Verzija na datum 18 februar 2014 u 08:28 uredi BokimBot (razgovor \| doprinos) Botovi 37.793 izmene m Bot: Changing commonscat link from The Azores to Azores ← Starija izmjena		Verzija na datum 12 april 2015 u 02:33 uredi poništi Orijentolog (razgovor \| doprinos) Autopatroleri, Premještač datoteka, Patrolci, Vraćači 131.831 izmena Nema sažetka izmjene Novija izmjena →
Red 30: }} '''Azori''' ([[Portugalski jezik\|portugalski]]: ''Açores'') je [[portugal]]ski [[arhipelag]] od 9 [[ostrvo\|otoka]] u [[Atlantik\|Atlantskom oceanu]] i jedna od 2 portugalske autonomne regije ([[portugalski jezik\|portugalski]]: ''Região Autónoma dos Açores''). Azori su integralni dio [[Evropska unija\|Europske Unije]] kao njena ultraperiferna regija. ''Azori'' su udaljeni oko 1400 km od [[Lisabon]]a i oko 1800 km od istočne obale [[Severna Amerika\|Sjeverne Amerike]]. <ref name=az/>Na arhipelagu živi 246 102 stanovnika, po podacima iz 2011. Dvije najvažnije privredne aktivnosti su poljoprivreda i [[turizam]]. Arhipelag se sastoji od devet velićih i osam manjih otoka, koja se protežu na više od 600 kilometara. Portugal je proglasio vode oko arhipelaga od 1,1 miliona km² svojom pomorskom i ekonomskom zonom. Azori su otoci [[vulkan]]skog porijekla, i nikad nisu bili dio nikakve kopnene mase. Planina Pico na istoimenom otoku [[Pico]] visoka 2351 m, je ujedno i najviši vrh Portugala. Azori su u stvari vrhovi najviših planina na svijetu, ukoliko bi se mjerilo od njihove baze na dnu oceana. ▼ [[Datoteka:Pico.jpg\|thumb\|left\|260px\|Najviši vrh arhipelaga Pico (2351 m), pogled sa otoka [[Faial]]]] ▲''Azori'' su udaljeni oko 1400 km od [[Lisabon]]a i oko 1800 km od istočne obale [[Severna Amerika\|Sjeverne Amerike]]. <ref name=az/>Na arhipelagu živi 246 102 stanovnika, po podacima iz 2011. Dvije najvažnije privredne aktivnosti su poljoprivreda i [[turizam]]. Arhipelag se sastoji od devet velićih i osam manjih otoka, koja se protežu na više od 600 kilometara. Portugal je proglasio vode oko arhipelaga od 1,1 miliona km² svojom pomorskom i ekonomskom zonom. Azori su otoci [[vulkan]]skog porijekla, i nikad nisu bili dio nikakve kopnene mase. Planina Pico na istoimenom otoku [[Pico]] visoka 2351 m, je ujedno i najviši vrh Portugala. Azori su u stvari vrhovi najviših planina na svijetu, ukoliko bi se mjerilo od njihove baze na dnu oceana. == Historija == Azori su bili izgleda poznati još u [[14. vijek]]u, što se može videti iz jednoga [[Katalonija\|katalonskoga]] atlas]]a. Ponovo ih je otkrio [[1427]]. jedan od kapetana, koji je plovio za [[Henrik Moreplovac\|Henrika Moreplovca]]. Kolonizacija tada nenastanjenog arhipelaga započela je [[1439]]. [[Filip II Španjolski]] je [[1583]]. poslao iberijsku flotu da očisti Azore od francuskih trgovaca. Azori su se vratili pod kontrolu [[Portugal]]a krajem iberijske unije Portugala i Španjolske. Tada je narod Azora napao dobro utvrđen garnizon Kastiljanaca. Građanski rat 1820. u Portugalu imao je svoje posledice na Azorima. Za vreme Drugog svjetskog rata portugalski diktator [[Antonio de Oliveira Salazar\|Antonio Salazar]] iznajmio [[1943]]. je Azore Britancima. To je bila promena politike, jer je dotad dopuštao samo njemačkim podmornicama i brodovima da se opskrbljuju gorivom. To je bila prelomna točka bitke za Atlantik, jer je omogućila saveznicima da osiguraju zračnu nadmoć u sredini Atlantika. Na taj način su mogli pratiti podmornice i štititi konvoje. Amerikanci su 1944. osnovali bazu na otoku [[Santa Maria (otok)\|Santa Maria]], ali ta baza je bila kratkog vijeka. Na otoku [[Terceira]] osnovana je [[1945]]. zajednička američko-portugalska baza. Ta baza je bila važna tokom Hladnog rata, jer su odatle patrolirale podmornice i tražile sovjetske podmornice, pored toga baza se koristi i za opskrbu aviona gorivom na letu preko oceana. == ~~Geografske~~Geografija i ~~klimatske karakteristike~~klima == Arhipelag se formirao tokom [[tercijar]]a u alpinskoj fazi. [[Vulkan]]ski [[krater]]i i kupe otkrivaju vulkansko porjeklo otoka, posljednja erupcija dogodila se na otoku [[Faial]] - [[1957]], nakon nje se povećala površina otoka. Ukupna površina ''Azora'' je 2 333 km²<ref name=az>{{cite web \| url =http://www.visitazores.com/en/the-azores/where-we-are Red 58: ** [[São Miguel]] 759 km² ''Azori'' imaju umjerenu oceansku klimu. Prosječna količina padalina povećava se od istoka prema zapadu i kreće se od 700 do 1600 milimetara. ~~== Vidi još ==~~ == Povezano == * [[Madeira]] {{Panoramica\|Faial.jpg\|1200px\|Panorama otoka Faial}}▼ == Bilješke == {{izvori}} ▲{{Panoramica\|Faial.jpg\|1200px\|Panorama otoka Faial}} == Vanjske veze == {{Commonscat\|Azores\|Azori}} Linija 71 ⟶ 74: * [http://numismondo.com/pm/azo/ Azores Paper Money] [[Kategorija:Azori\| ]] [[Kategorija:Otoci Atlantskog oceana]] [[Kategorija:~~Portugal~~Geografija Portugala]] [[Kategorija:~~Atlantski ocean~~Arhipelazi]]

Azori – razlika između verzija