Patrice Lumumba – razlika između verzija

Lumumba, koji se rodio, odrastao i školovao u [[Belgijski Kongo|Kongu pod belgijskom vlašću]], godine 1958. je osnovao [[Mouvement National Congolais|Kongoanski nacionalni pokret]], stranku čiji je cilj bio ostvariti [[nezavisnost]] [[DR Kongo|Konga]] od [[Belgija|Belgije]]. Lumumba i njegova stranka, koja je inzistirala na [[unitarizam|unitarnom]] uređenju zemlje i prevladavnju tradicionalnih plemenskih podjela, se neposredno pred sticanje nezavisnosti nametnula kao najjača od svih stranaka, te je nakon sticanja nezavisnosti postao premijer. Njegova ideologija [[afrički nacionalizam|afričkog nacionalizma]] i [[panafrikanizam|panafrikanizma]] je, međutim, postala trn u oku bivšim kolonijalnim gospdarima koji su nastojali zadržati uticaj i ekonomske interese u zemlji, te je skoro odmah nakon sticanja nezavisnosti podržala [[sececisonizam|secesionistički]] pokret u rudama bogatoj provinciji Katangi gde je osnovana [[Država Katanga|nezavisna država]] na čelu sa [[Moises Čombe|Moisesom Čombeom]]. Stalne [[pobuna|pobune]] u novoosnovanoj kongoanskoj vojsci, kao i [[neredi]] čije su žrtve često bili belci, dovele su do tzv. [[kongoanska kriza|kongoanske krize]], te potakle belgijsku vojnu intervenciju koju je Lumumba bezuspešno pokušao apelirajući na [[Ujedinjene nacije]]. Kada se za pomoć obratio [[SSSR|Sovjetima]], time je, uprkos deklarisane [[neutralnost]]i, postao umešan u [[Hladni rat]]. Došao je u sukob sa predsednikom [[Joseph Kasa-Vubu|Žozefom Kasa-Vubuom]] i načelnikom generalštaba [[Mobutu Sese Seko|Žozefom Mobutuom]] koji su ga nakon samo nekoliko meseci na dužnosti protivustavno smenili [[1. decembar|1. decembra]] 1960. i stavili u [[kućni pritvor]] u [[Leopodvil]]u. Potom je izručen secesioniostima u Katangi koji su ga [[17. januar]]a 1961. mučki ubikli.<ref name= bbc_1961>{{cite web| url = http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/13/newsid_2541000/2541053.stm| title = 1961: Ex-Congo PM declared dead| website = news.bbc.co.uk| publisher =[[British Broadcasting Corporation]]}}</ref> Posle ubistva Patrisa Lumumbe u Beogradu su u znak protesta održane velike demonstracije koje su se pretvorile u nerede. Zauzeta je i opljačkana Belgijska [[ambasada]] (jer se smatralo da su Belgijanci, kao bivši kolonisti, umešani u ubistvo Lumumbe).<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/19/newsid_2748000/2748931.stm |title=BBC: "1961: Lumumba rally clashes with UK police" |publisher=BBC News |date=19. 2. 2001 |accessdate=17. 1. 2011}}</ref>

 

 

Patris Lumumba je bio oženjen i imao je petoro dece. Ostao je simbol borbe afričkih naroda protiv [[kolonijalizam|kolonijalizma]], veoma slično [[Če Gevara|Če Gevari]].