[[Datoteka:Patriarchat de Peć église de la Vierge Hogeditria.jpg|thumb|250px|[[manastir Pećka patrijaršija|Manastir Pećka patrijaršija]].]]
[[1592]]. godine, na patrijaršijski presto je došao je [[Jovan Kantul]] koji jenapušta započeomakarijevsku svoj intenzivan rad na crkvenom, alipolitiku i napostaje političkomučesnik planu.u Uskoroakciji je došlo do napuštanja makarijevske politike i aktivnog učešća uzapadnih borbamadržava za "oslobođenje balkanskih naroda od Turaka". Po izbijanju [[BanatskiDugi ustanakrat (1593-1606)|Ustanakaustro-turskog protivrata Turaka(1593-1606)]] međuvršački prvimaepiskop su[[Teodor podigliNestorović]] Srbipredvodi iz[[Banatski Banataustanak]] (1594),protiv koje je predvodioTuraka ([[Teodor Nestorović1594]],). episkopSrpski vršački, i kojiustanici su nosilinoslili barjakezastave sa likom svetoga[[Sveti Sava|svetog Save]]. Posle prvih uspeha, turska vojska je savladala otpor Srba,. paZbog jeovog vladikaustanka, TeodorTurci saoštro delomkažnjavaju narodaPećku prebegaopatrijaršiju. uJoš Erdeljiste 1594. Rezultatigodine celogepiskop ovogTeodor poduhvataje biliubijen, sua sledeći:[[mošti]] vladikasvetog TeodorSave jesu naprenete prevaruiz uhvaćenMileševa iu posle dugog mučenjaBeograd i ponižavanjademonstrativno živspaljene je odran "na meh";[[Vračar]]u. Pećki patrijarh Jovan je 14. oktobra [[1613]]. godine obešen u [[Carigrad]]u i sahranjen kod Jeni-kapije; a [[Sinan-paša]], shvatajući značaj [[sveti Sava|svetoga Save]] za srpski narod, preneo je njegove mošti iz Mileševa i demonstrativno ih spalio na [[Vračar]]u, na mestu gde se danas nalazi [[hram Sv. Save]].<ref name="Tomanić"/>
Posle Jovana Kantula na čelo patrijaršije je došao [[Pajsije Janjevac]] koji je službovao od [[1614]]. do [[1647]]. godine. Za vreme njegove dugogodišnje uprave učinjeno je mnogo na obnovi hramova. Za razliku od svog prethodnika, on se odrekao akcija protiv Turaka i vratio se duhu makarijevskih vremena. Radilo se na jačanju Crkve, obnavljanju onoga što je zanemareno i upropašćeno tokom patrijarha Jovana i na poboljšanju poremećenih odnosa sa Turskom. Njegova uprava pećkom patrijaršijom bila je doba sređenih crkvenih prilika, usklađenih odnosa sa turskom vlašću, dok je pozna srpska umetnost u srednjevekovnim tradicijama doživela tada svoj drugi i poslednji procvat.<ref name="Tomanić"/>
