Arhiv Jugoslavije – razlika između verzija

'''Arhiv Jugoslavije''' u Beogradu, Srbija, je institucija koja čuva i štiti arhivsku građu nastalu radom centralnih državnih organa i organizacija jugoslovenske države od [[1918]]. do [[2006]]. godine.<ref name=autogenerated1>''Arhiv Jugoslavije'', Beograd, Arhiv Jugoslavije, 2010.</ref>

 

 

Inicijativa za osnivanje Arhiva jugoslovenske države nastala je još u vreme [[Kraljevina Jugoslavija|Kraljevine Jugoslavije]] [[1920]]. godine, ali je Arhiv osnovan tek nakon [[Drugi svetski rat|Drugog svetskog rata]] [[1950]]. godine pod nazivom Državna arhiva FNRJ. Ovaj naziv promenjen je [[1964]]. godine u Arhiv Jugoslavije i pod tim imenom radi i dan danas (sem u periodu od [[2003]]. do [[2009]]. kada je stvaranjem Državne zajednice preimenovan u Arhiv Srbije i Crne Gore).

 

Arhiv Jugoslavije u okviru 840 fondova i zbirki čuva 24,5 kilometara arhivske građe, nastale u periodu od [[1914]]. do [[2006]]. godine. Građa se odnosi na rad centralnih organa vlasti i državne uprave u oblasti unutrašnje i spoljne politike, finansija, privrede, zdravstva, prosvete, kulture, socijalne politike, pravosuđa, bankarstva i dr.

 

 

 

Obišavši tridesetih godina prošlog veka koledže u Engleskoj (Oksford i Kembridž), kralj [[Aleksandar I Karađorđević]] poželeo je da slične obrazovne institucije izgradi i u svojoj zemlji. Po svom povratku, pokrenuo je u okviru Dvora široku akciju, kako bi se ovakva ideja ostvarila podizanjem jednog Doma za srednjoškolsku omladinu na Topčiderskom brdu.

Arhitekta [[Vojin Petrović]] projektovao je impresivnu trospratnu građevinu, oblikovanu u stilu akademizma, sa glavnom fasadom okrenutom rema Topčiderskoj zvezdi. Izgradnja Doma trajala je od [[1931]]. do [[1933]]. godine i imala naziv '''Dom kralja Aleksandra I za učenike srednjih škola'''. Vrlo brzo je konstatovano da je zgrada Doma nedovoljna da bi se u njoj obezbedili svi uslovi za boravak i rad pitomaca, kao i rad '''Muške gimnazije Kralja Aleksandra Prvog'''. Stoga su nadležni organi doneli odluku da se u neposrednoj blizini izgradi novi objekat za '''Gimnaziju''' (zgrada današnje [[Vojna gimnazija|Vojne Gimnazije]]). ). Gradnja je trajala od [[1934]]. do [[1936]].godine..<ref>M. Anđelković, ''Zgrada Arhiva Jugoslavije'', Beograd, Arhiv Jugoslavije, 2003.</ref>

 

Savet Doma 12. oktobra 1934. donosi odluku da se u parku ispred centralnog dela Doma, podigne spomenik kralju [[Aleksandar I Karađorđević|Aleksandru I Karađorđeviću]] . Bista kralja [[Aleksandar I Karađorđević|Aleksandra]], za čiju izradu je iskorišćen rad vajara [[Slavko Miletić|Slavka Miletića]], vraćena je [[2003]]. godine.

 

Po okupaciji [[Beograd]]a Dom je prestao sa radom i u Dom su smešteni [[Gestapo]] i [[Abver]]. Nakon oslobođenja objekat je preuzelo „Savezno ministarstvo unutrašnjih poslova“ ondašnje [[Jugoslavija|Jugoslavije]].

 

 

Zgrada Arhiva nalazi se na [[Senjak]]u, elitnom delu [[Beograd]]a, u okviru kulturno-istorijske celine [[Topčider]]. Među njima su: manastir [[Vavedenje]], [[Muzej kralja Petra Prvog]], [[Fakultet likovne umetnosti]], kao brojne ambasade i rezidencije. Arhiv se nalazi u ulici Vase Pelagića 33.

 

* [[Istorija Jugoslavije]]

* [[Topčiderska zvezda]]

* [[Senjak]]

 

{{reflist}}

 

{{izvori}}

 

* [http://www.arhivyu.rs/active/sr-cyrillic/home.html Zvanična prezentacija]

* [http://www.virreal.net/index.php/Andre-Nikolica.html 3D prikaz sa pogledom na Arhiv]