|
One se ulijevaju u duboke vene nadlaktice ili pazušne šupljine. Uz njih je još važna i ''[[vena mediana antebrachii]]''. U laktu cefalička vena daje poprečnu spojnu granu za venu beziliku, a to je ''[[vena mediana cubiti]]''. U području lakta nalazi se i najvažnija među spojnim granama površinskog i dubokog venskog sustava. To je ''[[vena mediana cubiti profunda]]''. U gornju šuplju venu ulijeva se i neparna vena (''[[vena azygos]]'') koja povezuje sustav gornje i donje šuplje vene. Neparna vena počinje na desnoj strani tijela kao ''[[vena lumbalis ascendens]]'' koja je anastomozama povezana sa zajedničkom ilijačnom venom. Najznačajniji pritok neparne vene je ''[[vena hemiazygos]]'' koja počinje na lijevoj strani tijela jednako kao neparna vena na desnoj strani. Obje šuplje vene ulijevaju se u desnu pretkomoru i tu završava veliki krvotok.
== OboljenjaLimfni sistem ==
=== Oboljenja srca ===
U oboljenja srca spadaju i razne mane srca, koje mogu biti urođene ili nastati oštećenjem zalistaka u mladosti. Pri tome dolazi do smanjenja ili povećanja srčanih zalisaka, zbog čega oni ne obavljaju svoju funkciju u potpunosti pa se jedan dio krvi vraća suprotno normalnom smjeru kretanja krvi kroz srce. To ima za rezultat potrebu za većim radom srca. Srce taj problem u većini slučajeva rješava povećanjem unutrašnjeg obima, što rezultira većom masom srca. Najčešći uzroci takvog oboljenja srca su [[reuma]]tizam zglobova, [[upala krajnika]], [[šarlah]], [[difterija]] i prekomjerno uživanje duhana i alkohola.
Obuhvata poseban sistem sudova koji se granaju po čitavom telu i na izvesnim mestima komuniciraju s venskim sistemom. Postoje dva glavna limfna suda koja idu pored aorte i ulivaju se u venski sistem na mestu spajanja jugularnih i potključnih vena. Na putevima limfnog sistema nalaze se limfni čvorovi u kojima se stvaraju [[imfociti]] (vrše[[fagocitoza|fagocitozu]] bakterija da ne bi prodrle u krv). Pri infekciji nastaje zapaljenje ovih čvorova. Pored limfnih čvorova, u limfne organe spadaju i krajnici, slezina i timus (grudna žlezda) u kojima se takođe stvaraju leukociti. Mešanjem sa venskom krvlju, limfa postaje sastavni deo krvi.
=== Oboljenja krvnih sudova ===
Najčešće oboljenje koje zahvata krvne sudove je zakrčenje arterija ili [[ateroskleroza]] (grč. ''skleros''-tvrd, krhak). Najčešće se javlja kod starijih osoba, ali moguće je i pojavljivanje kod mlađih osoba ukoliko su one izložene tjelesnom i umnom naporu, višestrukim psihičkim uzbuđenjima, stresnim situacijama ili pretjerano konzumiraju duhan. Pri arteriosklerozi na zidovima arterija dolazi do nakupljanja kalcijevih soli i masnih tvari, zbog čega arterije izgube na elastičnosti. One postanu krute i krhke, a protok krvi se smanjuje zbog sužene unutrašnjosti krvnog suda. Kada dođe do većeg tjelesnog naprezanja, zbog kojeg se krvni pritisak iznenada poveća, može doći do prskanja krvnog suda, što izaziva razlijevanje krvi. Ako se to desi u mozgu, to se naziva [[moždani udar]]. Kao posljedica često nastupa oduzetost jednog dijela tijela, a nerijetko i smrt. Od arterioskleroze obično obolijevaju srčane koronarne arterije. One se začepe i u srce se ne dovodi dovoljno krvi, zbog čega dolazi do [[angina pektoris|angine pektoris]] (lat. ''anger''-suziti i ''pectus''-grudi) - bolnih napada stezanja srca. Moguća je iznenadna srčana smrt.
Venski krvni sudovi također su izloženi oboljenjima i oštećenjima, kao što je [[proširene vene|proširenje vena]]. Ono se javlja kod ljudi koji veći dio dana stoje na nogama (npr. zbog posla), što otežava cirkulaciju krvi, a opterećene vene se šire i postaju vidljive ispod kože. Proširene vene mogu izazvati velike bolove, a nerijetko i prskaju. Naročito opasne mogu biti upale vena u kojima se stvaraju ugrušci krvi, jer tada može doći do [[tromboza|tromboze]].
=== Bolesti krvi ===
[[Datoteka:XlinkRecessive.jpg|thumb|right|240px|Dijagram predstavlja način nasljeđivanja hemofilije.]]
Postoji veliki broj bolesti kojima je čovjekova krv podložna.
Jedna od tih bolesti je [[hemofilija]]. Ona se ispoljava kao nemogućnost zgrušnjavanja krvi, zbog čega svaka, pa i najmanja rana može krvariti danima. Ta bolest je nasljedna i ispoljava se najviše kod muškaraca, a kod žena, koje su prenosioci, vrlo rijetko.
Nakon operacije, upale krvnih sudova i sl. može doći do zgrušavanja krvi unutar samog krvnog suda. Tako dolazi do nastanka ugruška ili tromba (grč. ''trombus''-gruda) koji začepi krvni sud pa dođe do [[tromboza|tromboze]]. Može se desiti da se dio ugruška odlomi i krvotokom dođe do srca ili mozga, gdje zapne. Tada dolazi do embolije (grč. ''emballo''-baciti unutra). Tako nerijetko dolazi do iznenadne smrti.
Nakon dugotrajne bolesti ili velikog krvarenja može doći do jakog smanjenja broja [[eritrociti|eritrocita]]. To se naziva [[anemija|anemijom]] ili malokrvnošću. Rjeđe se javlja njezin opasniji oblik, teška ili [[perniciozna anemija]]. Kod toga oboljenja je sadržaj hemoglobina jako smanjen. Simptomi anemije su brz zamor, gubitak apetita, smanjene fizičke i psihičke sposobnosti itd. Boravak na zraku u prirodi, bavljenje lakšim sportovima i jednostavna hrana spadaju u prirodne lijekove protiv anemije. Kod perniciozne anemije potrebne su injekcije vitamina B<sub>12</sub>.
Povećanje broja leukocita uz opadanje broja eritrocita je rijetka pojava, a naziva se [[leukemija]] (grč. ''leukos''-bijel i ''haima''-krv). Ponekada uzrokuje i smrt. Ozdravljenje je moguće uz pravovremeno i dugotrajno liječenje.
=== Poremećaji cirkulacije limfe ===
Bolest koja se vezuje za nenormalnu cirkulaciju limfe naziva se [[edem]] (grč. ''iiodaema''-oteklina) ili vodeni otok. Tada se rad srca uspori i protok krvi kroz tijelo bude slabiji, a plazma izlazi iz krvi u većoj mjeri, pa dolazi do kvašenja tkiva vodenastom limfom. To se najčešće dešava sa nogama. Slična oboljenja javljaju se kod dužeg gladovanja (edem izgladnjelosti) i kod bolesti [[bubrezi|bubrega]].
Ukoliko se limfa nakuplja u tjelesnim šupljinama, onda se to naziva [[vodena bolest]].
Kod nekih infekcija javlja se otok limfnih čvorova popraćen bolovima. U dječijoj dobi može doći i do tuberkuloznog oboljenja limfnih čvorova, naročito u predjelu grla i potiljka ([[skrofuloza]]).
{{Anatomija čoveka}}
| 