Bela garda (Slovenija) – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
preuzeto sa sr wiki |
||
Red 1:
'''Prostovoljna protikomunistična milica'''
Osnovana je 6. kolovoza [[1942]] sa zadatkom borbe protiv [[partizan]]a, kao dio [[Milizia Volontaria Anti Comunista]] u [[Ljubljana|Ljubljanskoj Provinciji]]. U lipnju [[1943]] jedinice MVAC su u Sloveniji brojale 6.134 boraca.
Red 6:
Nacistička Njemačka je nakon kapitulacije Italije okupirala bivšu Ljubljansku provincijiu potakla je organiziranje [[Slovensko domobranstvo|Slovenskog domobranstva]] na čelom s [[Leon Rupnik|Leonom Rupnikom]].
==Istorija==
Za vreme [[Aprilski rat|Aprilskog rata]] 1941. [[Marko Natlačen]], klerikalni [[ban]] [[Dravska banovina|Dravske banovine]], održavao je tajne veze sa [[Nemačka|nemačkim]] agentima, štitio [[Nacisti|nacističku]] petu kolonu, sabotirao odbranu zemlje i proglasio samostalnost [[Slovenija|Slovenije]].
Kada Nemačka nije priznala samostalnu Sloveniju, Natlačen se povezao sa [[Italija|italijanskim]] okupatorom i stupio u fašističku Konzultu [[Ljubljanska provincija|Ljubljanske provincije]]. Pošto ni Italijani nisu spremni podeliti vlast sa slovenačkim reakcionarnim političarima, Natlačen je posle nekoliko meseci istupio iz Konzulte. Zbog otvoren kolaboracije Natlačena i njegovih saradnika definitivno se raspadaju klerikalna i druge građanske stranke. [[Osvobodilna fronta]] ('''OF''') već 1941,. obuhvata veliki dio slovenačkog naroda.
Svestranu saradnju sa italijanskim okupatorom nastavlja ljubljanski biskup [[Grigorij Rožman]]. [[Katolička akcija]] ('''KA''') pod Rožmanovim vodstvom počinje 1941. propagandnu borbu protiv OF. Do kraja 1941. za borbu protiv NOB organizuju se i druge reakcionarne grupe. Ostaci klerikalne stranke, uglavnom članovi KA, formiraju ''[[Slovenska legija|Slovensku legiju]]'', deo bivših članova KA i ekstremnih nacionalita ''[[Slovensko narodno gibanje]]'', ostatak liberala ''[[Sokolsku legiju]]'', predratni klerikali i liberalni disidenti ''Pobratim'' ili ''[[Narodna legija|Narodnu legiju]]'', a od pre rata se očuvao klerofašistički [[akademski klub Straža|akademski klub ''Straža'']]. Te grupa slovenački narod je nazvao '''Bela garda'''.
Major [[Karl Novak]], od septembra 1941. poverenik [[Draža Mihailović|Draže Mihajlovića]], a od početka 1942. komandant Slovenije, uz pomoć biskupa Rožmana, politički je povezao belogardističke grupe u '''Slovensku zvezu''' (Slovenački savez) i vojnički ih potčinio svojoj komandi. U proleće 1942. organizovao je od svih tih grupa mali [[JVuO|četnički]] odred. <ref>Tekst Frančeka Sajea u Encuiklopediji Jugoslavije JLZ Zagreb 19890. tom 1 str 694.</ref>
Odluku o oružanoj borbi protiv slovenačkih [[NOVJ|partizana]] u maju 1942. je doneo biskup Rožman, koji je u septembru sklopio i pismeni ugovor o saradnji Bele garde i generala Marija Robotija (-{Mario Robotti}-), komandanta -{XI}- armijskog korpusa u Ljubljani. Na osnovu tog ugovora, mnogi sveštenici su, uz pomoć okupatora, u nekim mestima organizovali naoružane jedinice Bele garde ili [[MVAC]] (-{''Milizija volunteria anticommunista''}- za borbu protiv komunista.
NOV Slovenije je prilikom kapitulacije Italije, uz pomoć čitavog naroda, organizovanog u Osvobodilnoj fronti i Narodnoj zaštiti, razoružala italijanske divizije u Sloveniji, izvršila opštu mobilizaciju i likvidirala Belu grdu. Hiljade prisilno mobilisanih je stupilo u NOV, 2.000 je zarobljeno, a 500 ubijeno. Oko 2.000 pridružilo se Nemcima, koji su od njih formirali kvislinško [[Slovenačko domobranstvo]]. Zarobljene vođe Bele garde su 9. oktobra 1943. izvedene pred Vojni sud u [[Kočevje|Kočevju]] i 11. oktobra osuđeni kao narodni izdajnici i ratni zločinci. To je bio prvi proces protiv ratnih zločinaca u Evropi.
== Reference ==
{{izvori}}
==Literatura==
* F. Saje, Belogardizam, Ljubljana 1952.
== Vanjske poveznice ==
Linija 13 ⟶ 33:
[[Kategorija:Povijest Slovenije]]
[[Kategorija:Jugoslavija u Drugom svjetskom ratu]]
[[Kategorija:Narodnooslobodilačka borba]]
[[Kategorija:Istorija Slovenije]]
[[Kategorija:Kvislinške formacije u Jugoslaviji]]
[[en:White Guard (Slovenia)]]
| |||