Parazit – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m robot kozmetičke promjene |
|||
Red 3:
Generalni ekološki odnosi parazita i domaćina se nazivaju [[parazitizam]].
== Podela parazita ==
Prema broju domaćina u kojima parazitiraju, parazite možemo deliti na:
* monoksene (monoxenes) koji parazitiraju samo u jednoj vrsti domaćina (kakva je npr. [[Ascaris lumbricoides]]);
* heteroksene (heteroxenes) koji žive na račan dva ili više domaćina pri čemu se razlikuju dva tipa domaćina :
** stalni (definitivni) u kome parazitiraju odrasle jedinke
** prelazni u kome žive larve;
* autoheteroksene koji ceo životni ciklus (jaje, larva, adult) provode u jednom domaćinu, kao što to čini npr. [[trihinela]]
Odnos parazita prema domaćinu može biti:
# uslovan (fakultativan) parazitizam kada
# pravi (obligatni) parazitizam
U pogledu mesta u domaćinu u kome parazitiraju dele se na:
* [[ektoparazit]]e koji žive na površini tela ili u pristupačnim prirodnim dupljama
* [[endoparazit]]e koji žive duboko u šupljinama organizma domaćina, u njegovom tkivu ili krvi.
Red 24:
* intermitentni (temporarni) koji u domaćinu provode samo određeno vreme potrebno da bi zadovoljili svoje potrebe
== Adaptacije na parazitski način života ==
Parazitizam je evolucioni proces tokom koga su razvile određene osobine kao rezultat prilagođavanja na specifične uslove života:
* redukcija ili odsustvo organa bitnih kod slobodnoživećih organizama, kao što su:
** odsustvo creva kod [[pantljičara]]
** odsustvo očiju kod nekih [[vaš]]i, [[krpelj]]a i [[metilj]]a
* povećana funkcija organa važnih za parazitski način života, intenzivna [[ovogeneza]] i [[spermatogeneza]]
* obrazovanje organa za pričvršćivanje, kao što su [[pijavke]], kukice, [[proboscis]]i
* promene u životnom ciklusu, kao što su veliki broj [[larva|larvenih]] stupnjeva, tzv. [[poliembionija]] kod [[metilj]]a.
== Parazitske bolesti životinja ==
Kada se kod inficiranih životinja klinički ispoljava parazitizam narušavanjem zdravstvenog stanjate životinje<ref>http://www.vet.bg.ac.yu/~nenaaleksic/doc/DrNA_PARAZITSKE%20BOLESTI.txt</ref>, onda govorimo o [[parazitske bolesti|parazitskim bolestima]].
Analogno zaraznim bolestima,prema broju životinja koje su obolele razlikuju se:
* [[enzootije]], kada su u pitanju pojedinačni slučajevi infekcije na ogranićenom prostoru;
* [[epizootije]], zahvataju veći broj životinja na području jedne države ili šire;
* [[panzootije]], kada su infekcijom zahvaćene životinje jednog kontinenta ili čak infekcija prelazi i na susedni kontinent; jako retko javljaju
{{poseban članak|parazitske bolesti}}
== Literatura ==
<references/>
* Aleksić, Nevenka: Praktikum iz parazitskih bolesti, Tehnika, Beograd 1999.
Red 57:
* Petrov, Brigita, Radović, I,Miličić, Dragana, Petrov, I: Opšta i sistematska zoologija (praktikum), Biološki fakultet, Beograd, 2000.
== Spoljašnje veze ==
* [http://www.bionet-skola.com Bionet škola]
{{Commonscat|Parasites}}
| |||