Bitinija – razlika između verzija

| Sjeverna [[Mala Azija|Anadolija]]

| [[Nikomedija|Nicomedia]], [[Nicaea]]

| [[Bitinija|Bithynia]]

Bitinija ({{lang-la|Bithynia}} je bila drevna [[regija]], [[monarhija|kraljevstvo]] i [[rimske provincije|rimska provincija]] na sjeveroistoku [[Mala Azije|Male Azije]], omeđeno [[Propontis]]om, [[Trakija|tračkim]] [[BosporBosfor|Bosporom]]om i Euksinom (današnje [[Crno more]]).

Na plodnim obalama Propontisa (današnje [[Mramorno more]]) se u antičko doba nalazilo nekoliko važnih gradova: [[Nikomedija]], [[Halkedon]], [[Kios]] i [[Apameja (Bitinija)|Apameja]]. Bitinija je također poznata po [[Nikejaİznik|Nikeji]], gradu odakle potiče [[Nikejski simbol vjere]].

Drugo Gorje se prostire 160 km na istok od [[Sakarya (rijeka)|Sakaryje]] do [[Paflagonija|Paflagonije]]. Oba gorja čine granicu visoravni [[AnadolijaMala Azija|Anadolije]]. Oblast koja se prostire na zapad sve do obala Bospora, iako prekriven drvećem — [[turski jezik|turski]] ''Ağaç Denizi'', ili "Ocean drveća" — ne pripada planinskom lancu. U zapadnoj obali se nalaze duboki zaljevi, od koji je najsjeverniji [[Zaljev İzmit]] (drevni Astački zaljev), koji prodire 65-80 km u unutrašnjost sve do [[İzmit]]a (drevna [[Nikomedija]]), s time da ga samo [[prevlaka]] od 40 km dijeli od [[Crno more|Crnog mora]]; te [[Mudanijski zaljev]] ili [[Gemlik]] (Kijski zaljev), koji je dug 40 km. Na njegovom kraju je grad Gemlik (drevni [[Kios]]), koji se nalazi u dolini kojoj pripada i [[İznik|Nikeja]].

Glavne rijeke su [[Sakarya (rijeka)|Sakarya]] koja prolazi provincijom s juga na sjever; [[Rhyndacus|Rindak]], koji je dijeli od Milzije; i [[Billaeus|Bilej]] (Filiyas), koja izvire u Aladağu, oko 80 km od mora, te prolazeći kroz današnji [[Bolu]] (drevni Bithynion-[[Claudiopolis]]) utiče u Euksin, blizu ruševina drevnog [[Tium]]a, oko 64 km sjeveroistočno od [[HeracleaHerakleja PonticaPontska|Herakleje Pontske]] (suvremeni [[Karadeniz Ereğli]]), s ukupnom dužinom od 160 km. Partenij (suvremeni [[Bartın]]), istočna granica provincije, je daleko manje važna rijeka.

Prema drevnim autorima ([[Herodot]],<ref> Herodot, VII. 75 </ref> [[Ksenofont]], [[Strabon]] i dr.), Bitinijci su bili [[tračani|tračko]] doseljeničko pleme. U Trakiji postoje dokazi o postojanju plemena [[Tinijci|Tinijaca]], a pretpostavlja se da su dva srodna plemena - Tinijci i [[Bithyni|Bitinijci]] - zajedno naselili susjedna područja Male Azije te istjerali ili pokorili domaće [[Mizijci|Mizijce]], [[Caucones|Kaukonce]] i druga domaća plemena, dok su se [[Mariandyni|Marijandinci]] održali na sjeveroistoku. Herodot spominje kako su Tinijci i Bitinijci živjeli jedni kraj drugih; međutim, potonji su se s vremenom nametnuli kao hegemon, jer se po njima naziva zemlja. Kralj [[Krez]] ih je pokorio i priključio svome [[Lidija|Lidijskom]] kraljevstvu, a [[540-e pne.|546. pne.]] su pali pod [[Perzijsko Carstvoperzija|perzijsku]] vlast i postali dio [[satrapija|satrapijesatrap]]ije [[Frigija|Frigije]], koja je obuhvaćala sve zemlje do Helesponta i Bospora.

U 4. vijeku pne. Bitinija je, vjerojatno koristeći unutrašnje sukobe u Perzijskom Carstvu uspjela steći određenu autonomiju, a možda čak i nezavisnost pod domaćim knezovima kao što su [[Bas od Bitinije|Bas]] i [[Zipoit I od Bitinije|Zipoit I]]. Potonji je, koristeći kaos izazvan ratovima [[dijadosi|dijadoha]] sebe proglasio kraljem (''[[basileus]]'') godine [[297. pne.]]. Njegov sin i nasljednik [[Nikomed I od Bitinije|Nikomed I]] je osnovao grad [[Nikomedija]], koji će s vremenom postati važno ekonomsko i kulturno središte, te je za vrijeme njegove duge vladavine (cca. [[278. pne.|278]] – cca. [[255. pne.]]), kao i vladavine njegovih nasljednika [[Prusija I od Bitinije|Prusije I]], [[Prusija II od Bitinije|Prusije II]] i [[Nikomed II od Bitinije|Nikomeda II]] ([[149. pne.|149]] – [[91. pne.]]), [[Popispopis kraljevavladara Bitinije|kraljevstvo]] Bitinija postalo jedno od važnijih među tadašnjim monarhijama [[AnadolijaMala Azija|Anadolije]]. Posljednji kralj [[Nikomed IV od Bitinije|Nikomed IV]] se, međutim, nije uspio oduprijeti [[Mitridat VI od Ponta|Mitridatu VI od Ponta]], te se, nakon što ga je [[Rimska Republika|rimski]] [[Rimski Senat|Senat]] vratio na prijestolje, odlučio oporukom ostaviti svoje kraljevstvo Rimskoj Republici ([[74. pne.]]). Kraljevi su iza sebe ostavili kovanice koje pokazuju njihove kraljevske portrtete gravirane u rafiniranom helenističkom stilu. <ref>[http://www.asiaminorcoins.com/gallery/thumbnails.php?album=31 Asia Minor Coins - regal Bithynian coins]</ref>

* [[Antinoj]] ([[2. vijek n.e.]]) [[katamit]] [[rimskipopis carrimskih careva|rimskog cara]] [[Hadrijan]]a.

* [[Kasije Dion]] ([[2. vijek n.e.|2.]]-[[3. vijek n.e.]]) rimski historičar, [[Rimski Senat|senator]] i [[Rimski konzul|konzul]].