaljenih bombi nije poznat.
'''2008:''' U '''[[Gruzija|Gruziji]]''' 12. avgusta 2008. [[Rusija|Rusi]] su bacili nekoliko tipova kasetnih bombi na grad [[Gori]], a isto tako su ih [[Gruzija|gruzijske trupe]] koristile, što su kasnije i zvanično priznali. U tom sukobu najmanje 11 je poginulo, a ukupan broj žrtava je bio najmanje 70. [[Gruzija]] je koristila kasetne bombe i u sukobu sa nepriznatom državom [[Abhazija|Abhazijom]], koja se otcepila od Gruzije 1992. godine. Gruzijske snage su koristile kasetne bombe u dolini Kodor i tvrdi se da je [[Gruzija]] ispalila veliki broj kasetne municije M85 municije iz LAR-160 raketnih kasetnih izraelskog porekla. Zabeležen je veliki broj neeksplodiranih kasetnih bombi u području na kome su se vodile borbe a korišćeno je više vrsta kasetnih bombi u [[Gruzija|Gruziji]] i [[Abhazija|Abhaziji]] i to su: avio kasetne [[AO-2.5 RTM]], raketne [[9N210]], kao i [[M-85]] municijom iz [[LAR-160mm]] raketnih kasetnih Izraelske proizvodnje, a prema izveštajima kupljene su od Izraela 2007. godine.
'''2009:''' U '''[[Jemen]]u''' su SAD 17. decembra bacile najmanje jednu krstareću raketu [[TLAM-D]] sa 166 bombica BLU-97 na jedan kamp za obuku.
Red 674:
|}
Članice NATO-a <ref>{{hr}} [http://www.atlantskainicijativa.org/index.php?option=com_content&view=article&id=116&Itemid=113&lang=hr Članice NATO saveza], Pristupljeno 8. 4. 2013.</ref> su: [[Albanija]], [[Belgija]], [[Bugarska]], [[Češka]], [[Danska]], [[Estonija]], [[Francuska]], [[Grčka]], [[Holandija]], [[Hrvatska]], [[Island]], [[Italija]], [[Kanada]], [[Letonija]], [[Litvanija]], [[Luksemburg]], [[Mađarska]], [[Nemačka]], [[Norveška]], [[Poljska]], [[Portugalija]], [[Rumunija]], [[Sjedinjene Američke Države|SAD]], [[Slovačka]], [[Slovenija]], [[Španija]], [[Turska]], [[Ujedinjeno Kraljevstvo]].
'''Napomena:''' Ovde treba dodati i jednu vrlo važnu činjenicu da od 28 članica [[NATO]] samo 7 država nije još pristupilo ovom sporazumu i to su: [[Estonija]], [[Grčka]], [[Letonija]], [[Poljska]], [[Sjedinjene Američke Države|SAD]], [[Slovačka]], i [[Turska]].
Sve vlade i ministri su iskazali veliku zabrinutost zbog stradanja velikog broja civila i svi su se povodom toga zauzeli da se jednom zauvek stane na put kasetnim bombama i obavezali na to da će dati maksimalnu podršku i pružiti svu neophodnu pomoć žrtvama i njihovim porodicama.
| |||