Električni naboj – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m Bot: Migrating 81 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1111 (translate me) |
m Bot: popravljanje preusmjeravanja |
||
Red 6:
Nalektrisanje [[makroskopski|makroskopskog]] tela je zbir naelektrisanja svih čestica od kojih je telo sastavljeno. Često, ukupno nalektrisanje je jednako nuli, pošto je broj elektrona u svakom [[atom]]u jednak broju [[proton]]a, pa se njihova naelektrisanja poništavaju. Pojava u kojoj ukupno naelektrisanje nije jednako nuli, i pritom su ta naelektrisanja nepokretna i njihova količina se ne menja u vremenu, naziva se [[statički elektricitet]]. Dalje, čak i kada je zbir naelektrisanja jednak nuli, pozitivna i negativna nelektrisanja ne moraju biti ravnomerno raspoređena unutar tela (na primer pod uticajem spoljnjeg [[električno polje|električnog polja]]), i onda se za materijal kaže da je [[Polarizacija|polarizovan]], a naelektrisanje koje nastaje usled polarizacije naziva se [[vezano naelektrisanje]] (dok se dodatno naelektrisanje doneto spolja u telo nnaziva ''slobodno nalektrisanje''). Uređeno kretanje naelektrisanih čestica u određenom smeru naziva se [[električna struja]].
[[SI]] jedinica naelektrisanja naziva se [[kulon]] i označava se sa -{''C''}-. Jedan kulon sadrži oko 6.24 × 10<sup>18</sup> elementarnih naelektrisanja (naelektrisanje jednog protona ili jednog elektrona). Kulon se definiše kao količina naelektrisanja koju u toku jedne [[
Strogo, količina naelektrisanja mora biti umnožak elementarnog naelektrisanja -{''e''}- (naelektrisanje je [[kvant]]ovano). Ali, pošto je količina naelektrisanja prosečna, [[makroskopski|makroskopska]] veličina, mnogo redova veličine veća od elementarnog naelektrisanja, efektivno može imati bilo koju [[realan broj|realnu vrednost]].
Red 17:
Proučavanje [[elektricitet]]a je postalo popularno u 18. st. Jedan od vodećih stručnjaka je bio [[Benjamin Franklin]] koji je zastupao jedno-fluidnu teoriju elektriciteta. Franklin je elektricitet zamišljao kao vrstu nevidljivog fluida koji postoji u svim predmetima; na primjer, vjerovao je da je u [[Leydenova staklenka|Leydenovoj staklenci]] [[staklo]] to koje drži akumulirani naboj. On je postavio [[postulat]] koji kaže da međusobno trljanje površina različitih izolacijskih materijala uzrokuje promjenu lokacije tog fluida, a da tok tog fluida stvara električnu struju. Isto je tako postulirao da je materija ''negativno'' elektrizirana kad posjeduje premalo tog fluida, a da je ''pozitivno'' elektrizirana kada ima višak tog fluida. Samovoljno (ili iz razloga koji nisu zapisani) je zamijenio izraze stakleni elektricitet sa ''pozitivni'' elektricitet i smolni elektricitet sa ''negativni'' elektricitet. Otprilike u isto vrijeme je do istih spoznaja došao i [[William Watson]].
Danas znamo da je Franklin/Watsonov model približno točan, ali pojednostavljen. Materija je zapravo sastavljena od nekoliko vrsta električki nabijenih čestica, najčešće poznajemo pozitivno nabijeni [[proton]] i negativno nabijeni [[elektron]]. Umjesto izraza [[električna struja]] pravilnije je koristiti neki od izraza: tok elektrona, tok elektronskih ''šupljina'' koje djeluju kao pozitivne čestice, ili u elektrolitskom slučaju, tok pozitivnih i negativnih čestica poznatih kao [[
== Osobine ==
Količina naelktrisanja je relativistički invarijantna. To znači da naelektrisanje čestice -{''q''}-, ostaje konstantno bez obzira koliko se brzo čestica kreće. Ova osobina je i eksperimentalno potvrđena. Pokazano je da je naelektrisanje ''jednog'' [[atomsko jezgro|jezgra]] [[
== Zakon održanja količine naelektrisanja ==
| |||