Pergamska kraljevina – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 27:
Postanak i razvoj Pergamske kraljevine, je usko povezan sa ratovima koji su vođeni među [[dijadosi]]ma (reč dijadoh na grčkom ima značenje naslednik) doslovno naslednicima Aleksandra Velikog, ali ne i faktički, jer su njihove namere bile dezintegrativne, bez ikakvih ozbiljnih namera da očuvaju ogromno carstvo. U tom smislu počelo je deljenje državne teritorije Aleksandrovog carstva među dijadosima, što je faktički označilo i početak raspada carstva. Jedan deo Aleksandrove države sa centrom u [[Stari Egipat|Egiptu]] dobio je [[Ptolemej]], [[Seleuk]] je u početku bez većeg značaja ostao u [[Vavilon]]u, [[Krater (vojskovođa)|Krater]] i [[Antipater]] su najpre zajednički vladali [[Antička Makedonija|Makedonijom]]. Tu će se kasnije razviti velike helenističke države, koje će biti centri širenja helenističkog uticaja i kulture.
Međutim, za ovu temu najveći značaj, svakako ima razvoj i širenje onog dela teritorije koji je dobio još jedan među dijadosima, Aleksandrov general [[Lizimah]]. Lizimah je nakon Aleksandrove smrti dobio na upravu [[Trakija|Trakiju]], ali će njegov uticaj među dijadosima vremenom rasti, a rast uticaja pratiće i povećanje teritorije pod njegovom upravom. Tokom borbi dijadoha protiv [[Antigon I Monoftalmos|Antigona Jednookog]], Lizimah će zauzeti Pergam i pretvoriti ga u svoju bazu, a njegovu odbranu poveriti jednom svom oficiru po imenu Fileter. U Pergamu je bila smeštena i ratna kasa generala Lizimaha, i njegovo nagomilano blago, koje je po svedočenju Strabona iznosilo devet stotina talenata u srebru. U kasnijem periodu Lizimahu će se nametnuti problemi sa ojačalim Seleukom, i njih dvojica kao najača dva preostala dijadoha, sukobiće se u [[Bitka kod Korupedija|bici kod Korupedije]] u Maloj Aziji 281. godine p. n. e. Lizimah je u ovoj borbi poražen, a do tada verni Lizimahov saborac Fileter postao je nakon bitke kod Korupedije, isto tako veran i odan pristalica Seleuka. Fileter je svakako bio sposoban da proceni situaciju, do [[bitka kod Ipsa|bitke kod Ipsa]] 301. p. n. e., on je podržavao Antigona, posle njegovog poraza Lizimaha, a posle 281. pobednika kod Korupedije Seleuka, stajući uvek na stranu najačeg dijadoha.
Prilika se ukazala veoma brzo jer je već 281. godine p. n. e. Seleuk stradao od ruke egipatskog princa [[Ptolemej Keraun|Ptolomeja Kerauna]]. [[Apijan]] svedoči kako je Fileter tada za „mnogo novca“ otkupio Seleukovo telo, spalio ga i pepeo poslao Antiohu. Posle ovih događaja Pergam se može smatrati nezavisnom kraljevinom, a Fileter osnivačem dinastije Atalida. Međutim, Pergam je u početku ipak plaćao danak Seleukidima i na taj način, makar bio i nominalno pod njenom kontrolom.
| |||