Lažno višeslojan epitel – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nova stranica: mini|300px|Uzdužan presek kroz dušnik kičmenjaka - pseudostratifikovan trepljast epitel '''Lažno višeslojan epitel''' (pseudostratifikovan epitel) obraz... |
m robot kozmetičke promjene |
||
Red 1:
[[
'''Lažno višeslojan epitel''' (pseudostratifikovan epitel) obrazuju ćelije koje se međusobno razlikuju po morfološkim i funkcionalnim osobinama zbog čega na prvi pogled ovo tkivo izgleda lažno višeslojno. U njegovom obrazovanju učestvuje najmanje dve, kao kod epitela [[jajovod]]a, a najviše četiri vrste diferenciranih ćelija, kao što je to kod epitela [[dušnik]]a i tankog creva.
== Epitel tankog creva ==
Obrazuju ga nediferencirane [[izvorna ćelija|izvorne ćelije]] i četiri tipa diferenciranih ćelija:
* '''enterociti''' ili crevne apsorptivne ćelije, su cilindrične epitelske ćelije sa brojnim [[mikroresica]]ma na vršnoj ovršini čije je jedna od uloga upijanje ([[apsorpcija]]) hrannjivih materija iz šupljine tankog creva;
* '''mukozne''' (peharaste) ćelije kod kojih je gornja polovina kupolasto proširena i snabdevena sekretornim granulama, a donja je sužena (oblik pehara); ovaj oblik nije prirodan već je posledica fiksiranja materijala jer tada dolazi do bubrenja granula što menja inače cilindričan oblik ćelija; uloga im je lučenje [[glikoprotein]]skog [[sekret]]a koji u dodiru sa vodom stvara [[mukus]]ni sloj koji štiti i podmazuje površinu epitela creva;
* '''Panetove ćelije''' (Paneth) imaju ovlik zarubljenih piramida i snabdevene su granulama čiji se sekret izbacuje u lumen creva gde razlaže zidove [[bakterija]] čime reguliše [[crevna flora|crevnu floru]]; nemaju sposobnost [[mitoza|mitoze]];
* '''enteroendokrine ćelije''' su malobrojne i proizvode [[polipeptid]]e koji regulišu varenje hrane na različite načine:
** kao [[hormon]]i
** kao [[neurotransmiter]]i
** imaju [[parakrino dejstvo]] (deluju na funkcije okolnih ćelija).
== Epitel dušnika ==
Naziva se još i pseudostratifikovan trepljast epitel jer najbrojnije ćelije ovog epitela na vršnoj površini imaju [[treplje]].
Red 21:
* '''trepljaste ćelije''' su cilindrične i na vršnoj površini nose brojne treplje kojima se mukusni sloj zajedno sa udahnutim česticama potiskuje ka ždrelu (''pharynx'') i time štite disajni organi;
* '''mukozne ćelije''' luče sekret koji čini mukusni sloj koji štiti epitelne ćelije i za njega se lepe čestice prašine;
* '''četkaste ćelije''' sa bojnim mikroresicama na vršnoj površini; imaju čulnu ulogu;
* '''endokrine ćelije''' izlučuju [[kateholamin]]e i polipeptidne hormone.
== Literatura ==
* Milin J. i saradnici: Embriologija, Univerzitet u Novom Sadu, 1997.
* ''Pantić, V:Biologija ćelije, Univerzitet u Beogradu, Beograd, 1997.''
* ''Pantić, V: Embriologija, [[Naučna knjiga]], Beograd, 1989.''
* ''Popović S: Embriologija čoveka, Dečje novine, Beograd, 1990.
* ''Trpinac, D: Histologija, Kuća štampe, Beograd, 2001.''
* '' Šerban, M, Nada: Pokretne i nepokretne ćelije - uvod u histologiju, Savremena administracija, Beograd, 1995.''
* ''Šerban, M, Nada:Ćelija-strukture i oblici, ZUNS, Beograd, 2001.''
== Spoljašnje veze ==
* [http://www.bionet-skola.com/id7.html Bionet škola]
* [http://www.uoguelph.ca/zoology/devobio/210labs/pseudo1.html Diagram at uoguelph.ca]
* [http://www.lima.ohio-state.edu/academics/biology/images/anatomy/Pseudosratified%20columnar%20epithelium%20400X.jpg Slide at ohio-state.edu]
| |||
