Tamil Nadu – razlika između verzija

| colspan="2" align="center" bgcolor="#E8E8E8" | <center>[[imageDatoteka:India_Tamil_Nadu_locator_map.svg |250px|Položaj Tamil Nadua u Indiji]]</center>

'''Tamil Nadu''' je savezna država [[Indija|Indije]] sa površinom od 130.058 km² i 62.110.839 stanovnika (stanje: 1. jan. 2001). Nalazi se na samom jugu Indije i graniči se sa [[Kerala|Keralom]], [[Karnataka|KarnKarnatakom]]atakom , [[Pondišeri]]jem i [[Andra Pradeš]]om. Sa [[Šri Lanka|Šri Lankom]] , koja ima značajnu tamilsku manjinu, graniči se na moru. Po industrijalizaciji je druga država Indije, a ima i najviše urbanog stanovništva. Za razliku od ostalih delova Indije Tamil Nadu najviše kiše dobija od severoistočnog monsuma od oktobra do decembra.

[[imageDatoteka:Brihadeshwara_front_right.jpg|thumb|left|Prednji pogled na glavni [[Brihadesvarar hram]]]]

== Istorija ==

Arheološki nalazi potvrđuju da je područje bilo nastanjeno od predistorijskog vremena. Tri čuvene dinastije su vladale područjem: [[Čera]], [[Čola]] i [[Pandija]]. Rane Čole su vladale od 1. do 4. veka posle Hrista. Najčuveniji kralj toga perioda je [[Karikala Čola]], koji je proširio Čola teritorije do Kančipurama. Na vrhuncu moći Čola kraljevi su raširili uticaj i na [[Šri Lanka|Šri Lanku]] i stotine kilometara preko severne granice. Oko 3. veka posle Hrista Čole su gubile moć. Kalabrasi su izvršili invaziju i pobedili su tamilsko kraljevstvo i posle toga su vladali tri veka. Njih pobeđuju u 6. veku Palavasi na severu i Pandije na jugu. Oko [[580.]] Palavasi se počinju isticati i vladaju jugom 150 godina. Oni su bili veliki graditelji hramova. Vladali su velikim delom Tamil Nadua i Kančipurama kao svojom bazom. [[Dravidska arhitektura]] dolazi do izražaja tokom toga perioda.

je klasičan primer veličanstvene arhitekture Čola carstva. Drugi primer je [[Čidambaram hram]] u srcu grada hramova Čindambarama. Oko 13. veka opadala je moć Čola carstva. Ponovo se uzdižu Pandije u ranom 14. veku. To je kratko trajalo, jer su ih pokorili muslimanski Kildži osvajači [[1316.]] Maduraj je bio osvojen, a invaziona vojska osniva Maduraj sultanat. Te muslimanske invazije su izazvale osnivanje Vidžajanagara carstva na [[Dekan]]u. To carstvo je oko [[1370.]] zauzelo Tamil Nadu. Kada je opala moć Vidžajanagara carstva u 16. veku, njihovi guverneri, koje su oni postavili, Najak guverneri, počeli su proglašavati nezavisnost. Najak od Maduraja i najak od Tandžavura su bili najmoćniji i rekonstruirali su neke od najstarijih hramova.

Oko [[1609.]] Holanđani su uspostavili bazu u Pulikatu. [[Britanska istočnoindijska kompanija]] je [[1639.]] osnovala naselje u današnjem [[Čenaj]]u, tj. [[Madras]]u. Britanci su koristili male svađe među lokalnim vladarima i širili su svoju sferu. Britanci su ratovali i reducirali su francuske dominione u Indiji samo na Pondišeri. Svoju vlast u južnoj Indiji konsolidovali su Madraskim Predsedništvom. Kada je Indija postala nezavisna [[1947.]] to postaje Madraska država, koja je sadržavala današnji Tamil Nadu, obalni [[Andra Pradeš]], severnu [[Karnataka|Karnataku]] i delove [[Kerala|Kerale]]. Kasnije je to [[1968.]] razcepljeno po jezičnim linijama, tako da je osnovana država Tamil Nadu.

== Geografija ==

Tamil Nadu ima površinu od 130.058 km² i 62.110.839 stanovnika.

Nalazi se na samom jugu Indije i graniči se sa [[Kerala|Keralom]], [[Karnataka|Karnatakom]] , Pondišerijem i [[Andra Pradeš]]om. Sa [[Šri Lanka|Šri Lankom]] , koja ima značajnu tamilsku manjinu, graniči se na moru. Istočno je [[Bengalski zaliv]]. Najjužnija tačka Indijskog poluostrva nalazi se u Tamil Nadu. Tamil Nadu sadrži 90% indijskih rezervi lignita i 45% magnezita.

[[imageDatoteka:Shore_temple.jpg|thumb|right|270px|Hram u [[Mahabalipuram]]u, koji su sagradili Palavasi od 7. do 8. veka]]

== Ekonomija ==

[[imageDatoteka:Tidel_Park_Chennai.jpg|thumb|left|270p|Tidel park u Čenaju je najveći softverski park u Tamil Nadu]]

Grad [[Tripur]] u Tamil Nadu je najveći izvoznik [[tekstil]]a u Indiji. Ponekad se naziva i tekstilna dolina Indije. Izvoz tekstila iz toga grada je u 2004. dostigao 1,1 milijardu $. Izvoz tekstila iz grada [[Karur]]a je 300 milona $. Čenaj je drugi najveći izvoznik [[softver]]a u Indiji. Izvoz softvera iz Tamila Nadua iznosi 2,4 milijarde $ tokom 2004-2005.