Verzija na datum 10 mart 2013 u 03:33 uredi Addbot (razgovor \| doprinos) 46.972 izmene m Bot: Migrating 58 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q50690 (translate me) ← Starija izmjena		Verzija na datum 16 juni 2013 u 13:23 uredi poništi Kolega2357-Bot (razgovor \| doprinos) 64.473 izmene m Bot: popravljanje preusmjeravanja Novija izmjena →
Red 1: '''Oksid''' je opšti naziv za svako [[~~neorganska~~anorganska hemija\|neorgansko]] [[hemijsko jedinjenje]], u kome se javlja [[hemijska veza]] između [[kiseonik]]a i nekog druhog [[~~hemijski~~kemijski element\|elementa]]. Oksidi imaju međusobno veoma različite [[~~hemija~~kemija\|hemijske]] i [[fizika\|fizičke]] osobine, koje zavise od [[elektronegativnost]]i elementa koji se jedini sa kiseonikom: od skoro nereaktivnih [[čvrsto telo\|čvrstih supstancija]] sa veoma visokim [[~~temperatura topljenja~~talište\|temperaturama topljenja]] (npr. oksid [[volfram]]a), preko umereno reaktivnih tečnosti (npr. [[voda]]), do veoma reaktivnih [[gas]]ova (npr. [[azot suboksid]]). Oksidi takođe mogu imati i osobine koje idu od [[kiselina\|kiselih]] do [[baza\|baznih]]. Tako postoje: * kiseli oksidi- npr. [[ugljen-dioksid\|ugljen dioksid]] ili [[Sumpor(VI) oksid]], koji reaguju sa bazama i vodom * oksidi sa kiselim osobinama - npr. [[silicijum oksid]], reaguju sa jakim bazama ali ne i sa vodom * bazni oksidi- npr. oksidi metala [[alkalni metali\|IA]] i [[zemljani alkalni metali\|IIA]] grupe, reaguju sa kiselinama i vodom Red 27: Ova [[nomenklatura]] se trenutno koristi u naučnim krugovima. Mnogi oksidi imaju nazive koji uopšte nisu davani po nomenklaturi već su od davnina ukorenjeni u narodu. Na primer: [[voda]] je oksid [[~~vodonik~~vodik\|vodonika]]a, kalcijum(II) oksid je poznat pod nazivom [[negašeni kreč]]. == Važniji oksidi == Red 35: * SO<sub>2</sub> - [[sumpor dioksid]] (ispravno: sumpor(IV) oksid) - prisutan u dimu * CO - [[ugljen monoksid]] (ispravno: ugljenik(II) oksid) - toksičan gas u malim količinama prisutan u dimu * CO<sub>2</sub> - [[ugljen-dioksid\|ugljen dioksid]] (pravilno: ugljenik(IV) oksid) - prisutan u [[vazduh]]u * MgO - [[magnezijum oksid]] * CaO - [[kalcijum oksid]] - ili negašeni kreč * TiO<sub>2</sub> - [[titanijum(IV) oksid]] * SiO<sub>2</sub> - [[pijesak\|pesak]] (pravilno: silicijum(IV) oksid) * Cr<sub>2</sub>O<sub>3</sub> - [[hrom(III) oksid]] * CrO<sub>3</sub> - [[hrom(VI) oksid]]

Oksid – razlika između verzija