Verzija na datum 26 juni 2013 u 07:26 uredi Orijentolog (razgovor \| doprinos) Autopatroleri, Premještač datoteka, Patrolci, Vraćači 131.831 izmena m Orijentolog je premjestio stranicu Alp Arslan na Alp-Arslan: bolji naslov ← Starija izmjena		Verzija na datum 26 juni 2013 u 07:33 uredi poništi Orijentolog (razgovor \| doprinos) Autopatroleri, Premještač datoteka, Patrolci, Vraćači 131.831 izmena Nema sažetka izmjene Novija izmjena →
Red 1: [[Datoteka:131_Bataille_de_Malazgirt.jpg\|250px\|desno\|mini\|Bitka kod Mancikerta]] '''Alp Arslan''' je bio [[sultan]] [[~~Turci~~Seldžučka ~~Seldžuci~~Monarhija\|~~Turaka~~Seldžučke ~~Seldžuka~~Monarhije]] ([[1063.]] —– [[1072.]]) i [[nećak]] [[Tugrul ~~beg~~]]a ([[1037]] —– [[1063]]). Vladao je prostorima današnjeg [[Iran]]a, [[Irak]]a, [[Sirija\|Sirije]] i delovima [[Turska\|Turske]]. Pobedom nad [[Vizantijska vojska\|vizantijskom vojskom]] u [[Bitka kod Mancikerta\|bici kod Mancikerta]] [[1071]]. godine, gurnuo je [[Vizantijsko carstvo\|Vizantiju]] u [[Građanski ratovi u Vizantiji tokom XI veka\|novu rundu građanskog rata]], nakon čega je [[Tursko osvajanje Male Azije\|otpočela ekspanziju Turaka u Malu Aziju]], koji će za nepunu deceniju ovladati gotovo [[Mala Azija\|celokupnim poluostrvom]], zauzevši [[Nikeja\|Nikeju]] ([[1081]]) i izbivši na sam [[Bosfor]]. == Život i vladavina == Arslan je rođen oko [[1030]]. godine, a [[1063]]. godine postaje sultan Seldžuka, koji uz njegovu prećutnu dozvolu počinju da upadaju u pogranične vizantijske oblasti i pljačkaju ih. Već [[1064]]. godine zauzima grad [[Ani]] u [[Jermenija (oblast)\|Jermeniji]], što biva propraćeno velikim masakrom lokalnog stanovništva<ref name="ODB">{{ODB}}</ref>, a [[1067]]. godine i [[Cezareja (Mala Azija)\|Cezareju]]<ref name="Ostrogorski">{{GO-IV}}</ref>. [[Vizantijski car]] [[Roman IV Diogen]] ([[1068]] —– [[1071]]) je pokrenuo [[Pohodi Romana Diogena protiv Turaka Seldžuka\|nekoliko vojnih kampanja protiv Seldžuka]] u pokušaju da ih suzbije iz istočnih delova Vizantije. Oni su se završili bez veće vojne pobede, pošto su Seldžučki odredi izbegavali direktnu borbu sa Vizantincima, ali je [[1070]]. godine uspeo da sklopi mirovni ugovor sa Arslanom oko obustave pljačkaških upada. Koristeći se mirom sa Vizantijom, Arslan je [[1071]]. godine sa vojskom krenuo u napad na [[Alepo\|Alepu]], međutim tokom pohoda je dobio izveštaj da se Roman na čelu velike vojske uputio ka [[Mancikert]]u, koji je ubrzo zauzeo. Seldžučki sultan je nakon toga obustavio dalje napredovanje i brzo se uputio ka centralnoj [[Anadolija\|Anadoliji]] i [[Jezero Van\|jezeru Van]]. U njegovoj blizini, došlo je do bitke između Seldžuka i vizantijske vojske. Arslanove snage su odnele pobedu na Vizantincima i zarobile samog Romana. Red 10: Samu bitku je presudio veći broj faktora. Od deljenja vizantijske vojske na dva dela neposredno pred bitku, tako da se samo jedan njen deo sukobio sa Seldžucima, preko prelaska dela [[plaćenik]]a [[Uzi (narod)\|Uza]] na Seldžučku stranu tokom same bitke, do izdaje jednog vizantijskih zapovednika. [[Andronik Duka]], koji je bio Romanov [[Politika\|politički]] protivnik, komandovao je rezervom i u ključnom trenutku je odbio da zaštiti pozadinu vizantijskom centru, već se povukao iz bitke, šireći dezinformacije da je sam Roman poginuo<ref name="ODB" />. Brzi seldžučki [[konjanici]] su nakon toga sa lakoćom opkolili vizantijski centar i uništili njegovo desno krilo, dok su delovi levog uspeli da se probiju iz obruča. Dodatni faktor u samoj bici, bila je i seldžučka taktika izbegavanja direktnog sukoba sa teško oklopljenom [[Pešadija\|pešadijom]] i konjicom Vizantinaca. Umesto toga, brzi seldžučki konjanici su stalno napadali Vizantince i uzmicali pred njima, pokušavajući da poremete njihovu disciplinu i razjedine im redove. Arslan je nakon bitke Romana primio sa odgovarajućim počastima i sklopio mir sa njim. Međutim, usled poraza kod Mancikerta, u [[Carigrad]]u je došlo do prevrata i nove borbe oko vlasti u kojoj je Roman poražen i praktično ubijen, pošto je od posledica oslepljivanja ([[29.06 6.]] [[1072]]) vrlo brzo umro ([[044.08 8.]] [[1072.]]). Sam Arslan je nakon Romanove smrti nastavio da poštuje mir koji je sa njim sklopio, ali se zato lokalni emiri nisu osećali obaveznima da poštuju odredbe mira<ref name="Ostrogorski" /> i otpočeli sa upadima u Vizantiju. Sam Arlsan je [[15. 12.]] iste godine umro u [[~~Turkestan~~Horezm]]u, a nasledio ga je sin [[Malik -šah I]] ([[1072.]] —– [[1092.]]). == Veze == [[Seldžučka Monarhija]] [[Bitka kod Mancikerta]]▼ == Reference == Linija 18 ⟶ 22: == Literatura == {{commonscat\|Alp Arslan}}▼ {{GO-IV}} {{ODB}} {{Iranski vladari}} ~~== Vidi još ==~~ [[Turci Seldžuci]] ▲[[Bitka kod Mancikerta]] ▲{{commonscat\|Alp Arslan}} [[Kategorija:~~Seldžuci~~Seldžučki vladari]] [[Kategorija:Umrli 1072.]]

Alp-Arslan – razlika između verzija