Televizija – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
|||
Red 5:
Prvi put reč televizija upotrebljen je [[1900]]. godine, na međunarodnom kongresu u [[Pariz]]u, u delu »Električna televizija« Perskog, a u gotovo isto vreme jedan [[Francuska|francuski]] bibliotekar je grupišući radove koji se odnose na [[elektrika|električno]] prenošenje slike na daljinu upotrebio isti izraz »televizija«. Iako je ovaj izraz u suštini netačan (budući da je televizija prenos i [[slika|slike]] i [[zvuk]]a, dakle prisutan je i element slušanja), opšte je prihvaćen i bilo ga je nemoguće promeniti..<ref>Osnovi organizacije Tv delatnosti, Z. Popović, FDU, Boegrad,1987.</ref>
Television became commercially available in a crude experimental form in the late 1920s. After [[World War II]], an improved form was popularized in the United States and Britain, and television set became commonplace in homes, businesses, and institutions. During the 1950s, television became the primary medium for molding [[public opinion]].<ref name="Diggs-Brown2011p53">Diggs-Brown, Barbara (2011) [http://books.google.com/books?id=7c0ycySng4YC&pg=PA53&lpg=PA53 ''Strategic Public Relations: Audience Focused Practice''] p.48</ref> In the mid-1960s, color broadcasting became popular in the US and began in most other developed countries. The availability of storage media such as [[VHS]] (1976), [[DVD]]s (1997), and high-definition [[Blu-ray Disc]]s (2006) enabled viewers to use the television set to watch recorded material such as movies and broadcast material. Towards the end of the first decade of the 2000s, the transition to [[digital television]] greatly increased its popularity. Since 2010, with the arrival of [[smart television]], [[Internet television]] has seen the rise of television programming available via the [[Internet]] through services such as [[Netflix]], [[iPlayer]], and [[Hulu]], for example.
In 2013, 79% of the world's households owned a television set.<ref>{{cite web|url=http://www.tvtechnology.com/opinions/0087/the-state-of-television-worldwide/222681|title=TVTechnology: The State of Television, Worldwide|publisher=|accessdate=March 22, 2015}}</ref> The replacement of bulky, high-voltage [[Cathode ray tube|cathode ray tube (CRT)]] screen displays with compact, energy-efficient, flat-panel alternatives such as [[plasma display]]s, [[LCD]]s (both [[Cold cathode#Lamps|fluorescent-backlit]] and [[LED-backlit LCD display|LED]]), and [[OLED]] displays was a major hardware revolution that began penetrating the consumer computer monitor market in the late 1990s and soon spread to TV sets in the 2000s. After 2010, most of the TV sets sold were flat-panel, mainly LEDs. Major TV manufacturers announced the discontinuation of CRT, DLP, plasma, and even fluorescent-backlit LCDs by the mid-2010s.<ref name="cepro.com">{{cite web|url=http://www.cepro.com/article/mitsubishi_drops_dlp_displays_goodbye_rptvs_forever/|title=Mitsubishi Drops DLP Displays: Goodbye RPTVs Forever|author=Julie Jacobson|date=December 1, 2012|publisher=|accessdate=March 22, 2015}}</ref><ref name="tomsguide.com">{{cite web|url=http://www.tomsguide.com/us/lg-end-plasma-tvs,news-19840.html|title=LG's Exit May Herald End of Plasma TVs|author=Marshall Honorof|work=Tom's Guide|accessdate=March 22, 2015}}</ref><ref name="datadisplay-group.com">http://www.datadisplay-group.com/fileadmin/pdf/produkte/EOL_PCN/EOL_notice_customer_CCFL_reflector120711.pdf</ref> LEDs are expected to be replaced gradually by OLEDs in near future.<ref name="oled-info.com">{{cite web|url=http://www.oled-info.com/lg-electronics-expects-oled-tv-market-gradually-replace-led-tv-market|title=LG Electronics expects the OLED TV market to gradually replace the LED TV market|publisher=|accessdate=March 22, 2015}}</ref> Also, major manufacturers have announced that they will increasingly produce smart TV sets in the mid-2010s.<ref name="theverge.com">{{cite web|url=http://www.theverge.com/2015/1/5/7497383/sony-new-smart-tv-run-android-tv-ces-2015|title=All of Sony's new smart TVs run on Android TV|publisher=Vox Media|work=The Verge|accessdate=March 22, 2015}}</ref><ref name="techtimes.com">{{cite web|url=http://www.techtimes.com/articles/24117/20150103/ces-2015-new-samsung-smart-tvs-will-be-powered-by-tizen-os.htm|title=CES 2015: New Samsung Smart TVs Will Be Powered by Tizen OS|work=Tech Times|accessdate=March 22, 2015}}</ref><ref name="cnet.com">{{cite web|url=http://www.cnet.com/news/lg-to-show-off-webos-2-0-smart-tv-at-ces-2015/|title=LG to show off webOS 2.0 smart TV at CES 2015|publisher=CBS Interactive|work=CNET|accessdate=March 22, 2015}}</ref> Smart TVs are expected to become the dominant form of television set by the late 2010s.
Television signals were initially distributed only as [[broadcast television]] or [[terrestrial television]] which is modeled on [[radio broadcasting]] systems. Terrestrial television uses high-powered [[Radio frequency|radio-frequency]] transmitters to [[broadcasting|broadcast]] the television signal to individual television receivers. In addition to the original terrestrial transmission method, television signals are also distributed by [[Cable television|co-axial cable or optical fibre]], [[Satellite television|satellite]] systems and over the [[Internet television|Internet]]. Until the early 2000s, television signals were transmitted as [[analog television|analog]] signals but soon countries started switching to [[digital television|digital]] signals, with the [[Digital television transition|transition]] expected to be completed worldwide by late 2010s. A standard television set is composed of multiple internal [[electronic circuit]]s, including circuits for [[Tuner (electronics)|receiving]] and decoding broadcast signals. A visual [[display device]] which lacks a [[tuner (television)|tuner]] is properly called a [[video monitor]] rather than a television.
== Počeci ==
Linija 17 ⟶ 23:
Dok je u Britaniji, a kasnije i u drugim zemljama, monopol nad televizijom imala [[država]] te emitiranje televizijskog programa financirala iz [[budžet]]a i [[televizijska pretplata|televizijske pretplate]], dotle se u SAD televizija razvijala preko privatnih televizijskih stanica, a program je financiran preko [[reklama|reklamiranja]].
=== Važniji pronalasci ===
Linija 36 ⟶ 41:
== Tehnologija ==
=== Elementi televizijskog sistema ===
Elementi jednostavnog televizijskog sistema su:
Linija 65 ⟶ 69:
Pod uticajem naelektrisanja ploče konstantna struja mlaza se menja i postaje [[modulacija|modulisana]]. Modulisani elektronski mlaz je zapravo video signal televizijske slike.
=== Način prikaza slike ===
Linija 91 ⟶ 94:
=== Digitalna televizija ===
DVB standard (Digital Video Broadcasting) odnosno digitalno emitovanje televizije, je grupa internacionalno prihvaćenih [[standard]]a za [[digitalna televizija|digitalnu televiziju]], organizaciju sa sedištem u [[Ženeva|Ženevi]] zaduženu za standardizaciju sistema za prenos digitalizovanog [[audio]] i [[video]] sadržaja. Ideja je nastala devedesetih godina dvadesetog veka, a inicijativu je [[1990|1990.]] dala [[EBU]]. Projekat je osnovalo 83 člana iz redova [[radiodifuzija|radiodifuzije]], [[telekom]]a, proizvođača i regulatornih agencija - [[1993|1993.]] godine. Danas ima preko 270 članova. U mnogim zemljama DVB standard zamenjuje [[PAL]], [[SEKAM]] i [[NTSC]] standarde (i to u [[Nemačka|Nemačkoj]], [[Ujedinjeno Kraljevstvo|Velikoj Britaniji]], [[Italija|Italiji]], [[Francuska|Francuskoj]], [[Španija|Španiji]], [[Mađarska|Mađarskoj]], [[Australija|Australiji]], [[Singapur]]u itd).
Linija 113 ⟶ 115:
=== Set top boks ===
Tehnički uslov za prijem digitalnog signala na strani korisnika je neophodan poseban uređaj - set top boks.
Prosečan uređaj treba da na svom izlazu ima:
Linija 145 ⟶ 146:
== IPTV ==
[[IPTV]] je jedan od najnovijih načina distribucije TV signala do krajnjih korisnika. Koristi klasične telekomunikacione sisteme za prenos signala IP mrežu i postojeću infrastrukturu. Omogućuje interaktivnost kao i mnoge druge pogodnosti kao što je video na zahtev, snimanje programa, elektronski vodič, vremenska prognoza itd.
=== Format televizijske slike ===
[[Format slike]] se u oblasti televizije odnosi na omjer između dužine i širine slike na televizijskom ekranu.
Linija 159 ⟶ 158:
=== Dodatna televizijska oprema ===
* [[igraća konzola|igraće konzole]]
* [[video-rekorder]]
Linija 166 ⟶ 164:
* [[DVD player]]
* [[DVD|DVD-rekorder]]
== Sadržaj ==
Sadržaj koji emitira pojedina [[televizijska stanica]] ili [[Televizijska mreža|mreža]] se naziva [[televizijski program]]. On se sastoji od specifičnih televizijskih emisija, ali se najčešće dijeli na:
Linija 185 ⟶ 181:
== Televizija na srpsko-hrvatskom području ==
=== Televizija u Bosni i Hercegovini ===
Na području Bosne i Hercegovine prva televizijska stanica imena Televizija Sarajevo počinje s svojim radom 15 marta 1969. godine. Najzaslužniji za osnivanje ove televizije koja sada postoji pod imenom [[Bosanskohercegovačka radiotelevizija]] su bili bosanskohercegovački političari [[Hamdija Pozderac]] i [[Branko Mikulić]].
=== Televizija u Hrvatskoj ===
Prva radio stanica na području Hrvatske je bila Radio Zagreb koji počinje s radom [[15. 5.|15. svibnja]] [[1926]] puštanjem [[Hrvatska himna|Hrvatske himne]] i najavama ravnatelja dr. Ive Sterna i spikerice Božene Begović u 20.30 sati i od tada ona kontinuirano emitira program. Pokusni rad kompanije Philips koja kasnih tridesetih godina na Zagrebačkom velesajmu demonstrira rad televizije postaje jedino iako ograničeno televizijsko emitiranje sve do [[15. 5.|15. svibnja]] [[1956]]. kada na dan 30. obljetnice Radija Zagreb u Tomislavovom domu na [[Sljeme]]nu je proradio prvi televizijski odašiljač u tadašnjoj Hrvatskoj i [[Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija|Jugoslaviji]]. Početak je to medija koji će uskoro promijeniti življenje i navike svih nas. Osnivač i prvi generalni direktor je bio narodni heroj [[Ivan Šibl]], po kojem se i danas zove nagrada za životno djelo HRT-a. Izravnim prijenosom svečanog otvorenja [[Zagrebački velesajam|Zagrebačkog velesajma]] na južnoj obali [[Sava|Save]] [[7. 9.|7. rujna]] [[1956]]. počelo je emitiranje Televizije Zagreb koje traje i danas pod imenom [[Hrvatska radiotelevizija|Hrvatska Radio Televizija]]
=== Televizija u Srbiji ===
Prva [[radiodifuzna stanica]] na području Srbije i Jugoslavije oglasila se iz [[Beograd]]a 1. oktobra [[1924]]. god. Zahvaljujući tome što je imala ovu stanicu, [[kraljevina Jugoslavija|kraljevina Srba Hrvata i Slovenaca]] postala je članica [[Međunarodna unija za radiofoniju|Međunarodne unije za radiofoniju]] (UIR) prilikom njenog osnivanja [[1925]]. u [[Ženeva|Ženevi]].
[[1929|1929.]] kada je osnovan [[Radio Beograd]] smatra se godinom nastanka današnje [[Radio-televizija Srbije|Radio-televizije Srbija]]. Prvi susret Beograđana sa televizijom odigrao se u septembru [[1938]]. godine na Beogradskom sajmu, kada je holandska firma "Filips" montirala prvu televizijsku stanicu sa studijom, odakle su za sve vreme trajanja jesenjeg sajma, prvi put na Balkanu, emitovane televizijske emisije za širu publiku, uz učešće beogradskih glumaca.
| |||