1934 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 9:
* 1. 1. - Na Jamajci uhapšen jedan od osnivača [[Rastafarijanstvo|rastafarijanstva]] [[Leonard Howell]], optužen za pobunu.
* [[2. 1.]] - Pronađena sumerska [[Vaza iz Warke]].
* [[3. 1.]] - Liberal [[Gheorghe Tătărescu]] novi [[Kraljevina Rumunjska|rumunjski]] premijer umjesto potkraj prošle godine ubijenog [[Ion G. Duca|Iona Duce]] (1934-37 i 1939-40)
* [[4. 1.]] - Ispred jugoslovenskog konzulata u [[Klagenfurt]]u eksplodirala bomba<ref>{{cite journal |last= |first= |date=January 5, 1934 |title=Bomb Jugo-Slav Consulate in Austria; Nazis Blamed |url= |journal=[[Chicago Tribune|Chicago Daily Tribune]] |location=Chicago |publisher=[[Tribune Publishing Company|Chicago Daily Tribune]] |page=p. 1 |accessdate= }}</ref>.
* [[6. 1.]] - Završeno primirje u [[Rat za Čako|Ratu za Čako]], paragvajska vojska nastavlja napredovanje protiv bolivijske.
Linija 16 ⟶ 17:
* [[15. 1.]] - Komandant kubanske vojske [[Fulgencio Batista]] iznudio odlazak predsednika [[Ramón Grau|Ramóna Graua]].
* 15. 1. - Nepalsko-biharski zemljotres, najmanje 6.000 mrtvih.
* [[26. 1.]] - Potpisan [[Nemačko-poljski pakt o nenapadanju]] - priznate granice, okončan carinski rat (odbačen od Hitlera 1939).
* [[26. 1.]] - [[10. 2.]] - [[XVII kongres SKP(b)]]: na izboru za Centralni komitet, [[Staljin]] dobio mnogo više negativnih glasova od šefa lenjingradske partije [[Sergej Kirov|Sergeja Kirova]]; od 139 izabranih u CK, 97 ubijeno u vreme [[Velika čistka|Velike čistke]] 1937-39.
[[Datoteka:Nikola Uzunovic facingright.jpg|mini|150px|left|[[Nikola Uzunović]], premijer KJ jan. - dec. 1934.]]
Linija 29 ⟶ 30:
[[Datoteka:Entente Balkanique.png|mini|220px|[[Balkanski pakt (1934)]]]]
* [[13. 2.]] - Sovjetski brod [[Čeljuskin (brod)|Čeljuskin]] stradao od leda u [[Čukotsko more|Čukotskom moru]], posada spasena u aprilu.
* [[12.2.|12]] - [[16. 2.]] - [[Austrijski građanski rat]] između socijaldemokrata i diktatorske vlade [[Engelbert Dollfuss|Engelberta Dolfusa]] - nekoliko stotina mrtvih zabranjena socijaldemokratska partija i s njom povezani sindikati.
* februar - Iračka vlada predviđa regrutaciju i širenje vojske, čemu se Kurdi i šiitski Arapi protive.
* [[21. 2.]] - U [[Nikaragva|Nikaragvi]] ubijen revolucionar [[Augusto César Sandino]], simbol otpora američkoj dominaciji; ubijen je od strane Nacionalne garde budućeg diktatora [[Anastasio Somoza García|Anastasija Somose]].
* [[22. 2.]] - Prikazan film ''[[It Happened One Night]]''.
* [[23. 2.]] - [[Leopold III od Belgije]] stupio na presto nakon smrti oca [[Albert I od Belgije|Alberta I]] (1934-50, od 1940. pod okupacijom, od 1944. sa regentom).
* [[25. 2.]] - Levičarski nadrealisti na čelu sa [[André Breton]]om "sude" [[Salvador Dalí|Salvadoru Dalíju]].
* [[27. 2.]] - [[Georgi Dimitrov]] i još dvojica bugarskih komunista izručeni iz Berlina u Moskvu, jer su dobili sovjetsko državljanstvo nakon oduzetog bugarskog.
Linija 42 ⟶ 43:
* [[2. 3.]] - U [[Francuski protektorat u Tunisu|francuskom Tunisu]] osnovana nacionalistička partija [[Neo Destour]] - vladajuća partija nezavisnog Tunisa 1956-2011, pod različitim imenima.
* [[8. 3.]] - Švedski princ [[Sigvard Bernadotte]] se oženio pučankom, zbog čega će izgubiti titulu.
* [[12. 3.]] - Državni starešina (šef države i vlade) [[Estonija|
* [[16. 3.]] - [[6. dodjela Oscara]]: najbolji film je ''[[Cavalcade (film)|Cavalcade]]''.
* [[17. 3.]] - Potpisani [[Rimski protokoli (1934)|Rimski protokoli]], Austrija, Mađarska i Italija protiv Nemačke i Jugoslavije.
Linija 64 ⟶ 65:
=== Maj/Svibanj ===
[[Datoteka:Bonnieclyde f.jpg|mini|140px|[[Bonnie i Clyde]]]]
* [[1. 5.]] - Novi ustav Austrije: klerikalno-[[Austrofašizam|
* [[4. 5.]] - Prikazan film ''[[Manhattan Melodrama]]''.
* [[5. 5.]] - Obnovljen [[Sovjetsko-poljski pakt o nenapadanju]] iz [[1932]].
* 10. - 25. 5. - [[Rat za Čako]]: Bitka kod Cañada Strongest je najveća bolivijska pobeda u ovom ratu sa Paragvajom.
* [[15. 5.]] - [[Latvija|Latvijski]] premijer [[Kārlis Ulmanis]] zavodi ratno stanje i raspušta parlament (do okupacije 1940).
* [[maj]] - Najezda "[[golubačka mušica|golubačke mušice]]" u Srbiji<ref>"Politika", 9. maj 1934, [http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Novine_i_casopisi/Politika_1904-1941/1934/5/9?pageIndex=00005 str. 5], ili od 12. maja, [http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Novine_i_casopisi/Politika_1904-1941/1934/5/12?pageIndex=00004 str. 4].</ref>
* [[19. 5.]] - U Bugarskoj državni udar organizacije [[Zveno]] i Vojnog saveza uz pomoć vojske, predsednik vlade [[Kimon Georgijev]]. Pomirljivo sa Jugoslavijom.
Linija 79 ⟶ 81:
* [[1. 6.]] - Dr. [[Alojzije Stepinac]] određen od [[Pio XI.|Pija XI]] za biskupa-koadjutora zagrebačkom nadbiskupu [[Antun Bauer|Baueru]] (uz pristanak kralja Aleksandra).
* 1. 6. - Stupio na snagu jugoslovensko-nemački trgovinski sporazum, potpisan 1. maja/svibnja.
* [[3. 6.]] - Železnički most preko Save spaja [[Klenak]] i [[Šabac]], istog dana u Šapcu osvećena kosturnica i spomenik žrtvama rata.
* [[5. 6.]] - [[Društvo naroda]] skida s dnevnog reda [[mađarska|mađarsku]] tužbu protiv Jugoslavije u vezi pograničnih incidenata (15 mrtvih) i 2600 mađarskih dvovlasnika koji nemaju ulaza u Jugoslaviju; jugoslovenska strana odgovara da su problemi počeli [[1932]]. osnivanjem [[ustaše|terorističkog]] logora u [[Janka Pusta|Janka Pusti]].
* [[5. 6.|5]] - [[9. 6.]] - Uragan ubija najmanje 1.000 ljudi u Centralnoj Americi.
* [[6. 6.]] - [[New Deal]]: zakonom osnovana Komisija za obveznice i berzu SAD (''U.S. Securities and Exchange Commission'').
* [[9. 6.]] - Prva pojava [[Paja Patak|Paje/Paška Patka]].
* 9. 6. - Uspostavljeni diplomatski odnosi Rumunije i SSSR.
* [[10. 6.]] - Finale Svetskog fudbalskog kupa u Rimu: Italija - Čehoslovačka 2:1.
* [[11. 6.]] - Prva pojava stripa [[Mandrak]].
Linija 177 ⟶ 181:
=== Tokom/Tijekom godine ===
* Smatra se da su posle 146 godina okončani [[Australijski pogranični ratovi]] između [[Aboridžini Australije|Aboridžina]] i belih naseljenika.
| |||