25. 7. – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m isrpavke |
m isrpavke |
||
Red 17:
== Događaji ==
* [[1567]]. — [[škotska]] kraljica [[Marija Stjuart]] primorana je da abdicira zbog antiprotestantske politike. Naredne godine pobegla je u [[Englesk]]u gde je zatvorena, a nakon 18 godina tamnovanja optužena je za učestvovanje u izdaji i pogubljena.
* [[1576]]. — Kralj [[Navara|Navare]] Anri odbacio kalvinizam i prešao u [[rimokatolicizam|katoličanstvo]] kako bi kao [[Anri IV]] preuzeo presto [[Francuska|Francuske]].
* [[1701]]. — Antoan da la Mot Kadilac osnovao je na obali reke Mičigen trgovački centar Ponšartren, koji se kasnije razvio u grad [[Detroit]].
* [[1704]]. — [[Velika Britanija|britanske]] snage pod komandom admirala Džordža Ruka preuzele su [[Gibraltar]] od Španaca.
* [[1799]]. — [[Napoleon]] je izvojevao svoju poslednju pobedu u osvajanju [[Egipat|Egipta]], potukavši tursku vojsku [[Bitka kod Abukira|kod Abukira]].
* [[1804]]. — srpska potera predvođena [[Milenko Stojković|Milenkom Stojkovićem]] uhvatila je i pogubila na dunavskom ostrvu Ada Kale [[beogradska dahija|beogradske dahije]] Aganliju, Kučuk Aliju, Mulu Jusufa i Mehmeda Fočića.
* [[1824]]. — rezultati prvog [[anketa|ispitivanja javnog mnjenja]] u svetu objavljeni su u američkoj državi [[Delaver]] uoči predsedničih [[izbori|izbora]] u [[SAD]].
* [[1923]]. — u [[Lozana|Lozani]] je potpisan mirovni ugovor između [[Turska|Turske]] i savezničkih sila kojim se Turska odrekla svih neturskih teritorija koje je izgubila u [[Prvi svetski rat|Prvom svetskom ratu]], ali je dobila Jedrene i istočnu [[Trakija|Trakiju]], čime su definitivno određene granice evropskog dela turske države.
* [[1943]]. — bombardovanjem [[Hamburg]]a, savezničko vazduhoplovstvo je u [[Drugi svetski rat|Drugom svetskom ratu]] počelo operaciju „Gomora“.
* [[1946]]. — SAD su izvele prvu podvodnu [[atomska proba|atomsku probu]] na koralskim ostrvima Bikini u zapadnom [[Pacifik]]u.
* [[1967]]. — francuski predsednik [[Šarl de Gol]] završio je svoj govor u [[Montreal]]u usklikom „Živeo slobodni Kvebek“, što je izazvalo oštar protest kanadskog premijera [[Lester Pirson|Lestera Pirsona]]. De Gol je bio primoran da skrati posetu Kanadi.
* [[1974]]. — [[Konstantin Karamanlis]] je, posle sedmogodišnje vladavine [[vojna hunta|vojne hunte]], obrazovao u Grčkoj prvu civilnu vladu i proglasio opštu amnestiju za sve političke zatvorenike.
* [[1976]]. — američki [[svemirski brod]] „Viking 1“ spustio se na [[Mars (planet)|Mars]] da ispita da li postoje mogućnosti za život na toj planeti.
* [[1978]]. — u [[Bristol]]u, u [[Velika Britanija|Velikoj Britaniji]], rođena je Louise Brown, prvo dijete u svijetu začeto umjetnim načinom ('''''"beba iz epruvete"'''''). .
* [[1981]]. — u [[Kina|kineskoj]] provinciji Sečuan u [[poplava]]ma je poginulo više od 700 ljudi, a milion i po je ostalo bez domova.
* [[1990]]. — američki ratni brodovi u Persijskom zalivu stavljeni su u stanje pripravnosti zbog koncentracije iračkih trupa na kuvajtskoj granici.* [[1993]]. — Centralna banka [[Rusija|Rusije]] saopštila je da će u okviru drastične monetarne reforme preduzete u borbi protiv [[inflacija|inflacije]], iz opticaja povući sve novčanice štampane pre 1992.
* [[2000]] Air Franceov [[Aerospatiale Concorde]] [[Avionska nesreća|srušio se]] ubrzo nakon polijetanja sa aerodroma u Parizu uslijed požara ubivši svih 109 putnika i članova posade i četvero ljudi na tlu.
* [[2001]]. — SR Jugoslavija je dobila šestu saveznu vladu s premijerom [[Dragiša Pešić|Dragišom Pešićem]] na čelu, funkcionerom Socijalističke narodne partije Crne Gore.
.
== Rođenja ==
* [[1783]]. — južnoamerički revolucionar, vojskovođa i državnik [[Simon Bolivar]]. Oslobodio je najveći deo [[Južna Amerika|Južne Amerike]] od španske vlasti i bio prvi predsednik Kolumbije i Gornjeg Perua, koji je po njemu nazvan [[Bolivija]].
* [[1802]]. — francuski pisac [[Aleksandar Dima otac]], koji se proslavio avanturističkim romanima sa sadržajem iz francuske istorije ("[[Tri musketara]]", „[[Grof od Monte Krista]]“, „Kraljica Margo“).
* [[1828]]. — ruski pisac, književni kritičar i revolucionar [[Nikolaj Černiševski]]. Njegovo političko delovanje u carskoj [[Rusija|Rusiji]] prekinuto je progonom u [[Sibir]]. Zalagao se da književnost bude oruđe društvene kritike, a u delu „Šta da se radi“ izneo je svoje socijalističko-utopijske poglede na društvo.
* [[1876]]. — [[Alfredo Casella]], talijanski dirigent, pijanist i skladatelj.
* [[1894]]. — [[Gavrilo Princip]], jugoslavenski nacionalist.
Red 45:
* [[1920]]. — [[Rozalind Frenklin]], [[Engleska|engleski]] naučnik. (u. [[1958]]).
* [[1924]]. — [[Estelle Getty]], američka glumica ''("Sophia" u seriji [[Golden Girls]])''.
* [[1952]]. — [[Milorad Bibić Mosor]], hrvatski novinar i TV-voditelj (u. [[2012]]).
.
== Smrti ==
* [[1834]]. — [[Samuel Taylor Coleridge]], engleski književnik (r. [[1772]].).
* [[1878]]. — [[Milica Stojadinović Srpkinja]] (r.1830).
* [[1883]]. — [[Metju Veb]], prvi čovek koji je [[1875]]. preplivao kanal [[Lamanš]], utopio se prilikom pokušaja da prepliva reku iznad [[Nijagarina vodopad|Nijagarinih vodopada]].
* [[1906]]. — [[Stevan Sremac]], najizrazitiji predstavnik srpske humorističke proze ("Ivkova slava", „Zona Zamfirova“, „Pop Ćira i pop Spira“).
* [[1974]]. — britanski fizičar [[Džejms Čedvik]], dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1935, koji je 1932. otkrio neutron, a kasnije (1943-45) radio na „Menhetn projektu“ razvoja atomske bombe u Los Alamosu, SAD.
* [[1980]]. — britanski filmski glumac komičar [[Piter Selers]], koji se proslavio filmom „Dr Strendžlav“ i serijom filmova o detektivu Kluzou (Pink Panter).
* [[1991]]. — američki pisac, poreklom poljski Jevrej, [[Isak Baševis Singer]], dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1978. Smatra se najznačajnijim modernim piscem na jidišu, mada se njegova dela pojavljuju isključivo u engleskom prevodu ("Rob", „Satana u Goraju“, „Mađioničar iz Lublina“).
* [[2000]]. — francuski filmski reditelj [[Klod Sote]], koji se proslavio filmom „Vreli asfalt“. Za film „Sasvim obična priča“ osvojio je 1980. Oskara za najbolji strani film.
.
== Praznici i dani sećanja ==
| |||