1706 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Događaji: dop. iz fr Wiki |
→Događaji: dop. iz de Wiki |
||
Red 7:
=== Januar/Siječanj – Mart/Ožujak ===
* [[4. 1.]] - [[Rat za špansko nasleđe]]: posle skoro 10 meseci opsade i 54 dana bombardovanja, Francuzi zauzeli [[Vojvodstvo Savoie|savojsku]] [[Nica|Nicu]] - zamak je zatim sravnjen sa zemljom po naređenju Luja XIV. [[James FitzJames, 1. vojvoda od Berwicka]] je proizveden u francuskog maršala (vanbračni sin [[James II od Engleske|Jamesa II]] i sestrić [[John Churchill, 1. vojvoda od Marlborougha|vojvode od Marlborougha]]!).
* [[8. 1.]] - [[Bavarski ustanak (1705)|Bavarski ustanak]] je slomljen: habsuburške snage su ubile oko 4.000 ustanika kod Aidenbacha - pobunjeni gradovi se predaju narednih dana.
* [[26. 1.]] - [[Veliki severni rat]]: švedski kralj [[Karl XII od Švedske|Karl XII]] blokirao Grodno u dan. Belorusiji - Rusi se na proleće uspeli izvući.
* [[30. 1.]] - Otvorena prva javna knjižnica u gradu [[Split]]u, sjemenišna Bibliotheca Pastritia, nazvana po glavnom darovatelju, svećeniku i profesoru Ivanu Paštriću.<ref>[https://ika.hkm.hr/novosti/300-obljetnica-pastriceve-knjiznice/ 300. obljetnica "Paštrićeve knjižnice"]. ika.hkm.hr</ref>
Linija 23 ⟶ 24:
* [[19. 4.]] - Bitka kod Calcinata u Lombardiji je francuska pobeda nad carskim snagama, koje su potisnute u dolinu Trentina.
* [[23. 4.]] - Guverner Novog Meksika [[Francisco Cuervo y Valdés]] objavio osnivanje grada Villa de San Francisco Xavier de [[Albuquerque, New Mexico|Alburquerque]], nazvanom po vicekralju Nove Španije Franciscu Fernándezu de la Cueva, 10. vojvodi od Alburquerquea.
* [[29. 4.]] - ''Reichsacht'': Car oduzeo posede vladarima Bavarske i Kelna, braći i francuskim saveznicima.
* [[30. 4.]] - Bitka kod Klecka u dan. Belorusiji: Šveđani su razbili rusko-kozačke snage.
Linija 29 ⟶ 30:
* [[14. 5.]] - [[Opsada Torina]]: franko-španske snage okružile savojski [[Torino]] - sprema se najveća bitka rata na italijanskom tlu.
* 16. 5. - 22. 7. - Primirje u Rakocijevom ustanku - utvrđivanje ustanika, progon Srba.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 84</ref>
* [[23. 5]] - Bitka kod Ramilliesa: pobeda Alijanse pod Marlboroughom u Španskoj Nizozemskoj (Belgiji), koju Francuzi moraju napustiti
* 24/[[25. 5.]] - Izgorjela [[Crkva sv. Vlaha u Dubrovniku]] - nova je izgrađena 1715.
Linija 38 ⟶ 39:
* [[2. 7.]] - Dona Beatriz [[Kimpa Vita]], predvodnica [[antonijanizam|antonijanizma]], spaljena kao jeretik u [[Kraljevina Kongo|Kraljevini Kongo]].
* [[9. 7.]] - Petar Jagodić zvani Kuridža, pokretač [[Kuridžina buna|pobune iz 1704]], osuđen u Veneciji na 40 godina zatvora u "mraku", što je u celini izdržao (umro 1749. u Zadru)<ref>Računica, Aleksije. ''Razlozi seobe Srba iz Dalmacije u Rusko carstvo tokom 18. vijeka'', rastko.rs</ref>.
* 10. 7. - [[Grace Sherwood]] se smatra poslednjom ženom osuđenom za veštičarenje u Virdžiniji, nakon suđenja vodom.
* [[15. 7.]] - Car Josif I naredio da se patrijarhu Arseniju ustupi spahiluk Dalj kod Osijeka.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 48</ref>
* [[22. 7.]] - Poslije tromjesečnih pregovora utanačen tekst [[Zakoni o Uniji 1707.|Sporazuma o Uniji]] između [[Kraljevina Engleska|Kraljevine Engleske]] i [[Kraljevina Škotska|Kraljevine Škotske]] koji će tokom sljedećih mjeseci biti poslan na ratifikaciju njenim parlamentima - Škotska priznaje hanoversko nasleđivanje kraljice Ane i dobija pristup kolonijalnim tržištima.
Linija 60 ⟶ 62:
* [[13. 10.]] - Ugovor iz Altranstädta: August Jaki sklapa mir sa Švedskom, odriče se poljske krune (30. 11.) i savezništva sa Rusijom (preokrenuto 1709). Rusija je ostala jedini protivnik Karla XII.
* [[20. 10.]] - Rakoci i treći put poziva Hrvate da mu se pridruže.<ref>''Historija n. J. II'', 1018</ref>
* [[22. 10.]] - Petar Veliki opseo švedski [[Viborg]], ali moraju otići 6. novembra (grad će biti zauzet 1710).
* [[29. 10.]] - Bitka kod Kalisza, koja se nije trebala dogoditi, beskorisna rusko-saksonska pobeda nad Šveđanima u Poljskoj, sa oko 3.300 mrtvih na obe strane.
* jesen<ref>[https://www.rastko.rs/antropologija/ljcerovic_srbi_slv.html Srbi u Slovačkoj]. rastko.rs</ref> - Puk. [[Jovan Monasterlija]] stradao od povrede u lovu.
* [[3. 11.]] - [[Sulmona, L'Aquila|Sulmona]] u Abruzzu razorena u zemljotresu, stradalo preko hiljadu ljudi.
* [[6. 11.]] - Englezi pokušali zauzeti španski [[Santa Cruz de Tenerife]] - grad je dobio drugu lavlju glavu na grbu.
* [[7. 11.]] (26. 10. po j.k.) - Patrijarh Arsenije III umro u Beču - sahranjen je u Krušedolu 24. 11. (5. 12.)<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 50</ref>
* 28. 11. - Pruski krunski princ [[Friedrich Wilhelm I.|Friedrich Wilhelm]] se oženio svojom rođakom [[Sophie Dorothea von Hannover|Sophie Dorothejom Hannoverskom]], mlađom sestrom [[George II od Velike Britanije|Georga]], budućeg britanskog kralja.
* [[9. 12.]] - Umro portugalski kralj [[Pedro II]], nasleđuje ga [[João V]], nazvan Velikodušni ili Portugalski Kralj Sunce (do 1750).
Linija 81 ⟶ 87:
* Iz Skradinske biskupije javljaju da se u tridesetak sela naselilo više od 10.000 "šizmatika" iz Panonije, begunaca od Rakocijevog ustanka.<ref>''Istorija s. n.'' IV-2, 13</ref>
* U [[Budim]]u ima 536 srpskih poreskih glava, skoro sve su zanatlije.
* Danski robovski brod ''Kron-Printzen'' potonuo sa 820 robova.
* Nauka i tehnika:
** U delu ''Synopsis Palmariorum Matheseos'', [[William Jones]] koristi znak [[Pi|π]] za odnos prečnika i obima kruga, od grčkog περιφέρεια - "periferija". [[John Machin]] je izračunao vrednost broja na 100 decimala.
** [[Francis Hauksbee]] napravio "indukcionu mašinu" (arhaički ''influence machine''),
** [[Giovanni Battista Morgagni]] objavljuje ''Adversaria anatomica'', svoj prvi rad iz ljudske anatomije.
| |||