Superkiseline – razlika između verzija

'''Superkiseline''' predstavljaju [[kiseline]] čija je kiselost veća nego kiselost 100% čiste [[sumporna kiselina|sumporne kiseline]], koja ima Hametovu funkciju kiselosti (H₀) u iznosu -12. Komercijalno dostupne superkiseline uključuju trifluorometansulfonsku kiselinu (CF₃SO₃H) koja je takođe poznata pod imenom triflična kiselina, i fluorosulfonska kiselina (FSO₃H), pri čemu su obe oko hiljadu puta jače od sumpore kiseline. Najjače superkiseline se pripremaju kombinacijom dvije komponete, jakom Luisovom kiselinom i jakon Bronstedovom kiselinom. Najjača poznata superkiselina je fluoroantimonska kiselina.

 

Izraz superkiselina je prvi upotrijebio James Bryant Conant [[1927]]. da bi opisao kiseline koje su bile jače od uobičajenih neorganskih kiselina. George A. Olah je pripremio takozvanu magičnu kiselinu koja je dobila to ime zbog svoje sposobnosti da napada [[ugljovodonik]]e, miješanjem antimon petafluorida (SbF₅) i fluorosulfonske kiseline. Ime je dobijeo nakon što je svijeća bila stavljena u uzorku magične kiseline. Svijeća se rastvorila što je pokazalo sposobnost kiseline da protonizuje ugljovodonike, koji se ne protonizuju pod dejstvom uobičajenih kiselina.

 

 

Najjači sistem superkiseline je [[fluoroantimonska kiselina]], koja se dobije kombinacijom [[fluorovodonik|fluorovodonične kiseline]] i SbF₅. U ovom sistemu HF otpušta svoj [[proton]] (H⁺) tako što se F⁻ jon vezuje za antimon pentafluorid. Rezultujući anjon (SbF₆⁻) je ujedno slabi [[nukleofil]] i slaba [[Baza (hemija)|baza]]. Nakon toga proton ostaje sam, što dovodi do velike kiselosti sistema. Fluoroantimonska kiselina je 2×10¹⁹ jača of 100% sumporne kiseline.

 

Najčešća primjena superkiselina je obezbjeđivanje okruženja da bi se dobili i održavali organski katjoni koji su korisni kao intermedijeri u raznim organskim reakcijama, kao što su dobijanje plastike ili benzina sa visokim oktanskim brojem.

 

{{Commonscat|Superacids}}