Preljub (vojskovođa) – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
preuzeto sa sr wiki |
Nema sažetka izmjene |
||
Red 1:
'''Preljub''' (oko [[1312]] — [[1355]]/[[1356]]) je bio
Jedan od učesnika [[Građanski rat u Vizantiji 1341–1347|građanskog rata u Vizantiji 1341–1347]], Preljub je predvodio srpske odrede koji su poraženi u [[Bitka kod Stefanijane|bici kod Stefanijane]] [[1344]]. Posle osvajanja [[Tesalija (oblast)|Tesalije]] ([[jesen]] [[1348]]), Preljub je, sa titulom [[cezar (titula)|kesara]], postavljen da upravlja njom i njegovo sedište se nalazilo u [[Trikala|Trikali]]. Komandovao je uspešnom odbranom [[Srbica (grad u Grčkoj)|Srbice]] ([[1350]]), tokom opsade [[Jovan VI Kantakuzin|Jovana Kantakuzina]].
Bio je
== Život ==
Preljub potiče iz vlastelinske porodice, koja je imala posede oko srednjeg toga [[Crna Reka (Makedonija)|Crne reke]], [[Marijovo|Mariova]] i [[Selečka planina|Selečke planine]], u [[Republika Makedonija|današnjoj Makedoniji]].
=== Bitka kod Stefanijane === {{main|Bitka kod Stefanijane}} Preljub se, kao već iskusni vojskovođa, pominje [[maj]]a [[1344]]. godine, kada mu je Dušan poverio odred konjice i uputio da uništi odrede emira od Smirne, koji su se povlačili posle napada na Solun. Vizantijski car, hroničar i savremenik dešavanja [[Jovan VI Kantakuzin|Jovan Kantakuzin]] navodi za Preljuba da je ''izgleda hrabrošću, srčanošću i iskustvom premašivao njegove (Dušanove) velikaše''<ref name="Kant">[[Jovan VI Kantakuzin|Jovan Kantakuzin]], ''„Istorija“''</ref>. Koristeći se lukavstvom, emirovi ljudi su pobedili srpske konjanike u [[Bitka kod Stefanijane|bici kod Stefanijane]], koja predstavlja prvi okršaj Srba i [[Turci|Turaka]] na evropskom tlu. === Titula kesara ===
Posle osvajanja [[Tesalija (oblast)|Tesalije]], tokom [[jesen]]i (pre [[1. novembar|01.11.]]<ref name="ISN I">{{ISN I}}</ref>) [[1348]]. godine, za njenog namesnika je postavljen vojvoda Preljub, kome je tada dodeljena visoka titula [[cezar (titula)|kesara]]<ref name="ISN I" /><ref name="RT">{{GA-RT}}</ref> i on je njom upravljao iz [[Trikala|Trikale]].
Tokom jeseni [[1350]]. godine, Jovan Kantakuzin je započeo ofanzivu u [[Egejska Makedonija|južnoj Makedoniji]] protiv [[Srpsko carstvo|Srpskog carstva]] i njemu su se predalo nekoliko tvrđava oko [[Ber]]a i [[Voden (grad)|Vodena]]<ref name="Kant" />, posle čega su se njegove snage uputile ka [[Srbica (grad u Grčkoj)|Srbici]]. Odbranom grad komandovao je kesar Preljub, koji je lokalne Grke stavio u prve borbene redove{{Napomena|Preljub nije verovao lokalnim [[Grci]]ma, pošto su u okolnim gradovima oni prelazili na [[Jovan VI Kantakuzin|Kantakuzinovu]] stranu i predavali utvrđenja bez borbe. Zbog toga ih je stavio u prve borbene redove, dok je njihove porodice ostavio u unutrašnjosti grada pod srpskom stražom.}}, a sa srpskom posadom se povukao u citadelu. Iako su Grci u podgrađu grada prešli na Kantakuzinovu stranu, on posle višednevne opsade nije uspeo da osvoji celo utvrđenje koje je branio Preljub i povukao se sa vojskom u Ber, a potom i u [[Solun]]<ref name="VINJ">{{VINJ VI}}</ref>. Već tokom zime [[1351]]. godine, Dušan je došao pod Solun i povratio izgubljene gradove.
=== Smrt ===
Kesar Preljub je poginuo u sukobu sa lokalnim albanskim snagama, na kraju [[1355]]. ili na početku [[1356]]. godine<ref name="VINJ" />. Njegov posed je već u [[proleće]] [[1356]]. godine napao i zauzeo despot [[Nićifor II Orsini]], a njegova udovica i rođaka Dušanove porodice<ref name="ISN I" /> [[Irina (supruga kesara Preljuba)|Irina]] je sa maloletnim sinom [[Toma Preljubović|Tomom]] napustila Trikalu i sklonila se na dvor cara [[Stefan Uroš V|Uroša]], koji joj je vratio nekadašnje Preljubove posede, istočno od [[Prilep]]a.▼
▲Kesar Preljub je poginuo u sukobu sa lokalnim albanskim snagama, na kraju [[1355]]. ili na početku [[1356]]. godine<ref name="VINJ" />. Njegov posed je već u [[proleće]] [[1356]]. godine napao i zauzeo despot [[Nićifor II Orsini]], a njegova udovica i rođaka Dušanove porodice<ref name="ISN I" /> [[Irina (supruga kesara Preljuba)|Irina]] je sa maloletnim sinom [[Toma Preljubović|Tomom]] napustila Trikalu i sklonila se na dvor cara [[Stefan Uroš V|Uroša]], koji joj je vratio nekadašnje Preljubove posede, istočno od [[Prilep]]a.
== U umetnosti ==
Linija 27 ⟶ 31:
== Izvori ==
{{Izvori|2}}
== Literatura ==
| |||