1998 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Poništena izmjena 20284889 korisnika 46.17.121.236 (razgovor) |
m Čišćenje |
||
Red 1:
{{godina nav}}
{{Godina u drugim kalendarima|1998}}
Godina '''1998''' ('''[[Rimski brojevi|MCMXCVIII]]''') bila je [[redovna godina koja počinje u četvrtak]] po gregorijanskom kalendaru (link pokazuje kalendar).
<br />
* Međunarodna godina [[okean]]a (UNESCO).
__NOTOC__
== Događaji ==
Red 11:
* 2. 1. - [[Rusija]] počinje sa cirkulacijom novih [[Ruska rublja|rublji]] kako bi se obuzdala [[inflacija]] (1 nova = 1000 starih).
* [[3. 1.]] - [[Patrijarh Pavle]] osuđuje nasilno rasturanje albanskih studentskih demonstracija 30. 12., ali ih poziva i da poštuju državu.
* [[4. 1.]] - Nastavak masakara u [[Alžir]]u: u tri udaljena sela ubijena najmanje 172 meštanina.
* [[7. 1.]] - [[Oslobodilačka vojska Kosova]], koja se proglasila odgovornom za seriju napada na policijske stanice na [[Kosmet|Kosovu i Metohiji]], preuzela je odgovornost i za terorističke akcije u [[makedonija|Makedoniji]], iako je makedonsko Ministarstvo unutrašnjih poslova demantovalo povezanost OVK s bombaškim napadima u Makedoniji.
* [[8. 1.]] - [[Ramzi Yousef]] osuđen na doživotni zatvor zbog organizacije [[Napad na WTC 1993|napada na WTC 1993. godine]].
* 8. 1. - Rasim Gačanović (SDA) gradonačelnik Sarajeva, Ante Zelić (HDZ) zamjenik.
* [[9. 1.]] - [[Živadin Jovanović]] novi šef diplomatije SRJ.
* [[10. 1.]] - Protestni skup Srba u [[Kosovo Polje|Kosovu Polju]] zbog situacije u pokrajini.
* [[12. 1.]] - U [[Beograd]]u počeo štrajk [[Gradsko saobraćajno preduzeće|Gradskog saobraćajnog preduzeća]]. Prvi put u stogodišnjoj istoriji javnog prevoza na beogradske ulice nije izašlo nijedno vozilo GSP (sedam dana totalnog štrajka i sedam sa minumumom procesa rada).
* 12. 1. - Počeli protesti pristalica [[Momir Bulatović|Momira Bulatovića]] u [[Podgorica|Podgorici]], koji osporavaju izbor [[Milo Đukanović|Mila Đukanovića]] za predsednika [[Crna Gora|Crne Gore]].
* 12. 1. - [[Dragan Kalinić]] ostaje predsednik skupštine RS, SDS odbija ponudu mandatara [[Mladen Ivanić|Mladena Ivanića]].
* 12. 1. - 19 evropskih država potpisalo dokument o zabrani [[kloniranje|kloniranja]] ljudskih bića.
* [[14. 1.]] - Pro-bulatovićevski demonstranti pokušali da zauzmu zgradu vlade u Podgorici, više desetina povređenih, uglavnom policajaca.
* [[15. 1.]] - Inauguracija [[Milo Đukanović|Mila Đukanovića]] za predsednika [[Crna Gora|Crne Gore]] (do [[2002]]). Predsednik Jugoslavije [[Slobodan Milošević]] nikada nije priznao pobedu Đukanovića, što je saveznu državu dovelo u stanje provizorijuma, koje se održalo i po odlasku Miloševića sa vlasti, u oktobru [[2000]].
* 15. 1. - [[Mirna reintegracija hrvatskoga Podunavlja|Mirna reintegracija]] Istočne [[Slavonija|Slavonije]] i [[Podunavlje|Podunavlja]] u [[Hrvatska|Hrvatsku]].
[[Datoteka:Eastern Slavonia, Baranja and Western Syrmia 1.jpg|thumb|180px|Istočna Slavonija, Baranja i Zapadni Srem]]
* [[januar]] - Kurs [[jugoslovenski dinar|dinara]] pao na 6,6 za marku pa se stabilizovao na 5,5.
* [[16. 1.]] - Eksplozija u rudniku mrkog uglja u Čitluku kod [[Sokobanja|Sokobanje]], poginulo 29 rudara.
* [[17. 1.]] - Američka web-stranica ''[[Drudge Report]]'' prva objavljuje vijest o tome da je američki predsjednik [[Bill Clinton]] u Bijeloj kući održavao seksualne odnose sa stažisticom [[Monica Lewinsky|Monicom Lewinsky]], kao i da je časopis ''[[Newsweek]]'' odbio o tome objaviti članak [[Michael Isikoff|Michaela Isikoffa]]. Tako američka i svjetska javnost prvi put doznaje za skandal koji će postati poznat kao ''[[Monicagate]]''.
* [[18. 1.]] - [[Milorad Dodik]] prvi put izabran za premijera [[Republika Srpska|RS]], nakon što su sednicu napustili poslanici SDS i SRS.
* [[21. 1.]] - U [[Bosna i Hercegovina|Bosni i Hercegovini]] predstavljen dizajn [[konvertibilna marka|konvertibilne marke]], nove zajedničke monete za oba entiteta.
* 21. 1. - Na poziv [[Kuba|kubanskog]] predsednika [[Fidel Kastro|Fidela Kastra]] papa [[Jovan Pavle II]] počeo petodnevnu istorijsku posetu toj komunističkoj zemlji.
Red 34:
* [[22. 1.]] - [[SFOR]] uhapsio [[Goran Jelisić|Gorana Jelisića]] u Bijeljini.
* [[26. 1.]] - [[Monicagate]]: Bill Clinton pred TV-kamerama kategorički poriče da je imao ikakve seksualne odnose sa Monicom Lewinsky.
* [[28. 1.]] - Savet Evrope osuđuje beogradsku "politiku represije" na Kosovu.
* 28. 1. - U [[Indija|Indiji]] na smrt osuđeno svih 26 optuženih za učešće u zaveri i ubistvu bivšeg premijera [[Radživ Gandi|Radživa Gandija]].
* [[31. 1.]] - Skupština [[Republika Srpska|Republike Srpske]] izglasala premještanje glavnog grada s [[Pale|Pala]] u [[Banja Luka|Banju Luku]].
Red 42:
* [[2. 2.]] - Uvedene neutralne [[Registarske oznake motornih vozila u Bosni i Hercegovini|registarske tablice u BiH]].
* [[3. 2.]] - [[Katastrofa žičare u Cavaleseu]], prilikom koje američki vojni avion izaziva smrt 20 ljudi.
* [[4. 2.]] - Nova [[zastava Bosne i Hercegovine]], po odluci visokog predstavnika [[Karlos Vestendorp|Vestendorpa]].
* 4. 2. - Eksplodirala kašikara u učionici Druge ekonomske škole u Beogradu - 20 povređenih učenika, petoro teže.
* 4. 2. - Zemljotres u severoistočnom [[Afganistan]]u, 5.000+ mrtvih.
* [[5. 2.]] - Nova, koaliciona, vlada [[Crna Gora|Crne Gore]], na čelu [[Filip Vujanović]].
* [[februar]] - Posle 20 godina vraćeni kontrolori karata u beogradski GSP. [http://www.yurope.com/nasa-borba/arhiva/Feb98/2002/2002_23.HTM]
* [[7.2.|7]] - [[8. 2.]] - Koncerti [[Đorđe Balašević|Đorđa Balaševića]] u [[sarajevo|sarajevskoj]] Skenderiji.
* [[7.2.|7]] - [[22. 2.]] - [[Zimska Olimpijada 1998]] u Naganu.
* [[9. 2.]] - [[Gruzija|Gruzijski]] šef države [[Eduard Ševarnadze]] preživljava pokušaj atentata u [[Tbilisi]]ju.
* [[12. 2.]] - Uhapšen [[Smiljko Kostić]], direktor Duvanske industrije Niš.
* [[16. 2.]] - [[Momir Talić]] imenovan za načelnika generalštaba VRS nakon Pera Čolića.
* [[17. 2.]] - [[Milorad Dodik]], premijer RS, u 3-dnevnoj poseti SAD.
* [[18. 2.]] - [[Momir Bulatović|Momirovo]] krilo DPS upisano u registar kao [[Socijalistička narodna partija Crne Gore]].
* [[19. 2.]] - U Beogradu uhapšen [[Nenad Đorđević]], bivši direktor Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje i potpredsednik [[Jugoslovenska levica|Jugoslovenske levice]] (pušten tri dana kasnije).
* 19. 2. - Na [[Novi Zeland|Novom Zelandu]] započinje [[Aucklandska elektroenergetska kriza 1998|elektroenergetska kriza]] zbog koje će grad Auckland čak 66 dana biti bez struje.
* [[20. 2.]] - Sindikalni protest u Zagrebu, povređeno nekoliko demonstranata i policajaca.
* 20. 2. - [[Kriza razoružanja Iraka]]: [[Sadam Husein]] sklopio dogovor sa [[Kofi Annan]]om - inspektori se vraćaju u Bagdad, čime je prevenirana anglo-američka vojna akcija.
* [[21. 2.]] - Kongres HDZ, [[Franjo Tuđman]] ostaje na čelu stranke, kritiziran njegov govor o Bosni.
* [[24. 2.]] - Penzioneri, taksisti i autoprevoznici blokirali centar Beograda.
* [[28. 2.]] - [[Masakr u Likošanima]] kod Glogovca - ubijeno nekoliko članova porodice Ahmeti nakon ubistva četvorice srpskih policajaca, deo [[Masakri u Drenici|dešavanja u Drenici]].
* od februara - [[OVK]] počinje [[Rat na Kosovu|oružanu kampanju]] na [[Kosovo|Kosovu]] - ubijanje policajaca, Srba i ne-Albanaca civila i OVK-u nelojalnih Albanaca. Srpske vlasti uzvraćaju, pri čemu stradaju i civili.
Red 68:
* [[5. 3.]] - [[Napad na Prekaz]]: protivnapad srpske policije na [[Adem Jašari|Adema Jašarija]] u [[Donje Prekaze|Donjem Prekazu]] ([[Drenica]]) - gine on ali i 52-oje članova njegove porodice.
* [[9. 3.]] - [[Kontakt grupa]] u Londonu zahteva od Miloševića hitno rešenje kosovskog problema, dat rok od 10 dana za povlačenje specijalne policije i obustavu akcija protiv civilnog stanovništva itd.
* [[13. 3.]] - [[Jiří Dienstbier]] je imenovan za novog izaslanika UN za ljudska prava u bivšoj Jugoslaviji.
* [[19. 3.]] - U Prištini demonstriraju Albanci ali i Srbi i Crnogorci, mestimično sukobi.
* [[22. 3.]] - Paralelni albanski izbori na Kosovu, [[Ibrahim Rugova]] proglašava da je reizabran.
* [[23. 3.]] - [[70. dodjela Oscara]]: ''[[Titanic (1997 film)|Titanic]]'' osvaja rekordnih 11 [[Oscari|Oscara]] od 14 nominacija, ''[[Good Will Hunting]]'' i ''[[L.A. Confidential (film)|L.A. Confidential]]'' po dve nagrade od devet nominacija, ''[[As Good as It Gets]]'' dve od sedam.
Red 80:
=== April/Travanj ===
* [[1. 4.]] - Zvanična devalvacija dinara: sa 3,3 na šest za nemačku marku.
* [[5. 4.]] - Otvoren [[most Akashi Kaikyō]], [[viseći most]] sa najvećim rasponom - 1.991 m.
* [[6. 4.]] - Prvi broj "[[Jutarnji list|Jutarnjeg lista]]" u Hrvatskoj.
* 6. 4. - [[Pakistan]] testira rakete srednjeg dometa.
* [[8. 4.]] - SFOR u Prijedoru uhapsio Miroslava Kvočku i Mladena Radića u vezi sa Omarskom.
* [[10. 4.]] - Potpisan [[Sporazum od Velikog petka]] (ili Belfastski sporazum) o položaju [[Severna Irska|Severne Irske]].
* [[15. 4.]] - U [[Drvar]]u ubijen stariji srpski par.
* [[16. 4.]] - Vojska Jugoslavije zaplenila veću količinu oružja na granici u reonu Đakovice, nakon razmene vatre.
* [[20. 4.]] - Počele ekshumacije masovnih grobnica kod [[Srebrenica|Srebrenice]].
* 20. 4. - Prvi broj lista "[[Glas javnosti]]" (prvih dana pod imenom "Novi Blic").
* 20. 4. - Bačene bombe na srpski izbeglički kamp u Babaloću kod Dečana.
* 22 - [[23. 4.]] - Napadnuti graničari Vojske Jugoslavije u reonu karaule Košare na Kosovu tokom pokušaja infiltracije iz Albanije, ubijena 23 terorista.
* [[23. 4.]] - U Srbiji [[Referendum o učešču stranih predstavnika u rešavanju problema na Kosovu i Metohiji 1998.|Referendum o učešču stranih predstavnika u rešavanju problema na Kosovu i Metohiji]] - 95% protiv.
Red 96:
=== Maj/Svibanj ===
* [[1. 5.]] - [[Dinko Šakić]] uhapšen u Argentini, nakon što je u Hrvatskoj podignuta optužnica.
* [[3. 5.]] - Umro [[Gojko Šušak]], hrvatski ministar obrane.
* [[4. 5.]] - Borbe kod [[Ponoševac|Ponoševca]] blizu Đakovice.
* 4. 5. - [[Hrvoje Šarinić]] napušta položaj predstojnika Ureda predsjednika (posljedice afere Dubrovačka banka).
* 7-[[8. 5.]] - Četvrta donatorska konferencija za [[BiH]] u Briselu - 1,25 mlrd. dolara.
* [[9. 5.]] - OVK odbila srpski napad na [[Lapušnik]] (opština [[Glogovac]]) i napravila logor za Srbe i njoj nelojalne Albance, desetorica ubijena pri povratku srpskih snaga [[26. 7.]] (optužnica [[ICTY]]).
Red 105:
* 9. 5. - [[Pjesma Eurovizije 1998.|Pjesma Eurovizije]] u Birminghamu: [[Dana International]], [[transseksualac]] iz [[Izrael]]a, prvo mjesto, [[Danijela Martinović]] iz Hrvatske 5. ("Neka mi ne svane").
* [[11. 5.|11.]] i [[13. 5.]] - ''Pokhran-II'': [[Indija]] vrši pet nuklearnih testova, uključujući eksploziju [[nuklearna fuzija|termonuklearne bombe]], nakon čega joj [[SAD]] i [[Japan]] uvode ekonomske sankcije.
* [[13.5.|13]] - [[14. 5.]] - U [[Indonezija|Indoneziji]] neredi protiv stanovnika kineskog porekla - uništavanje imovine, ubijeno i silovano preko 1.000 osoba.
* [[15. 5.]] - Sastanak Miloševića i Rugove u Beogradu, dogovoreno da otpočnu srpsko-albanski razgovori (suspendovan embargo na investicije u SRJ).
* 15. 5. - Većina RTV stanica članica [[ANEM]]-a ostalo bez dozvole za emitovanje.
* [[20. 5.]] - [[Momir Bulatović]] izabran za novog premijera [[SRJ]], dva dana nakon što je na njegov predlog izglasano nepoverenje [[Radoje Kontić|Radoju Kontiću]] - u Crnoj Gori izjavljuju da neće priznavati novu vladu.
* [[21. 5.]] - Predsednik Indonezije [[Suharto]] daje iznuđenu ostavku nakon 31 godine na vlasti, nasleđuje [[B. J. Habibie]].
* [[24. 5.]] - Ofanziva srpskih snaga protiv OVK oko Kline, Đakovice, Dečana, Srbice; albanski izvori izveštavaju o hiljadama izbeglica.
* [[26. 5.]] - U Srbiji donet Zakon o univerzitetu, kojim je vlada Srbije ovlašćena da postavlja najznačajnije funkcionere - nezadovoljstvo i protesti.
* [[28. 5.]] - ''Chagai-I'': [[Pakistan]], odgovarajući na indijske testove, [[nuklearni test|detonira]] 5 nuklearnih bombi, izazivajući sankcije SAD i zapadnih zemalja (dva dana kasnije i ''Chagai-II'').
* [[30. 5.]] - Zemljotres u severnom Afganistanu, preko 5.000 mrtvih.
* [[31. 5.]] - [[Datoteka:Coat of arms of Montenegro (1992-2004).svg|22px|Crna Gora]] Parlamentarni izbori u Crnoj Gori: Koalicija "Da živimo bolje" ([[Milo Đukanović]]) 49,5%, Socijalistička narodna partija (Momir Bulatović) 36% glasova.
Red 120:
=== Jun/Juni/Lipanj ===
* [[2. 6.]] - Rojters javlja da je srpska policija očistila [[Dečani|Dečane]] od separatista - granatirani to mesto i okolna sela, talas izbeglica u Albaniji.
* 2. 6. - Na Tajvanu otkriven [[CIH (kompjuterski virus)]].
* [[3. 6.]] - [[Željeznička nesreća u Eschedeu]] u kome je poginula 101 osoba postaje najveća željeznička katastrofa u historiji moderne Njemačke.
* [[7. 6.]] - Počinje građanski rat u [[Gvineja Bisau|Gvineji Bisau]] (do '99).
* [[8. 6.]] - Opet embargo na ulaganja u SRJ zbog pogoršane situacije na Kosovu i "novog talasa etničkog čišćenja".
* 8. 6. - Glumac [[Charlton Heston]] postaje predsjednik [[National Rifle Association|Nacionalnog udruženja pušaka]] (NRA), vodeće [[SAD|američke]] organizacije za [[pravo na oružje]].
Red 128:
* [[14. 6.]] - Protest roditelja vojnika u [[Kragujevac|Kragujevcu]], narednih dana i u drugim mestima SRJ.
* [[15. 6.]] - Pred. Milošević u poseti Moskvi.
* 15. 6. - SFOR u Foči uhapsio [[Milorad Krnojelac|Milorada Krnojelca]] zbog optužbe ICTY.
* [[jun]] - Nekoliko opozicionih partija u Srbiji se neformalno udružuje u [[Savez za promene]].
* [[16. 6.]] - Sa čela skupštine RS smenjeni [[Dragan Kalinić]] i [[Nikola Poplašen]], izabrani [[Petar Đokić]] (SPRS) i Safet Bićo.
* [[22. 6.]] - [[Konvertibilna marka]] ušla u opticaj u BiH.
* 22. 6.? - OVK zauzela površinski rudnik uglja [[Belaćevac]], zarobljeni srpski radnici verovatno ubijeni. [[Vojska Jugoslavije|VJ]] povratila rudnik [[30. 6.]]
* [[24. 6.]] - [[Ričard Holbruk]] se u [[Junik]]u (op. [[Đakovica]]) sastao sa lokalnim komandantom OVK, obilazi i Dečane.
* [[25. 6.]] - [[Microsoft]] izdaje prvo izdanje [[Windows 98]].
* [[27. 6.]] - Osnovana [[Nova hrvatska inicijativa]] ([[Krešimir Zubak]] i otcepljeni dio HDZ BiH).
* [[29. 6.]] - [[Slavko Dokmanović]], bivši gradonačelnik [[Vukovar]]a, izvršio samoubistvo u zatvorskoj jedinici [[ICTY]]-ja, čekajući na izricanje presude.
* [[30. 6.]] - [[Joseph Estrada]] je novi predsednik [[Filipini|Filipina]] (do [[2001]]).
=== Jul/Juli/Srpanj ===
* [[1. 7.]] - Stupio na snagu "preventivni ogranak" [[Pakt stabilnosti i rasta|Pakta stabilnosti i rasta]] unutar [[Evropska ekonomska i monetarna unija|Evropske ekonomske i monetarne unije]].
* [[3. 7.]] - Policija deblokirala selo Kijevo kod Kline nakon mesec dana u okruženju OVK.
* [[4. 7.]] - [[Hrvatska nogometna reprezentacija]] pobijedila [[Njemačka nogometna reprezentacija|Njemačku]] sa 3:0 u [[Lyon]]u ([[Francuska]]) u četvrtfinalu SP 1998. Ta utakmica proglašena je najvećom utakmicom u povijesti Hrvatske nogometne reprezentacije. Jedna Muslimanka poginula u slavljeničkoj paljbi u Mostaru.
* [[6. 7.]] - Biački pokolj - [[Indonezija|Indonežanska]] vojska prekida demonstracije na otoku [[Biak (otok)|Biak]].
* 6. 7. - Otvoren novi hongkonški aerodrom na [[Chek Lap Kok]]u.
* [[7. 7.]] - Otvoren [[mostar]]ski aerodrom.
* [[11. 7.]] - [[Hrvatska nogometna reprezentacija]] osvojila treće mjesto na [[Svjetsko prvenstvo u nogometu - Francuska 1998.|Svjetskom nogometnom prvenstvu]] u [[Francuska|Francuskoj]] pobijedivši [[Nizozemska nogometna reprezentacija|Nizozemsku]] rezultatom 2:1.
* [[12. 7.]] - [[Datoteka:Football pictogram.svg|25px]] Završeno [[Svjetsko prvenstvo u nogometu - Francuska 1998.|Svjetsko prvenstvo u nogometu]]: Francuska - Brazil 3:0; Hrvatska 3, Jugoslavija 10; [[Davor Šuker]] najbolji strelac.
* [[17. 7.]] - Predstavnici 120 zemalja u [[Rim]]u uspostavljaju stalni [[Međunarodni krivični sud]].
* 17. 7. - U [[Sankt Peterburg]]u svečano sahranjeni posmrtni ostaci [[Nikolaj II od Rusije|Nikolaja II]], posljednjeg ruskog cara koga su zajedno s porodicom ubili [[boljševici]] devedeset godina ranije.
* 17. 7. - Podvodnim potresom izazvan [[cunami]] razara 10 sela na obali [[Papua Nova Gvineja|Papue Nove Gvineje]], ostavljajući iza sebe 1500 mrtvih i 2000 nestalih.
* 17. 7. - Sporazum o reprogramiranju 1,71 mlrd. dolara duga SRJ [[Londonski klub|Londonskom klubu]].
* [[18. 7.]] - Najjači u nizu napada UČK na [[Orahovac]] i okolna srpska sela - ubijeno pet Srba, oteto 35, Srbi proterani iz Retimlja i Opteruše.
* 21/[[22. 7.]] - Tri eksplozije u [[Makedonija|Makedoniji]], kod Tabanovaca uništena lokomotiva međunarodnog voza.
* [[22. 7.]] - OVK se povukla iz centra Orahovca, na nekoliko dana zauzela [[manastir Zočište]].
* [[26. 7.]] - Štrajk u gradskom prevozu u Beogradu, uvedena prinudna uprava u GSP.
* [[27. 7.]] - Bivša stažistikinja u Beloj kući, Monika Luinski dala je prvu izjavu istražiteljima i time prekinula šestomesečnu ćutnju u vezi sa ljubavnom aferom sa američkim predsednikom [[Bil Klinton|Bilom Klintonom]].
* 27. 7. - Početak redovne železničke linije [[Sarajevo]]-[[Čapljina]].
* [[28. 7.]] - U Republici Srpskoj smenjeni urednici u 16 opštinskih RTV stanica.
* 28. 7. - Srpske snage povratile [[Mališevo]], opsedaju [[Junik]].
* [[srpanj]] - Zakon o obavezama i pravima drzavnih duznosnika - plaća Predsjednika Republike 110.000 kuna (16.566 dolara) bruto.
* [[jul]] - Otkupna cena za pšenicu u Srbiji 1,1 do 1,2 dinara/kg.
Red 166:
=== Avgust/August/Kolovoz ===
* [[1. 8.]] - U haškom pritvoru umro Milan Kovačević, bivši upravnik bolnice u [[Prijedor]]u.
* [[2. 8.]] - Počinje ''[[Drugi rat u Kongu]]'' (do [[2003]]), najsmrtonosniji sukob nakon Drugog svetskog rata.
* [[7. 8.]] - U simultanim napadima na [[SAD|američka]] veleposlanstva u [[Nairobi]]ju ([[Kenija]]) i [[Dar es Salaam]]u ([[Tanzanija]]) 224 mrtvih. Napadi povezani sa [[Osama bin Laden|Osamom bin Ladenom]].
* 7. 8. - Na Palama ubijen Srđan Knežević, zamenik šefa policije u Srpskom Sarajevu.
* 7/[[8. 8.]] - U kragujevačkoj kafani sa dvojicom prijatelja ubijen Slobodan Miljković Lugar, haški optuženik.
* [[9. 8.]] - [[Datoteka:Basketball_pictogram.svg|25px]] U Atini završeno svetsko prvenstvo u [[košarka|košarci]], Jugoslavija prva, [[Dejan Bodiroga]] [[MVP]], u timu prvenstva još i [[Željko Rebrača]].
* [[12. 8.]] - Autobus sleteo u kanjon [[Morača|Morače]], kod sela Rabuša blizu [[Podgorica|Podgorice]] - poginulo 18 putnika.
* [[15. 8.]] - [[Bombaški napad u Omaghu]]: Auto bomba [[Prava IRA|Prave IRA-e]] detonira u mjestu Omagh i ubija 29 slučajnih prolaznika, uzrokovavši najkrvaviji pojedinaččni teroristički čin [[The Troubles|sjevernoirskog sukoba]].
Red 192:
* [[12. 9.]] - U [[Albanija|Albaniji]] ubijen [[Azem Hajdari]], blizak saradnik opozicionog lidera [[Sali Berisha|Salji Beriše]] - nasilni protesti.
* [[12.9.|12]] - [[13. 9.]] - [[Datoteka:Coat of arms of Bosnia and Herzegovina.svg|22px]] Izbori u [[BiH]]:
** Predsjedništvo BiH - [[Alija Izetbegović]], [[Živko Radišić]] i [[Ante Jelavić]].
** Parlamentarni izbori u BiH, FBiH i RS (42 zastupnika u Zastupničkom domu Parlamenta BiH, 140 zastupnika u Zastupničkom domu [[Federacija BiH|Federacije BiH]] te 83 zastupnika Narodne skupštine RS).
** Birači u Federaciji BiH biraju i zastupnike u deset županijskih skupština.
** Za [[Politika Republike Srpske|predsednika RS]] izabran [[Nikola Poplašen]] ([[SDS BiH|SDS]] + [[SRS]] RS, pobedio Biljanu Plavšić).
* [[23. 9.]] - [[Rezolucija 1199 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija|Rezolucija 1199 SB UN]] o situaciji na Kosovu - traži se primirje.
* [[26. 9.]] - Parlamentarni izbori u [[Slovačka|Slovačkoj]] - stranka autoritarnog premijera [[Vladimír Mečiar|Vladimíra Mečiara]] odnela relativnu pobedu, ali ne može formirati koaliciju (ovim će biti deblokiran put Slovačke u Evropsku uniju).
* 26. 9. - [[Masakr u Gornjem Obrinju]], srpska strana demantuje.
* [[27. 9.]] - [[Parlamentarni izbori u Njemačkoj 1998|Parlamentarni izbori]] u [[Njemačka|Njemačkoj]] u kojoj pobjedu odnose opozicijska [[Socijaldemokratska partija Njemačke]] (SPD) na čelu sa [[Gerhard Schroeder|Gerhardom Schroederom]] i [[Zeleni (Njemačka)|Zeleni]], okončavši tako 16-godišnju vladavinu koalicije [[CSU]]-[[FDP]].
* 27. 9. - [[Google]] postao korporacija.
* [[28. 9.]] - Skupština Srbije odredila [[Zoran Anđelković|Zorana Anđelkovića]] za mandatara Privremenog izvršnog veća na Kosovu, objavljeno okončanje antiterorističkih dejstava, Albancima ponuđena amnestija.
* 28. 9. - Albanski premijer [[Fatos Nano]] dao ostavku, sledi [[Pandeli Majko]].
* [[30. 9.]] - Jak zemljotres registrovan u 00:15 kod [[Mionica|Mionice]] (pl. [[Maljen]]), troje mrtvih od stresa i razaranja.
* 30. 9. - U napadima [[OVK]] u područjima karaula "Košare" i "Morina" kod [[Đakovica|Đakovice]] ubijeno pet vojnika i jedan zastavnik VJ.
Red 208:
=== Oktobar/Listopad ===
* [[1. 10.]] - Savet bezbednosti UN osuđuje "masakre na Kosovu" (ne pominje se krivac, niti odobrava intervencija).
* [[2. 10.]] - Ubijen Musliman povratnik u Mostaru.
* [[5. 10.]] - Odobren početak postupka impičmenta protiv američkog predsednika Klintona.
* 5. 10. - Savezni premijer Bulatović kaže da se SRJ nalazi u neposrednoj ratnoj opasnosti; uveden novi porez za troškove odbrane.
* [[6. 10.]] - [[Matthew Sheppard]], mladi student homoseksualne orijentacije, je otet i pretučen u gradu [[Laramie]] u američkoj državi [[Wyoming]]; nakon smrti od ozljeda šest dana kasnije postaje mučenikom američkog [[LGBT pokret]]a i simbolom borbe da se LGBT osobe zaštite federalnim zakonom o [[zločin iz mržnje|zločinima iz mržnje]].
* [[7. 10.]] - U Srbiji zabranjeno reemitovanje stranih info programa - sledećih dana zabranjeni i neki domaći listovi.
* [[9. 10.]] - Uredba vlade Srbije o posebnim merama u uslovima pretnji oružanim napadima NATO na SRJ.
* 9. 10. - Hrvatska i Vatikan potpisale ugovor o gospodarskim pitanjima (povrat ili nadoknada oduzete imovine).
* [[13. 10.]] - Pod pretnjom bombardovanja, postignut [[Sporazum Holbruk-Milošević]] - [[Kosovska verifikaciona misija|Verifikaciona misija]] [[OEBS]]-a na Kosovu, NATO kontroliše iz vazduha; za OVK sporazum je neprihvatljiv.
* [[14. 10.]] - [[Pavao Miljavac]] novi ministar obrane RH nakon Hebrangove ostavke.
* [[16. 10.]] - Poništen izbor Lejle Šehović za [[Izbor za Miss Hrvatske|Miss Hrvatske]].
* 16. 10. - Bivši [[Čile|čileanski]] diktator [[Augusto Pinochet]] je za vrijeme liječenja u [[UK|Velikoj Britaniji]] uhapšen i smješten u kućni pritvor na temelju optužbi za ubistva i kršenja ljudska prava.
* [[17. 10.]] - Trojica srpskih policajaca ubijena u [[Komorane (Glogovac)|Komoranima]].
* 17. 10. - "Jutarnji list" objavio stanje deviznog računa Ankice Tuđman - 210.000 DEM i 15.740 USD, suprotno navodu iz imovinske kartice (informacija službenice Ankice Lepej).
* [[18. 10.]] - Izbori u Makedoniji (prvi krug) - pobeda opozicione [[VMRO-DPMNE]].
* 18. 10. - Eksplozija naftovoda u mestu Jesse, Nigerija - preko 1.000 mrtvih.
* [[20. 10.]] - U Srbiji proglašen Zakon o informisanju (nazvan "[[Aleksandar Vučić|Vučićev]]" po ministru informisanja) - zabranjeno reemitovanje stranih programa "političko-propagandnog sadržaja", nezavisni mediji izloženi velikim kaznama.
* [[24. 10.]] - [[Rezolucija 1203 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija|Rezolucija 1203 SB UN]]: podrška Verifikacionoj misiji OEBS na Kosovu, NATO je štiti.
* 24. 10. - "Evropljanin" [[Slavko Ćuruvija|Slavka Ćuruvije]] kažnjen u protivvrednosti 230.000 USD.
* [[27. 10.]] - Sa čela Resora državne bezbednosti MUP-a Srbije smenjen [[Jovica Stanišić]] i postavljen gen. [[Radomir Marković]].
* 27. 10. - Deo snaga vojske i policije se povlače s Kosova pred istek NATO-ovog ultimatuma, suspendovana pretnja bombardovanjem.
* [[29. 10.]] - Uragan ''Mitch'' u srednjoj Americi: 11.000 mrtvih i isto toliko nestalih, drugi najgori u historiji.
* [[30. 10.]] - [[Požar u göteborškoj diskoteci]]: Četiri tinejdžera u [[Göteborg]]u podmeću požar u lokalnoj diskoteci za vrijeme proslave [[Noć vještica|Noći vještica]] izazvavši smrt 63 osobe, uglavnom mladih [[Republika Makedonija|makedonskih]] imigranata.
* [[31. 10.]] - [[Kriza razoružanja Iraka]]: predsednik Klinton potpisao Akt o oslobođenju Iraka, o podršci opozicionim grupama; Irak istog dana objavljuje da više neće sarađivati sa inspektorima.
Red 235:
* [[1. 11.]] - [[Evropski sud za ljudska prava]] postaje trajna institucija.
* [[2. 11.]] - Nada Esperanza Šakić izručena Hrvatskoj iz Argentine.
* 2. 11. - U sedištu NATO-a uhapšen francuski major [[Pierre-Henri Bunel]] zbog predaje dokumenata srpskim zvaničnicima.
* [[3. 11.]] - [[Opći izbori u SAD 1998]]: Usprkos nastojanja da iskoriste aferu [[Monicagate]], [[Republikanska stranka SAD|republikanci]] gube mjesta u [[Kongres SAD|Kongresu]], zadržavši većinu.
* 3. 11. - [[Jeb Bush]] izabran za [[guverner Floride|guvernera Floride]], dok njegov brat [[George W. Bush|George]] ponovno osvaja mandat [[guverner Teksasa|guvernera Teksasa]].
* 3. 11. - Bivši profesionalni hrvač [[Jesse Ventura]] kao kandidat [[Reformska stranka SAD|Reformske stranke]] izabran za [[guverner Minnesote|guvernera Minnesote]].
* [[4. 11.]] - [[Nikola Poplašen]] (SRS) preuzeo položaj predsednika RS, [[Petar Đokić]] (SPRS) ostaje predsednik skupštine.
* [[9. 11.]] - [[Milo Đukanović]] ponovo na čelu [[DPS]].
* 9. 11. - [[Ujedinjeno Kraljevstvo]] formalno ukida [[smrtna kazna|smrtnu kaznu]], koja je dotada bila zadržana za neka rijetka krivična djela.
* [[11. 11.]] - Šef Verifikacione misije OEBS [[Vilijam Voker]] stigao u Prištinu.
* [[16. 11.]] - Osude pred ICTY za [[logor Čelebići]]: [[Hazim Delić]] 18 godina, Esad Landžo 15, Zdravko Mucić 9, Zejnil Delalić oslobođen.
* [[20. 11.]] - Iz [[Bajkonur]]a lansirana prva komponenta [[Međunarodna svemirska stanica|Međunarodne svemirske stanice]] - modul [[Zarja (MSS)|Zarja]].
* [[22. 11.]] - U Zagrebu potpisan Sporazum o posebnim odnosima između Hrvatske i BiH (trebao biti potpisan 16. 11.), dva dodatna dokumenta o luci Ploče i tranzitu kroz Neum.
* [[24. 11.]] - Sukobi studenata i obezbeđenja na nekim beogradskim fakultetima.
* 24. 11. - Smenjen načelnik generalštaba [[Vojska Jugoslavije|VJ]] [[Momčilo Perišić]], postavljen [[Dragoljub Ojdanić]].
Red 255:
* [[3. 12.]] - [[Christopher R. Hill]], američki posrednik za Kosovo, predstavio novu verziju sporazuma (obe strane odbijaju).
* [[6. 12.]] - [[Hugo Chavez]], bivši padobranski pukovnik, kao ljevičarski kandidat izabran za predsjednika [[Venezuela|Venezuele]].
* 6. 12. - Na skopski aerodrom Petrovec stiže prvih 40 vojnika NATO-vih Snaga za brzo reagovanje (podrška Kosovskoj verifikacionoj misiji).
* [[10. 12.]] - Nakon ultimatuma i prijetnje bombardiranjem od strane [[NATO]] saveza [[Hrvatska]] je povukla vojsku iz [[Martin Brod]]a [http://www.hrt.hr/arhiv/98/12/10/HRT0072.html] [http://www.nacional.hr/clanak/21025/mate-granic-sedam-sudbonosnih-godina-diplomacije]
* 10. 12. - Anto Furundžija osuđen pred ICTY na deset godina zatvora.
* [[12. 12.]] - [[Ejup Ganić]] i [[Edhem Bičakčić]] reizabrani za predsjednika odn. premijera FBiH; [[Ivo Andrić-Lužanski]] potpredsjednik (od Nove godine predsjednik?).
* [[14. 12.]] - [[Napad na kafić u Peći|U pećkom baru "Panda"]] ubijena šestorica srpskih mladića; u sukobu sa graničarima kod Prizrena poginula 36-orica kosovskih Albanaca.
* [[16.12.|16]] - [[19. 12.]] - ''[[Operation Desert Fox]]'': anglo-američki vazdušni udari na Irak.
* [[19. 12.]] - [[Monicagate]]: [[Bill Clinton]] postaje prvi [[Predsjednik SAD|američki predsjednik]] kome je [[Predstavnički dom SAD|Predstavnički dom]] [[Kongres SAD|Kongresa]] izglasao [[opoziv]], odnosno odobrio suđenje koje bi trebao provesti [[Senat SAD|Senat]].
* [[20. 12.]] - Amerikanka nigerijskog porekla Nkem Čukvu rodila osmorke, što je bio prvi takav poznat slučaj. Najmanja beba umrla sedam dana kasnije.
Red 266:
* [[23. 12.]] - Kanadski SFOR potisnuo hrvatske policajce iz Martin Broda<ref>{{en}} [http://www.balkanpeace.org/index.php?index=/content/balkans/croatia/cro08.incl Evidence that due to Martin Brod, Tudjman wanted to go to war with NATO], The Centre for Peace in the Balkans (pristup 22.4.2013.)</ref>.
* [[24. 12.]] - Izbijaju borbe u okolini [[Podujevo|Podujeva]] - srpske snage bezbednosti počele napad nakon što je u selu Obrandže ubijen jedan Srbin.
* [[26. 12.]] - Bivši lideri [[Crveni Kmeri|Crvenih Kmera]] [[Kije Sampan]] i Nuon Čea predali su se [[kambodža]]nskoj vladi. Za vreme režima Crvenih Kmera sredinom sedamdesetih godina 20. veka u Kambodži je ubijeno ili je umrlo od gladi i bolesti 1,7 miliona ljudi.
* [[27. 12.]] - Socijaldemokratska partija BiH i Socijaldemokrati BiH se u Tuzli udružili u jednu stranku - [[SDP BiH]]<ref>[http://www.aimpress.ch/dyn//pubs/archive/data/199901/90112-002-pubs-sar.htm Socijaldemokrati konačno u jednoj stranci], aimpress.ch (pristup 22.4.2013.)</ref>.
* [[29. 12.]] - Ispred svoje zgrade u Beogradu pretučen Boris Karaičić, lider Studentskog otpora.
* [[30. 12.]] - U Beogradu se dvadesetak stranaka i organizacija udružilo u [[Savez za promene]].
Red 274:
=== Tokom godine ===
* Srednja cena [[nafta|nafte]] u SAD je najniža ikad: $11.91 ($17.15 u dolarima iz 2015.)<ref>[http://inflationdata.com/Inflation/Inflation_Rate/Historical_Oil_Prices_Table.asp Oil Prices 1946-Present], inflationdata.com (pristup 2013-02-01)</ref>.
* Homoseksualnost dekriminalizirana u Republici Srpskoj.
Red 281:
== Rođenja ==
{{glavni članak|:Kategorija:Rođeni 1998.}}
* [[5. 6.]] - [[Julija Lipnickaja]], klizačica
* [[4. 7.]] - Malia Ann Obama, kćerka Baracka Obame
* [[12. 11.]] - [[Naomi Druškić]], pijanistkinja
== Smrti ==
{{glavni članak|:Kategorija:Umrli 1998.}}
=== Januar/Siječanj ===
* [[5. 1.]] - [[Sonny Bono]], muzičar i političar (* [[1935]])
* [[7. 1.]] - [[Vladimir Prelog]], švicarsko-hrvatski znanstvenik, kemičar (* [[1906]].)
*
* [[10. 1.]] - [[Josip Pankretić]], hrvatski političar (* [[1933.]])
* [[13. 1.]] - [[Mihovil Logar]], kompozitor (* [[1902]])
Red 297:
* [[31. 1.]] - [[Vjeko Ćurić]], hrvatski franjevac (* [[1957]].)
=== Februar/Veljača ===
* [[6. 2.]] - [[Falko]], austrijska rok zvezda (* [[1957]])
*
* [[8. 2.]] - [[Enoch Powell]], britanski političar, pesnik, lingvista (* [[1912]])
* [[17. 2.]] - [[Ernst Jünger]], književnik, filozof (* [[1895]])
Red 312:
* [[10. 3.]] - [[Lloyd Bridges]], glumac (* [[1913]])
* [[13. 3.]] - [[Frano Vodopivec]], filmski snimatelj i redatelj (* [[1924]])
*
* [[15. 3.]] - [[Mato Dujmov]], [[bunjevci|bunjevački]] kulturni pregalnik i pisac jednočinki (*[[1937]])
* 15. 3. - [[Benjamin Spock]], pedijatar (* [[1903]])
* [[22. 3.]] - [[Drago Krča]], glumac (* [[1923]])
* [[30. 3.]] - Stojan Svetozarević, solunski ratnik (* [[1896]])
*
=== April/Travanj ===
* [[2. 4.]] - [[Predrag Milinković]], najpoznatiji sporedni glumac (*[[1933]])
* [[4. 4.]] - Milutin Vasović - Vaske, jedan od [[Sedmorica mladih|Sedmorice mladih]] (* [[1942]])
Red 335:
* [[27. 4.]] - [[Carlos Castaneda]], književnik i antropolog (* [[1925]])
=== Svibanj/Maj ===
* [[3. 5.]] - [[Gojko Šušak]], ministar obrane RH (* [[1945]].)
* [[4. 5.]] - [[Franjo Herljević]], general-pukovnik JNA, društveno-politički radnik, narodni heroj (* [[1915]])
Red 341:
* [[9. 5.]] - [[Đuro Knežević]], [[enigmat]] (* [[1948]].)
* [[14. 5.]] - [[Frank Sinatra]], slavni američki glumac i pjevač (* [[1915]].)
*
*
* [[15. 5.]] - [[Živka Matić]], glumica (* [[1923]])
* [[22. 5.]] - [[Krešimir Zidarić]], glumac (* [[1933]])
Red 350:
* [[29. 5.]] - [[Barry Goldwater]], američki političar (* [[1909]])
=== Jun/Juni/Lipanj ===
* [[1. 6.]] - [[Anto Antonije Ćosić]], hrvatski književnik (* [[1928]].)
* [[5. 6.]] - [[Ivan Jonaš]], glumac (*[[1922]])
Red 363:
* [[30. 6.]] - [[Darko Ašanin]] (ubijen), beogradski gangster
=== Jul/Juli/Srpanj ===
* [[6. 7.]] - [[Roy Rogers]], pevač i TV kauboj (* [[1911]])
* [[8. 7.]] - [[Dušan Vukotić]], hrvatski i crnogorski redatelj, scenarist, animator, crtač i karikaturist (* [[1927]].)
Red 373:
* [[29. 7.]] - [[Branko Blažina]], hrvatski snimatelj (* [[1916]].)
=== Avgust/August/Kolovoz ===
* [[1. 8.]] - [[Stevo Rauš]], general-pukovnik JNA, narodni heroj (* [[1916]])
* [[5. 8.]] - [[Todor Živkov]], bivši čelnik Bugarske (* [[1911]])
* [[7. 8.]] - [[Srđan Knežević]], zamjenik načelnika CJB Srpsko Sarajevo (* [[1958]])
=== Septembar/Rujan ===
* [[2. 9.]] - [[Petar Šegedin]], književnik, kulturni djelatnik (* [[1909]])
* [[6. 9.]] - [[Akira Kurosawa]], filmski režiser (* [[1910]])
Red 390:
* [[27. 9.]] - [[Nada Doroški]], novinar i akademski slikar (* [[1915]])
=== Oktobar/Listopad ===
* [[2. 10.]] - [[Gene Autry]], "raspevani kauboj" (* [[1907]])
* [[3. 10.]] - [[Roddy McDowall]], englesko-američki glumac (* [[1928]])
Red 398:
* [[28. 10.]] - [[Ted Hughes]], britanski Pesnik laureat (* [[1930]])
=== Novembar/Studeni ===
* [[8. 11.]] - [[Jean Marais]], francuski glumac (* [[1913]])
* [[13. 11.]] - [[Slobodan Džunić]], književnik, urednik Radio Beograda (* [[1921]])
Red 408:
* [[29. 11.]] - [[Živojin Pavlović]], srpski reditelj (* [[1933]])
=== Decembar/Prosinac ===
* [[1. 12.]] - [[Freddie Young]], britanski direktor filmske fotografije (* [[1902]])
* [[5. 12.]] - [[Hazel Bishop]], hemičarka, pronašla prvi trajni ruž za usne (* [[1906]])
Red 417:
=== Kroz godinu ===
* [[Matusja Blum]], sovjetska i jugoslovenska pijanistkinja. (* [[1914]].)
* [[Borivoje Jovanović (glumac)]]
* [[Aleksandar Zarin]], vajar (* [[1923]])
* [[Bahrudin Kaletović]], vojnik JNA i ARBiH (* [[1971]])
Red 440:
* {{en}} ''Yugoslavia Events Chronology (University of Texas at Arlington)'': [http://www.uta.edu/cpsees/yec-198.txt Jan - April '98], [http://www.uta.edu/cpsees/yec-298.txt May - Aug. '98] & [http://www.uta.edu/cpsees/yec-398.txt Sept - Dec. 1998] (pokriva ex-Yu prostor).
* [http://www.yurope.com/zines/republika/arhiva/98/ "Republika"], arhiva časopisa za 1998. (rubrika "Kalendar" ili "Između dva broja")
* [http://www.vreme.com/arhiva_html/428/2.html Hronologija događaja u 1998.], vreme.com
* [http://www.yurope.com/nasa-borba/arhiva/Maj98/1605/1605_14.HTM Teroristički napadi OVK - Naša Borba (zaključno sa 11. majem)]
* [http://file.wikileaks.org/file/crs/RL30127.txt Kosovo Conflict Chronology: September 1998 - March 1999], CRS Report for Congress ([http://www.wikileaks.org/wiki/CRS:_KOSOVO_CONFLICT_CHRONOLOGY:_SEPTEMBER_1998-MARCH_1999,_April_6,_1999 Wikileaks]) (mrtav link?)
| |||