Verzija na datum 8 mart 2013 u 01:06 uredi Addbot (razgovor \| doprinos) 46.972 izmene m Bot: Migrating 136 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q89 (translate me) ← Starija izmjena		Verzija na datum 15 juni 2013 u 17:57 uredi poništi Kolega2357-Bot (razgovor \| doprinos) 64.473 izmene m Bot: popravljanje preusmjeravanja Novija izmjena →
Red 6: \| slika = Fuji apple.jpg \| slika_širina= 250px \| regnum = [[~~Biljke~~Biljka\|Plantae]] \| divisio = [[Skrivenosemenice\|Magnoliophyta]] \| classis = [[Dikotiledone biljke\|Magnoliopsida]] \| ordo = [[Rosales]] \| familia = [[Ruže (familija Rosaceae)\|Rosaceae]] \| genus = ''Malus'' \| genus_autorstvo = Tourn. ex [[Karl Line\|L.]] Red 56: '''Jabuka''', (Malus), je rod drvenastih [[biljka\|biljaka]] iz familije ''Rosaceae'' kao i ime za njihov plod (naučno ime ploda je pomum). Postoji između 25 i 50 vrsta u ovom rodu i preko 7500 kultivara domaće jabuke. Domaća jabuka je listopadno [[~~drvo (biljka)~~drveće\|drvo]] visine i do 12m, sa gustom krošnjom. Listovi su naspramno raspoređeni, ovalni sa izraženim vrhom i nazubljenom ivicom. [[~~Cvet~~Cvijet\|Cvetovi]]~~ovi~~ su bele boje (početkom cvetanja rozikasti), sa 5 kruničnih i 5 čašičnih listića. Plod sazreva krajem [[leto\|leta]] i tokom [[jesen]]i. == Poreklo domaće jabuke == Domaća jabuka (''Malus domestica Borkh.'') je verovatno hibridnog porekla, a nastala je u centralnim delovima Azije. Njoj najsrodnija vrsta,'' Malus sieversii'', se još uvek može naći na planinama u Kazahstanu, Kirgistanu, Tadžikistanu i nekim delovima Kine, na visinama između 1200 i 1800 m iznad nivoa mora. Kako su kroz ovaj predeo prolazili putni pravci koji su povezivali Kinu sa Bliskim Istokom i Evropom, verovatno su putnici ti koji su doprineli rasprostiranju jabuke van svoje domovine. Postoje arheološki primerci jabuka iz Anadolije koji su stari nekih 8500 godina, mada se još uvek sa sigurnošću ne može govoriti otkuda tu jabuke i da li su ih ljudi uzgajali. Prvi podaci o kultivaciji jabuke govore o uzgoju u [[~~Anadolija~~Mala Azija\|Anadoliji]] i severnoj [[~~Mesopotamija~~Mezopotamija\|Mesopotamiji]] u drugom milenijumu pne. Do 500. god. pne. jabuka je verovatno bila uzgajana širom [[~~Persijsko~~Perzijska ~~Carstvo~~Monarhija\|Persijkog Carstva]]. Kada je [[Aleksandar Veliki\|Aleksandar Makedonski]] zavladao Persijom oko 300. god. pne. uzgoj jabuke se proširio kroz grčki (helenski) svet. Teofrast je razlikovao slatku domaću jabuku i kiselkaste divlje. Sa razvojem Rimskog carstva razvilo se i voćarstvo, a domaća jabuka se proširila ka zapadnoj i severnoj Evropi. Sa širenjem svog areala, domaća jabuka je dolazila u kontakt sa divljim vrstama roda Malus, često je hibridizovala i obogaćivala svoj genotip. Takođe je jako brzo zamenila ove divlje vrste u životu ljudi, tako da su one najpre potisnute a potom i verovatno iščezle. Ovo bi značilo da jabuke koje su jeli Kelti, Franci, Gali i druga germanska plemena, kao i Stari Sloveni, više ne postoje na planeti.

Jabuka – razlika između verzija