Direktorij – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Preusmjereno na Direktorij |
mNema sažetka izmjene |
||
Red 1:
{{redirect|Direktorijum|Direktorijum (višeznačna odrednica)}}
[[File:Dir command in Windows Command Prompt.png|300px|thumb|Screenshot [[Microsoft Windows|Windows]] komandnog tekstualnog interfejsa koji prikazuje listu direktorija.]]
U [[računarstvo|računarstvu]], '''direktorij''' je kataloška struktura sistema datoteka koja sadrži reference prema ostalim računarskim datotekama, i često prema drugim direktorijima. Na više računara, direktoriji su poznati kao '''folderi''', '''katalozi''' (<code>catalog</code> se koristi na [[Apple II]], [[Commodore 128]] i nekim drugim ranijim kućnim računarima kao komanda za prikazivanje sadržaja diska; sistemi datoteka korišteni od strane ovih DOS-ova (operativni sistemi diska) ne podržavaju hijerarhiju direktorija), ili '''ladice'''<ref>{{cite book |title=Using The AMIGA Workbench |date=July 1991 |publisher=Commodore-Amiga |chapter=Chapter 1: Tutorial |page=46 |quote=The path specifies the disk name, or location, and all of the drawers that lead to the specified file.}}</ref> da pruže neku relevantnost prema radnom okruženju kao tradicionalni uredski kabinet datoteka. Na [[Microsoft Windows]]-u, pojmovi ''folder'' i ''directory'' se naizmjenično koriste.<ref>{{cite book |last=Murach |first=Joel |title=Murach's C# 2005 |url=http://www.murach.com/books/csh5/ |format= |year=2006 |publisher=Mike Murach & Associates |location= |isbn=978-1-890774-37-0 |pages=34 |quote=With the introduction of Windows 95, Microsoft started referring to directories as folders.}}</ref>
Datoteke su organizirane pohranjivanjem povezanih datoteka u isti direktorij. U hijerarhijskom sistemu datoteka (to je onaj u kojem su datoteke i direktoriji organizirani na način koji podsjeća na stablo), direktorij koji se nalazi u drugom direktoriju se zove '''poddirektorij''' ili '''subdirektorij'''. Pojmovi '''parent''' i '''child''' se često koriste u engleskom jeziku da opišu vezu između poddirektorija i direktorija u kojem je ovaj prethodni katalogiziran, dok je ovaj drugi parent - roditelj. Direktorij koji sadrži sve direktorije u sistemu datoteka, a ne nalazi se pritom ni u jednom direktoriju, naziva se '''root''' direktorij.
== Pregled ==
[[File:Files11_directory_hierarchy.svg|thumb|Dijagram hijerarhijskog direktorijskog rasporeda. Korijenski direktorij se ovdje zove 'MFD'.]]
Historijski, pa čak i na nekim modernim ugrađenim sistemima, sistemi datoteka ili nemaju podršku za direktorije nikako ili imaju samo "flat" strukturu direktorija, što znači da poddirektoriji nisu podržani; postoji samo grupa top-level direktorija gdje svaki sadrži datoteke. Prvi popularni potpuno generalno hijerarhijski sistem datoteka je bio [[Multics]]. Ovaj tip sistema datoteka je bio rani istraživački interes [[Dennis Ritchie|Dennisa Ritchieja]].
Mnogi moderni sistemi poput Unixa, posebno [[Linux]], imaju standardnu strukturu direktorija definiranu od strane [[Filesystem Hierarchy Standard]]. Kod dosta [[Operativni sistem|operativnih sistema]], programi imaju asociran radni direktorij u kojem se pokreću. Tipično, imena datoteka pristupljena programom pretpostavlja se da borave u ovom direktoriju ako imena datoteka nisu navedena sa eksplicitnim imenom direktorija.
Neki operativni sistemi vrše restrikciju prema korisničkom pristupu na samo njihov "kućni direktorij" ili direktorij projekta, pritom izolirajući njihove aktivnosti od svih ostalih korisnika. U ranijim verzijama Unixa, root direktorij je bio home direktorij za root korisnika, ali moderni Unix obično koristi drugi direktorij kao što je /root za ovu svrhu.
U skladu sa filozofijom Unixa, Unix sistemi tretiraju direktorije kao tip datoteke.<ref>"Everything is a File" (''[http://www.bga.org/~lessem/psyc5112/usail/concepts/filesystems/everything-is-a-file.html Unix System Administration Independent Learning (mirror)]'')</ref>
===Metafora "folder" ===
[[File:Crystal folder.png|thumb|Ikona direktorija (iz [[KDE]] interfejsa - Linux).]]
Naziv ''folder'', predstavljajući analogiju sa folderom datoteka koja se koristi u uredima, i korištena u hijerarhijskom sistemu dizajna za [[Electronic Recording Machine, Accounting]] (ERMA) Mark 1 izdata u 1958.<ref>{{cite journal|last1=Barnard III|first1=G. A.|last2=Fein|first2=L.|title=Organization and Retrieval of Records Generated in a Large-Scale Engineering Project|journal=Proceedings of the Eastern Joint Computer Conference|date=1958|pages=59-63|doi=10.1109/AFIPS.1958.75|url=http://www.computer.org/csdl/proceedings/afips/1958/5053/00/50530059-abs.html}}</ref> kao i od strane [[Xerox Star]],<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Cn4vC80Pv6Q/ "Xerox Star User Interface (1982)"]</ref> je korištenna u skoro svim modernim OS-ovim radnim okruženjima. Direktoriji su često označeni ikonama koje vizuelno predstavljaju fizički izgled fascikle.
Postoji razlika između ''directorija'', koji je koncept sistema datoteka, i GUI metafora koja se koristi da reprezentira to (''folder''). Naprimjer, [[Microsoft Windows]] koristi koncept specijalnih folderada pomogne prezentirati sadržaje računara prema korisniku u veoma konzistentnom načinu koji oslobađa korisnika od mučenja sa apsolutnim putevima direktorija, koji variraju među verzijama Windowsa, i između individualnih instalacija. Većina operativnih sistema također imaju koncept tzv. "smart foldera" koji reflektuju rezultate pretrage sistema datoteka ili druge operacije. Ovi folderi ne reprezentiraju direktorij u hijerarhiji datoteka. Većina email klijenata dopušta kreiranja foldera radi organiziranja emaila. Ovi folderi nemaju korespodentnu reprezentaciju u strukturi sistema datoteka.
Ako se misli na ''sadržilac dokumenata'', pojam ''folder'' je adekvatniji. Pojam ''direktorij'' predstavlja način strukturne liste datoteka-dokumenata i foldera koji su pohranjeni na računaru. Razlikovanje može biti način pristupa direktoriju; na Unix sistemima, /usr/bin/ se smatra direktorijem kada je prikazan u komandnoj tekstualnoj konzoli, ali ako je pristupljeno istom preko grafičkog interfejsa (menadžera datoteka), korisnici ga onda zovu folder.
== Keš memorija za pregled ==
Operativni sistemi koji podržavaju hijerarhijske sisteme datoteka (praktično sve moderne) implementiraju formu keširanja u [[RAM]] nedavnih pregleda traženih puteva (path). U svijetu [[Unix|Unixa]], ovo je često nazivano '''Directory Name Lookup Cache''' (DNLC), a '''dcache''' kod [[Linux|Linuxa]].<Ref name="dlnc">http://www.citi.umich.edu/projects/nfs-perf/results/cel/dnlc.html</ref>
Za lokalne sisteme datoteka, DNLC unosi normalno ističu jedino pod pritiskom ostalih novijih unosa. Za mrežne sisteme datoteka, mehanizam koherentnosti je potreban da omogući tim unosima da ne budu poništeni od strane drugih klijenata.<Ref name="dlnc"/>
== Također pogledajte ==
* [[Struktura direktorija]]
* [[Ime datoteke]]
* [[Kućni direktorij]]
* [[Root direktorij]]
* [[Virtuelni direktorij]]
* [[Radni direktorij]]
== Reference ==
{{Reflist}}
== Vanjski linkovi ==
{{Commons category|Directory icons|Folders (computing)}}
* [http://www.linfo.org/directory.html Definicija direktorija] prema Linux informativnom projektu (LINFO)
{{DEFAULTSORT:Folder (Computing)}}
[[Kategorija:Kompjuteri]]
[[Kategorija:Operativni sistem]]
| |||